Theo dõi báo trên:
Vận Rồng ấy ứng vào cuộc đời và sự nghiệp, tài năng và tâm tính của Nguyễn Uyển quả không sai - Tuổi Rồng với người con đất Tổ vua Hùng trải qua không ít gian nan, nhưng hậu vận “đẹp”, con cháu đề huề, bạn bè quý thương, ngoài bát thập bút lực vẫn dồi dào.
Nguyễn Uyển sống nghĩa tình nhưng cương trực, khi đã không ưa là nghỉ chơi luôn - dù đó là đồng môn, đồng nghiệp. Nếu biết tâm tính, trung thực trong mọi ứng xử thì ông sống hết mình. Nguyễn Uyển và tôi là đồng môn, cựu sinh viên đại học Báo chí – Xuất bản khóa đào tạo chính quy đầu tiên - 1969 - 1973; cùng làm báo Đảng địa phương trên cương vị Tổng Biên tập; cùng có nhiều năm làm việc tại Hội Nhà báo Việt Nam, tỏ tường mọi ngóc ngách đời và nghề.
Trước ngày đạt ngưỡng lục tuần nhận quyết định nghỉ hưu, Nguyễn Uyển từng là Ủy viên Thường vụ Hội Nhà báo Việt Nam, Trưởng ban Công tác Hội - liên tục hơn 3 khóa V, VI, VII. Phụ trách công tác hội viên 16 năm, ông thông tỏ cái mạnh và cái yếu, cái thuận và cái khó của từng cấp Hội cơ sở; am hiểu hoàn cảnh éo le của nhiều nhà báo hội viên, điều mà không phải vị Trưởng Ban nào cũng có thể làm được.
Nhà báo, nhà văn Nguyễn Uyển.
Nguyễn Uyển chăm về cơ sở để hiểu tâm tư tình cảm, nguyện vọng của các cấp Hội, để hiểu hội viên, trước là để hoàn thành chức phận Trưởng ban công tác Hội, sau là để tích lũy vốn sống, kiến thức để bút ký, ghi chép “Đất và Người” nơi mình có mặt.
Cựu Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Phan Quang nhận xét trong một bài viết đề ngày 19/8/2019: “Nguyễn Uyển đi nhiều viết khỏe, hội nghị nào cũng có mặt, các địa phương xa trắc trở đò giang đến mấy ông cũng cố bươn tới nơi; nhà báo lại có tài chuyện trò dí dỏm, dễ dàng kết thân với nhiều bạn hữu mới gần xa… Không ít câu chuyện cũng như những người và cảnh ông nghe và quan sát từ những chuyến đi ấy rồi sẽ được thể hiện thành những bài viết hoàn chỉnh hoặc xuất hiện tại các bài sẽ đăng báo, in sách ít lâu sau” (Sách đã dẫn, trang 312 - 313).
Tháng 7/2020, Phó GS.TS Nguyễn Hồng Vinh - nguyên Phó Trưởng ban TT Ban Tuyên giáo TW, nguyên Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, nguyên Chủ tịch Hội Hội Nhà báo Việt Nam, nguyên Chủ tịch Hội đồng Lý luận phê bình VHNT Trung ương cảm nhận về Nguyễn Uyển, trong một bài viết đăng trên Tạp chí Người Làm Báo: “Tôi thật sự nể phục anh bởi lòng đam mê và trách nhiệm với nghề, một lối sống bình dị, hòa đồng với đồng nghiệp; và đặc biệt là niềm lạc quan yêu đời, yêu con người, dù biết rằng, anh đã phải tự vượt lên nhiều cam go, thiếu thốn trong đời sống thường nhật. Điều đó làm tôi trân trọng gọi anh là người gieo mầm vui qua từng trang sách”.
Văn là người - Người sao thì văn vậy. Tôi là người đề xuất và duy trì chuyên mục “Đời và nghề” trên tạp chí Người Làm Báo gần hai chục năm nay, bút danh Ong Vò Vẽ. Con ong bụng màu đỏ sẫm, có độc tố để châm chích thói hư tật xấu khi làm nghề. Đấy cũng là cơ hội để tôi chiêm nghiệm, quan sát đây đó “Đời và Nghề”, thêm cảm phục sự yêu nghề của Nguyễn Uyển - đắm say với từng con chữ trên cả hai lĩnh vực báo chí và văn chương. Ông nghỉ hưu theo chế độ bảo hiểm xã hội nhưng không nghỉ nghề, con chữ luôn được ấp ủ, tuôn chảy, sống động.
