Ngày 14/1 (ngày 23 tháng Chạp năm Nhâm Dần), Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế đã tổ chức lễ dựng nêu (lễ “Thướng tiêu”) tại di tích Triệu Tổ Miếu và Thế Tổ Miếu bên trong Đại Nội Huế.

Đây là chương trình nằm trong khuôn khổ các hoạt động mừng Xuân phục vụ Tết Nguyên đán Quý Mão 2023, nhằm tái hiện nghi lễ xưa của triều đình nhà Nguyễn vào dịp Tết cổ truyền của dân tộc.

Lễ dựng nêu được tổ chức vào đúng ngày tiết trời xứ Huế nắng ấm nên đã thu hút đông đảo du khách tham dự. Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế tái hiện đầy đủ các nghi thức dựng nêu đúng theo nghi lễ truyền thống của triều Nguyễn.

Cây nêu là cây tre già dài gần 20 mét, do các lính vệ vác, cùng đội nghi thức và ban lễ nhạc cung đình rước từ cửa Hiển Nhơn về dựng trước Triệu Tổ Miếu, Đại Nội Huế.

Theo Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế, lễ dựng nêu góp phần lưu giữ bản sắc văn hóa truyền thống của người Việt dịp Tết đến Xuân về.

Vào thời Nguyễn (1802 - 1945), lễ dựng nêu được tổ chức bài bản khi ngoài phướn đỏ, trên ngọn nêu còn treo ấn tín, đoản kiếm, bút lông biểu trưng cho việc phong ấn, báo hiệu triều đình nghỉ ngơi khi Tết đến. 

Cây nêu đầu tiên được dựng lên ở Triệu Tổ Miếu. Ở khu vực dựng nêu được bày hương án, lễ phẩm. Đội Đại nhạc chờ sẵn. Đúng giờ, lễ dựng nêu diễn ra. Sau khi thực hiện các nghi lễ, binh lính tiến hành dựng nêu. Dựng xong nêu ở Triệu Tổ Miếu, đoàn rước nêu sang dựng ở Thế Tổ Miếu.

Lễ dựng nêu ngày Tết tại Hoàng cung là nghi lễ truyền thống, thể hiện bản sắc xứ Huế, góp phần bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa phi vật thể của vùng đất Cố đô.

Không chỉ phổ biến ở Cố đô Huế, khắp mọi miền đất nước ngày nay vẫn còn duy trì tục lệ dựng nêu ngày Tết, đó là nét đẹp trong truyền thống tâm thức người Việt.

Về tâm linh, dân gian tin rằng cây nêu có tác dụng xua đuổi, trừ yểm ma quỷ, những điều xấu của năm cũ, chuẩn bị cho một năm mới an lành. Lễ hạ nêu sẽ được tiến hành vào mùng 7 Tết.

Thế Vũ