Theo dõi báo trên:
Nhà báo Trần Thu Đông từng là phóng viên chiến trường thuộc Tiểu ban Thông tấn báo chí tỉnh Rạch Giá (B43) trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, ông làm công tác quản lý nhiều cơ quan báo chí ở tỉnh An Giang, sau đó giữ chức Giám đốc Sở Thể dục Thể thao An Giang, trước khi nghỉ hưu ông là Phó Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá Việt Nam…
Chúng tôi thuộc thế hệ làm báo đàn em, đàn cháu của nhà báo Trần Thu Đông, thường gọi ông bằng những “cái tên” thân mật “anh Tám Đông”, “chú Tám Đông”, “bác Tám Đông”.
Tuổi thơ bên dòng Xà No
Nhà báo Trần Thu Đông, sinh năm 1944 trong một gia đình nông dân tương đối khá giả, có đến gần 100 công ruộng ở kênh Mười Hai Ngàn thuộc quận Long Mỹ, tỉnh Rạch Giá nay là xã Vị Thanh, huyện Vị Thuỷ, tỉnh Hậu Giang.
Anh Tám Đông, kể lại trong Hồi ký của mình, khi Nhật đảo chính Pháp, người dân quê anh trắng tay, phải tản cư về vùng miệt thứ kiếm sống, chủ yếu là vùng U Minh Thượng và U Minh Hạ. Riêng gia đình nhà báo Trần Thu Đông trôi dạt về Kênh Năm thuộc vùng Chắc Băng, huyện Vĩnh Thuận với hai bàn tay trắng, “Cậu (gọi cha là Cậu) đào đất, cuốc mướn. Má ươm tơ, dệt lụa cho hàng xóm lấy tiền mua gạo sống đắp đổi qua ngày”. Đến năm 1952, làng quê anh Tám được giải phóng, người chú của anh xuống Kênh Năm đưa cả gia đình anh rời Chắc Băng (Vĩnh Thuận) trở về xứ sở, được chính quyền cách mạng cấp đất sinh sống.
Chưa được 10 tuổi đầu, Trần Thu Đông tận mắt chứng kiến sự tàn phá của chiến tranh trên quê hương. Căm hờn giặc sâu sắc, ước mơ cháy bỏng của chàng thanh niên 16 tuổi Trần Thu Đông cương quyết phải đi bộ đội, “nhất là bộ đội chủ lực tăng cường cho miền Đông như anh Tường, anh Nghiêu trong xóm, hoặc ít ra cũng như thằng Chút, thằng Giáo, bạn tôi. Tôi thổ lộ ý định này với Cậu má và các anh chị nhưng cả nhà không ai đồng ý”. Tất cả chỉ vì gia đình lo lắng cho anh tuổi còn nhỏ, không biết có tham gia chiến đấu được hay không!
Nhà báo Trần Thu Đông (1944-2024).
Ước mơ vào bộ đội không thành, vào du kích xã cũng không xong là nỗi thất vọng vô cùng của chàng trai trẻ đầy nhiệt huyết Trần Thu Đông. Không từ bỏ ước mơ, hoài bão của tuổi thanh xuân, Trần Thu Đông nhờ anh Bí thư Chi đoàn xin dùm cậu má cho theo làm cách mạng, cuối cùng gia đình chấp nhận cho anh làm du kích ấp tại quê nhà. Vào Đội du kích ấp kênh Mười Hai Ngàn không bao lâu, Trần Thu Đông cùng anh em dũng cảm tham gia nhiều trận đánh diệt đồn địch, ngăn chặn tàu Mỹ chở gạch đá từ Vị Thanh về kênh Mười Hai Ngàn xây đồn ở làng quê mình. Sau này, nhà báo Trần Thu Đông, hào hứng kể lại: “không chỉ bao vây đồn bót, chúng tôi còn bắn cả tàu chiến địch”.
Sau phong trào Đồng Khởi năm 1960, chàng trai trẻ Trần Thu Đông được các chú, các anh cùng quê ở Mười Hai Ngàn đưa về căn cứ cách mạng U Minh Thượng, thoát ly gia đình đi kháng chiến. Công việc đầu tiên, Trần Thu Đông được đồng chí Lê Minh Huệ (Hai Huỳnh), Trưởng Ban Tuyên huấn tỉnh Rạch Giá phân công là làm cán bộ Nhà in Hồ Văn Tẩu, cơ quan đóng ngay trong vùng căn cứ U Minh Thượng.