Nguyễn Uyển ham đọc. Ông nói với tôi: “Làm nghề mà không đọc, coi như vứt”. Cuốn sách nào của bạn bè, đồng nghiệp gửi tặng, ông đọc hết, đọc kỹ và thường có những cảm nhận sâu sắc, tinh tế - rút ra bài học, sự khác biệt mà tác giả muốn “cắm” vào bộ nhớ người đọc. Cuốn hồi ký - tự truyện của đồng nghiệp, ông nói đó “Báu vật”, đọc kỹ sẽ tìm được trong đó cẩm nang luyện nghề vô giá.
Kỷ niệm 98 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam 21/6/2023, Nguyễn Uyển bước qua tuổi 84, trải qua 63 năm theo nghề viết gửi tặng tôi tập sách Phê bình, tiểu luận có tựa đề “Đọc và suy ngẫm” (NXB Hội Nhà văn, Quý II -2023). Đây là tập sách thứ 30 của ông - tính từ tập truyện ngắn đầu tiên ấn hành năm 1984. Sức đọc, sức viết (viết đủ các thể loại tiểu thuyết, truyện ngắn, tản văn, phê bình, lý luận, chuyên khảo), sức sáng tạo trên cánh đồng chữ nghĩa của Nguyễn Uyển thật đáng nể. Ông thuộc típ người “Gừng càng già càng cay”.
Khoảng gần chục năm trở lại đây, khi đã vượt qua cột mốc thất thập, bát thập, Nguyễn Uyển vẫn tung tẩy trên mọi nẻo đường: Tây Bắc, Việt Bắc, Đông Bắc, miền Trung, Tây Nguyên và Nam Bộ; Lúc hứng chí ông cùng nhóm bạn vù sang trời Âu, đến với 5-7 quốc gia thuộc EU. Và đã thành lệ, Nguyễn Uyển đã đi là có phóng sự, ghi chép, bút ký. Không có một cuộc đi nào ông trở về tay không. Nguyễn Uyển là người chăm chỉ đi - đôi chân không mỏi rong ruổi mọi nẻo xa gần. Ông đi là để quan sát, chiêm nghiệm, để hiểu thêm đời, hiểu thêm nghề, tường tận cuộc sống đương đại, để suy ngẫm, ghi chép, chuyển hóa từ ngẫm nghĩ thành con chữ. Nhà báo, nhà văn Phan Quang tổng kết đời và nghề cô đúc: ĐỌC, ĐI, NGHĨ, VIẾT - Nghiệm vào Nguyễn Uyển càng thấy đó là sự đúc kết mang tính kinh điển, không có cây bút nào là ngoại lệ.
***
“Đọc và suy ngẫm” của Nguyễn Uyển hơn 400 trang in, tập hợp hơn 40 bài viết trong những năm gần đây, chia làm 3 phần: HỌC VÀ LÀM THEO BÁC KINH YÊU; ĐỌC VÀ SUY NGẪM VỀ ĐỒNG NGHIỆP; Phần PHỤ LỤC tập hợp gần 30 bài viết của đồng nghiệp cảm nhận về Nguyễn Uyển.
“Học và làm theo Bác kính yêu” (Trang 7- 62) viết về Tư tưởng, Đạo đức, Phong cách Hồ Chí Minh, những tấm gương “Học tập, làm theo” gương sáng của Người. Đó là một chùm tiểu luận ngắn gọn, súc tích, trích dẫn chuẩn xác, khoa học, dẫn nguồn đầy đủ và trách nhiệm với tinh thần “Bác của Nhân dân” - tựa đề một tập sách của Nguyễn Uyển, xuất bản năm 2020.
