Báo nào đi đầu về công nghệ báo đó sẽ “cắm cờ”

+ Vài năm trở lại đây, khi nói về sự đổi mới báo chí, giới làm nghề thường nói nhiều về câu chuyện “Nội dung là Vua, công nghệ là Nữ hoàng”. Quan điểm của ông như thế nào về vấn đề này?

- Cá nhân tôi thấy quan điểm “Nội dung là Vua, công nghệ là Nữ hoàng” là một chân lý đúng, dù nhìn ở góc độ nào đi chăng nữa. Nhìn lại, chúng ta thấy sự ra đời của báo điện tử với những thế mạnh về công nghệ đã từng làm đau đầu các cơ quan báo chí truyền thống như báo in, truyền hình và phát thanh. Nhưng chỉ không lâu sau, chính báo điện tử lại đau đầu với mạng xã hội, khi mạng xã hội phát triển mạnh và chiếm ưu thế, được nhiều người dân lựa chọn để tiếp cận thông tin. Chỉ vài năm trước thôi, độc giả đọc báo điện tử rồi đưa lên mạng xã hội. Giờ độc giả đọc mạng xã hội trước rồi lên báo chính thống đọc lại để kiểm chứng xem thông tin đó có thật hay không. Rồi chính các phóng viên bám các mảng nóng cũng phải dựa vào mạng xã hội để tiếp cận thông tin. Rõ ràng, mạng xã hội đang có những lợi thế nhất định, dù nó vô cùng hỗn tạp với những mớ hỗn độn thông tin thật giả khó lường. Và báo chí phải làm gì? Nếu cứ ngồi yên thì “miếng bánh độc giả” sẽ dần mất. Báo chí phải thay đổi. Nội dung có hay bao nhiêu đi nữa, độc đáo đi chăng nữa nhưng không có công nghệ hỗ trợ, với những sản phẩm mới, thích nghi với độc giả trong thời đại mới thì sẽ không hiệu quả. Khi nội dung gần như giống nhau, thì báo nào đi đầu về công nghệ báo đó sẽ “cắm cờ”! Vì thế, tôi nghĩ công nghệ đã trở thành “nữ hoàng”, vô cùng quan trọng đối với sự phát triển và định hình tác phẩm báo chí trong thời đại công nghệ 4.0 này.

+ Thực ra, dù vẫn có không ít tranh cãi nhưng điều cốt lõi của báo chí vẫn phải là tìm kiếm hướng đi đổi mới hiệu quả nhất để phát triển. Với Vietnamnet những năm gần đây, sự đổi mới đó là gì, thưa Phó Tổng Biên tập?

- Tìm kiếm hướng đi để đổi mới hiệu quả nhất luôn là bài toán đau đầu với mỗi Ban biên tập, và với báo điện tử Vietnamnet cũng không là ngoại lệ. Năm nay, khi họp kế hoạch nội dung cho 2019, chúng tôi quyết tâm thực hiện “Nâng niu truyền thống, đổi mới mạnh mẽ”.

Ngoài những nội dung cố định, thời sự, sự kiện và các sản phẩm riêng biệt của báo vẫn đang hiệu quả, chúng tôi nhắm vào lượng độc giả từ các kênh truyền thông mà trước kia chưa đẩy mạnh, đó là kênh tìm kiếm và kênh mạng xã hội. Chúng tôi giữ chân lượng độc giả này trên trang và trẻ hóa độc giả bằng các sản phẩm mới. Ngoài ra, chúng tôi có kế hoạch xây dựng báo chí dữ liệu với hệ thống cung cấp thông tin toàn cảnh, đa dạng, phong phú cho độc giả trên nền tảng trí tuệ nhân tạo và tự động. Ban biên tập xác định, phải đổi mới mạnh mẽ ở góc độ tư duy làm báo, công nghệ kỹ thuật, hình thức thể hiện. Bởi hiện nay, độc giả không chỉ đọc mà còn xem, nghe và quan trọng nhất là tương tác.

Cách tạo ra sản phẩm của báo cũng thay đổi theo để đáp ứng yêu cầu. Phóng viên sẽ không chỉ viết bài mà còn quay phim, làm MC, tự tạo Infographic, Gifographic; chart, interactive; emagazine; photostory… một cách chuyên nghiệp để đưa đến độc giả những sản phẩm ngày càng được tích hợp đa phương tiện. Bên cạnh đó, Vietnamnet tiếp tục phát triển những đề tài có chiều sâu, riêng có, đậm bản sắc của báo như diễn đàn “Vì một Việt Nam hùng cường”; chuyên mục “Cách mạng công nghiệp 4.0”; Chuyên mục “Góc nhìn thẳng”… Sau khi báo Bưu điện Việt Nam và báo điện tử Vietnamnet hợp nhất thành báo Vietnamnet mới thì chúng tôi có một hệ sinh thái lớn Vietnamnet để phát triển như Tuần ViệtNam, Infonet, ICT News, Bất động sản, Giới trẻ, Game…

Vietnamnet phải xác định sự khác biệt của mình là gì?

+ Tôi rất thích đọc chuyên trang Tuần Việt Nam với rất nhiều những bài viết chất lượng, trước đây và cả bây giờ. Những tác phẩm trên Tuần Việt Nam đã được lãnh đạo báo “quan tâm đặc biệt” như thế nào trong những năm qua?