Nguyễn Uyển phân tích khoa học về tấm gương Hồ Chí Minh - tinh hoa của thời đại, mẫu mực về phong cách dân chủ, trọng dân, vì dân: “Người dóng diết nhắc nhở cán bộ: Việc gì có lợi cho dân ta phải hết sức làm, việc gì hại đến dân phải hết sức tránh. Chúng ta phải yêu dân, kính dân thì dân mới yêu ta, kính ta” (HCM, toàn tập, tập 4, trang 65). Trong các bài tiểu luận về Bác Hồ, Nguyễn Uyển rất coi trọng yếu tố dân chủ, yêu dân, trọng dân: “Dân chủ. Đó là một trong những phong cách đặc biệt của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Người coi dân chủ là bản chất của Nhà nước ta, bao nhiêu quyền lợi đều của dân. Bao nhiêu lợi ích đều vì dân” (trang 18).
Vẫn theo lập luận logic trên, Nguyễn Uyển phân tích, luận bàn “Quyền lực và phẩm chất quyền lực” dưới ánh sáng tư tưởng Hồ Chí Minh; về Quyền lực và uy quyền, Quyền lực và phẩm chất quyền lực. Theo đó “Nói về uy tín của người lãnh đạo, thì uy tín thực sự là một tiêu chí tích hợp các tiêu chí phẩm chất, năng lực để tạo nên uy tín. Thiếu uy tín, mất uy tín cũng có nghĩa là thiếu lòng tin, mất lòng tin với mọi người, có nghĩa là uy danh, uy quyền không còn thì làm sao có thể lãnh đạo được ai” (Trang 61-62). Viết về đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đậm chất văn học, không khô cứng, tính chiến đấu - tự phê bình và phê bình sâu sắc từ thực tiễn cuộc sống mà tác giả khéo léo dẫn dắt.
Phần hai “Đọc và suy ngẫm”, Nguyễn Uyển viết về các bậc trí thức, nhà văn, nhà báo, nhà lý luận phê bình tên tuổi như Gs. Phong Lê; nhà văn – nhà báo đa tài Phan Quang; PGS.TS Nguyễn Hồng Vinh; PGS.TS Nguyễn Thế Kỷ; Gs. Hoàng Chí Bảo; cố nhà báo Đỗ Đức Dục; nhà thơ Hải Đường; nhà văn Trần Gia Thái; PGS.TS Trần Thị Trâm; nhà văn Trần Nhật Minh; nhà thơ Trần Kim Hoa, nhà văn lãng tử Nguyễn Thành Phong; nhà báo Vũ Quý; nhà văn Dương Thanh Biểu; nhà báo Nguyễn Xuân Lương; nhà báo, nhà giáo Trần Bá Lạn; nhà báo Hồ Quang Lợi, Phạm Quốc Toàn; nhà văn Đỗ Thanh Cải… Nguyễn Uyển giàu tâm phúc đâu phải chỉ chiêm nghiệm các tài danh; ông đọc thơ và yêu thơ với anh thợ cắt tóc bên đường, người lính già cựu chiến binh trong ngõ hẻm - những cây bút không chuyên, mộc mạc đời thường như Lưu Viết Quỳnh, Phạm Viết Động, Nguyễn Chí Anh v.v… Quý vô cùng một Nguyễn Uyển tình thương mến thương!
Đó là một tập hợp gần 40 bút ký chân dung, mỗi chân dung một cách thể hiện khác nhau. Bút ký chân dung là một trong những thế mạnh của Nguyễn Uyển. Ông đặc tả sáng tạo, có điểm nhấn để mỗi đồng nghiệp hiện hữu một tính cách - văn hóa mỗi vùng miền, cô đọng mà vẫn có sự khác biệt không trộn lẫn. Nguyễn Uyển vào nghề báo từ một giáo viên giảng dạy văn học. Ông tham gia giảng dạy nghề báo - hướng dẫn nghiệp vụ cho nhà báo trẻ vào nghề. Phương pháp sư phạm, tính logic trong đặc tả chân dung vì thế mà sống động. Nguyễn Uyển giàu kỹ năng cảm thụ văn học, lối viết của ông không khô khan, nhàm chán mà có sức dẫn dắt, đã vào mạch truyện là không thể dừng!
Trân trọng và chúc mừng cây bút Nguyễn Uyển - một bút lực sung mãn và tài hoa, báo chí và văn chương luôn quyện chặt vào nhau vậy! …
Ngày 10/7/2023
Phạm Quốc Toàn
Thích
Tags:
(CLO) Hôm 4/4, ba nhà máy hóa chất tại Nga đồng loạt gặp sự cố khẩn cấp, khiến ít nhất ba người bị thương và hai cơ sở phải ngừng hoạt động do mất điện.
(CLO) Hôm 4/4, SpaceX của Elon Musk, United Launch Alliance (ULA) và Blue Origin của Jeff Bezos đã giành được các hợp đồng phóng tên lửa từ Lực lượng Không gian Hoa Kỳ với tổng trị giá 13,5 tỷ USD.
(CLO) Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã đấu tranh làm rõ dấu hiệu vi phạm quy định về khai thác tài nguyên (cát) của Công ty Cổ phần khoáng sản Thiên An Phát và các đơn vị có liên quan, khởi tố 4 đối tượng.
(CLO) Giữa phố thị tấp nập, làng Định Công (quận Hoàng Mai, Hà Nội) vẫn giữ cho mình nét trầm mặc với nghề đậu bạc truyền thống – một trong bốn nghề tinh hoa từng làm nên tên tuổi đất Thăng Long xưa. Những người thợ nơi đây, qua bao thế hệ, vẫn miệt mài bên bàn nguội, hun đúc niềm đam mê và chung tay giữ lấy một phần hồn cốt của làng nghề Việt.
(CLO) Sáng ngày 5/4, tại thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh, Hội thảo quốc tế về “Hoàn thiện thể chế nhằm hiện thực hóa nguyên tắc “Lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ” trong lĩnh vực đầu tư” đã khai mạc.
(CLO) Ngày 5/4, theo Sở Tài chính Hải Dương, tỉnh này đã tạm dừng chi 113,3 tỷ đồng mua sắm tài sản, trang thiết bị làm việc, nhằm tiết kiệm, chống lãng phí trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính,
(CLO) Bằng những kinh nghiệm nhiều năm "tác chiến", những cơ duyên được học hỏi từ các chuyên gia trên thế giới cùng thực tiễn đào tạo các phóng viên ảnh, nhà báo Nguyễn Tiến Anh Tuấn - Phó Ban Thư ký toà soạn, Trưởng khối nội dung Media - Báo Dân trí- đã đưa ra nhiều quan điểm, nhiều câu chuyện thực tế hữu ích xung quanh chủ đề này trong bài viết gửi báo Nhà báo và Công luận.
(CLO) Nga đặt mục tiêu giữ vững vị trí thứ hai thế giới về khai thác vàng, với sản lượng từng đạt 332 tấn năm 2021.
(CLO) Năm 2025, Bộ Xây dựng đã bố trí 69,187 tỉ đồng trong kế hoạch bảo trì hệ thống Quốc lộ năm 2025 cho tuyến Quốc lộ 3C để thực hiện việc duy tu, bảo dưỡng để bảo đảm an toàn giao thông trên tuyến.
(CLO) Sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố áp thuế nhập khẩu trên diện rộng, thị trường chứng khoán toàn cầu đã lao dốc trong hai ngày liên tiếp.
(CLO) UBND thành phố Hà Nội vừa cho phép Công ty cổ phần Đầu tư và phát triển Ngôi sao Châu Á chuyển mục đích sử dụng 4.932m2 đất tại xã Tân Lập, huyện Đan Phượng để thực hiện dự án Khu nhà ở xã hội Tân Lập.
(CLO) Với quỹ đất phụ cận 18.450 ha dọc tuyến Vành đai 4 - Vùng Thủ đô, Hà Nội tìm hướng khai thác hiệu quả 8.725,5 ha tiềm năng. Các chuyên gia nhấn mạnh, việc này cần đảm bảo lợi ích kinh tế tối ưu, tuân thủ pháp lý, không tổn hại môi trường và đời sống dân cư, đồng thời đòi hỏi quản lý nguồn thu minh bạch, giám sát chặt chẽ để tránh thất thoát.
(CLO) Sáng ngày 5/4, tại Trung tâm Phát triển và quảng bá sách văn học Việt Nam, Hội Nhà văn Việt Nam, đã diễn ra buổi lễ ra mắt trang trọng các tác phẩm mới, đánh dấu những đóng góp đầy tâm huyết cho văn đàn Việt Nam của hai tác giả Thuận Hữu và Phan Đức Nhạn.