- Có thể khẳng định, chuyên trang Tuần Việt Nam của báo Vietnamnet là một sản phẩm đặc biệt. Đây là nơi chúng tôi đưa đến cho công chúng, độc giả những bài bình luận, phản biện chuyên sâu về các vấn đề, sự kiện chính trị, văn hóa, xã hội với tinh thần, tư tưởng “luôn đồng hành cùng dân tộc, phản biện vì sự phát triển của đất nước”. Những tác phẩm trên Tuần Việt Nam được viết, nghiên cứu bởi những chuyên gia trong các lĩnh vực, lực lượng đông đảo các trí thức lớn trong và ngoài nước. Họ, cùng với chúng tôi có chung một nhiệt huyết. Ban Biên tập luôn coi những sản phẩm xuất bản trên Tuần Việt Nam là một thế mạnh của báo, là bản sắc riêng biệt và luôn tìm cách phát triển, giữ vững thương hiệu đặc biệt này.

Chúng tôi luôn yêu cầu rất cao, đặt ra những tiêu chuẩn rất khắt khe với những sản phẩm của Tuần Việt Nam. Đó phải là những sản phẩm đi thẳng vào những tồn tại của đất nước, của xã hội, của các bộ ngành, địa phương. Đó cũng là những diễn đàn đóng góp cho đất nước, cho Chính phủ, cho các bộ ngành như “Diễn đàn công nghệ 4.0”, diễn đàn “Vì một Việt Nam hùng cường”... Tất cả các bài đều thấm đẫm trí tuệ của các chuyên gia, đầy “gai góc” nhưng cũng đầy những đóng góp thiết thực. Với các mảng thời sự khác, đã có rất nhiều trăn trở để thay đổi, thì với một chuyên trang chuyên về bình luận như Tuần Việt Nam thì càng nhiều trăn trở, thách thức. Đó là sự đổi thay trong từng bài viết, từng đề tài. Làm sao để vẫn giữ đẳng cấp của mục nhưng vẫn hiệu quả về người đọc? Đó thực sự là vấn đề rất nan giải.

Những năm gần đây, chúng tôi đang có kế hoạch trẻ hóa chuyên trang Tuần Việt Nam. Không chỉ trẻ hóa cây viết, chúng tôi sẽ trẻ hóa cả nội dung bình luận. Gần gũi với dòng chảy xã hội hơn, gần gũi với thời sự hơn, gần gũi với những gì lớp trẻ đang quan tâm hơn. Kết quả là đã có nhiều bạn trẻ thích thể loại bình luận đã tham gia cộng tác, các tác phẩm cũng đỡ “cứng” hơn. Ngày nay, khi mạng xã hội phát triển, thì tuổi thọ của những tin nóng, tin ngắn, tin nhanh sẽ không dài. Chúng tôi xác định đây lại là cơ hội của một chuyên trang phản biện như Tuần Việt Nam. Độc giả sẽ tìm đọc những sản phẩm báo chí có chiều sâu, đa chiều của những chuyên gia hàng đầu về chính các vấn đề thời sự sau những tin nóng dễ “chết yểu” kia.

Vietnamnet sẽ tiếp tục đầu tư, phát triển Tuần Việt Nam thành một diễn đàn tin cậy, tập hợp những học giả, trí thức và chuyên gia trong và ngoài nước để phản biện những điều chưa được trên tinh thần xây dựng, nói thẳng nói thật và tìm ra giải pháp cụ thể để đồng hành với các cơ quan chức năng trong xây dựng và phát triển đất nước.

+ Trong bối cảnh hiện nay, để làm được một tờ báo có nội dung tốt, thu hút công chúng quả thực không hề dễ. Sự đầu tư cho một “món ăn đặc sản”, phải chăng là một chiến lược “níu chân độc giả” trong bối cảnh “bão hòa thông tin” hiện nay?

- Đúng là như thế! Cuối năm 2018, trong lần làm việc với báo, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng đã cho rằng, trong số hàng ngàn báo in, báo điện tử, tạp chí, trang tin thì Vietnamnet phải xác định sự khác biệt của mình là gì. Không có sự khác biệt, sẽ không ai nhìn thấy báo của bạn và chính tờ báo ấy cũng không biết mình là ai, sẽ không có một hướng đi xuyên suốt, không có những con người chung chí hướng. Đó cũng chính là sự định vị mỗi tờ báo hiện nay.

Trên thực tế, không chỉ Vietnamnet, tất cả các báo đều phải luôn trăn trở tìm ra những nội dung, sản phẩm khác biệt để thu hút độc giả và tạo nên uy tín, thương hiệu cho tờ báo. Người làm báo đều biết, một tờ báo lớn và uy tín không thể không có những chuyên mục và sản phẩm xuất sắc, có tiếng vang, đầy chất lượng và đầy đẳng cấp. Nếu không có những thứ mang giá trị “định vị” ấy, một tờ báo sẽ trở nên nhạt nhòa, không có sự thu hút và đương nhiên sẽ không có uy tín... Và đứng trước những thách thức như thế, mỗi một tờ báo chắc chắn sẽ có những định hướng và chiến lược riêng để níu chân độc giả. Có báo sẽ tập trung vào điều tra, có báo sẽ tập trung vào thời sự, có báo sẽ tập trung vào các sản phẩm công nghệ mới, hoặc có báo sẽ khai thác thế mạnh đặc thù vốn có...

+ Vâng xin cảm ơn ông!

An Bảo (Thực hiện)