(CLO) Ngày cuối tuần, rất đông người dân được các cán bộ, chiến sĩ Công an TP HCM hỗ trợ làm căn cước, tài khoản định danh điện tử tại nhà ga Metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên). Mọi công tác diễn ra nhanh chóng, chỉ mất khoảng 5-7 phút.
(CLO) CTCP Tập đoàn Kỹ nghệ Gỗ Trường Thành (TTF) vừa công bố báo cáo tài chính kiểm toán năm 2024 với lợi nhuận sau thuế chỉ còn hơn 6 tỷ đồng, giảm tới 51% so với báo cáo tự lập. Dù không còn lỗ như năm 2023, doanh nghiệp vẫn đối mặt với khoản lỗ lũy kế khổng lồ hơn 3.240 tỷ đồng.
(CLO) Tổng thống Mỹ Donald Trump liên tục đề cập đến thâm hụt thương mại hàng hóa, nhưng lại bỏ qua thặng dư khổng lồ từ ngành dịch vụ - gồm doanh thu từ phim ảnh, Google, Amazon hay Facebook - nơi Mỹ đang thắng đậm trên toàn cầu.
(CLO) Sáng ngày 5/4, tại Trung tâm Phát triển và quảng bá sách văn học Việt Nam, Hội Nhà văn Việt Nam, đã diễn ra buổi lễ ra mắt trang trọng các tác phẩm mới, đánh dấu những đóng góp đầy tâm huyết cho văn đàn Việt Nam của hai tác giả Thuận Hữu và Phan Đức Nhạn.
(CLO) Không phải một phiên tòa, cũng không chỉ là một cú ngã. Đó là khoảnh khắc một biểu tượng cộng đồng từng rực sáng đã tắt lịm, để lại một khoảng trống trong niềm tin và một bài học đáng giá cho cả một thế hệ KOL đang rực lửa danh vọng.
(CLO) Ngày 4/4 tại Hà Nội, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tổ chức Hội thảo lấy ý kiến góp ý cho Dự thảo Nghị định quy định về khuyến khích phát triển văn học Việt Nam.
(CLO) Đối thoại “Âm sắc” giữa nhạc sĩ Quốc Trung và hoạ sĩ Trịnh Tuân thuộc khuôn khổ triển lãm sơn mài “Như những lớp phù sa”.
(CLO) Festival Phở năm 2025 nhằm quảng bá hình ảnh Phở Hà Nội được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
(CLO) Một số hoạt động trong khuôn khổ Giỗ Tổ Hùng Vương sẽ tạm hoãn vào 2 ngày quốc tang nguyên Chủ tịch nước Lào Khamtay Siphandone.
(CLO) Toạ lạc tại phố Hàng Mắm (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội), một quán cà phê tên Hidden Gem Coffee với không gian ấn tượng khi đồ vật bên trong đa phần là đồ cũ được tái chế, thu hút nhiều các bạn trẻ và du khách quốc tế tới tham quan, thưởng thức đồ uống. Đặc biệt, nơi đây còn được ví như "ốc đảo biệt lập giữa thủ đô".
(CLO) Logo có gam màu đỏ làm chủ đạo thể hiện nhiệt huyết cách mạng, lòng dũng cảm, kiên cường, tinh thần đoàn kết; màu xanh dương thể hiện cho hòa bình, hạnh phúc…
(CLO) Nhân dịp kỷ niệm 75 năm Ngày sinh nhà văn Nguyễn Huy Thiệp (1950-2025), sáng 4/4 tại Hà Nội, không gian nghệ thuật mang tên ông (do gia đình vận hành) cùng Gallery 39 phối hợp tổ chức triển lãm mang tên “Gốm Thiệp”, nhằm giới thiệu đến công chúng Thủ đô hơn 200 tác phẩm tranh trên gốm, lấy cảm hứng từ con người và văn chương Nguyễn Huy Thiệp.
(CLO) Ngày 3/4 tại Hà Nội, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) tổ chức Hội thảo quốc tế "Đẩy mạnh hội nhập quốc tế về văn hóa trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc", nhằm xin ý kiến chuyên gia về Đề án "Quốc tế hóa văn hóa Việt Nam và Việt Nam hóa văn hóa quốc tế".