Vừa cầm bút, vừa cầm súng chiến đấu
Đầu năm 1966, giữa cuộc kháng chiến chống Mỹ ác liệt nhất, Trần Thu Đông được lãnh đạo Ban Tuyên huấn tỉnh Rạch Giá điều sang công tác mới tại Tiểu ban Thông tấn báo chí tỉnh Rạch Giá với mật danh B43. Về đơn vị mới, bỡ ngỡ với công việc mới, “tôi vừa mừng, vừa lo…, mừng vì được toại nguyện trở thành nhà báo,…lo vì chưa học nghiệp vụ…” – Nhà báo Trần Thu Đông kể.
Sau thời gian ngắn, anh cán bộ trẻ Trần Thu Đông cùng Trương Thanh Nhã được đơn vị cử đi học Lớp đào tạo nghiệp vụ báo chí do Ban Tuyên huấn Khu Tây Nam bộ mở tại xã Nguyễn Phích, huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau trong căn cứ U Minh Hạ. Lớp học do nhà báo Nguyễn Thuỵ Nga (1925-2018), phu nhân Tổng Bí thư Lê Duẩn trực tiếp giảng dạy, bà là nữ nhà báo từng được đào tạo đại học báo chí tại Trung Quốc, từng giữ nhiều chức vụ lãnh đạo Đảng, chính quyền và quản lý báo chí tại các tỉnh Bạc Liêu, Cần Thơ, An Giang, TPHCM…Trước khi nghỉ hưu, nhà báo Nguyễn Thuỵ Nga là Phó Tổng Biên tập Báo Sài Gòn Giải Phóng – cơ quan ngôn luận của Thành uỷ TPHCM.
Kể từ sau lớp học nghiệp vụ báo chí ở U Minh Hạ do Ban Tuyên huấn Khu Tây Nam bộ mở, Trần Thu Đông thật sự trở thành phóng viên chiến trường tại Tiểu ban Thông tấn báo chí tỉnh Rạch Giá (B43), một cái nghề mà ông từng đam mê và cho rằng, được làm báo là “toại nguyện”.
Với sức trẻ dẻo dai, yêu nghề, đam mê, nhiệt huyết của tuổi thanh xuân thế hệ Hồ Chí Minh, được đào tạo về chính trị, nghiệp vụ làm báo cách mạng, suốt những năm kháng chiến chống Mỹ ác liệt nhất, dường như không nơi nào thiếu vắng bước chân của nhà báo trẻ, phóng viên chiến trường Trần Thu Đông.
Những tác phẩm báo chí thời chiến của nhà báo Trần Thu Đông đã góp phần cổ vũ mạnh mẽ tinh thần chiến đấu của cán bộ, chiến sĩ và nhân dân trong tỉnh Rạch Giá, và góp phần quan trọng trong nhiệm vụ tuyên truyền của Ban Tuyên huấn tỉnh Rạch Giá trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
Những bài tường thuật về trận đánh 76 ngày đêm ở Ba Hòn – Hòn Đất hay Trận phục kích đánh đồn Thuỷ Liễu, huyện Gò Quao năm 1967 với chiến thắng vang dội của quân và dân tỉnh Rạch Giá kịp thời đăng tải, phát sóng trên các ấn phẩm của Thông tấn xã Giải phóng, Đài Tiếng nói Việt Nam hoặc in ấn trên báo Chiến Thắng – Cơ quan ngôn luận của Tỉnh uỷ Rạch Giá.
Các đại biểu dự sinh nhật lần thứ 80 của nhà báo Trần Thu Đông tại thành phố Rạch Giá.
Cho đến bây giờ, nhà báo Trương Thanh Nhã vẫn còn giữ nhiều ấn phẩm của báo Chiến Thắng, trong đó có nhiều tác phẩm báo chí của tác giả Trần Thu Đông và các phóng viên chiến trường ở B43, như: nhà báo Trương Thái Hoà, nhà báo Lê Trắc, nhà báo Thái Đông Thắng, nhà báo Phạm Xuân Yên, nhà báo Trương Thanh Nhã, nhà báo Lê Nam Thắng, nhà báo Ngô Hoàng Vân…Đó là những đồng nghiệp thân thương mà nhà báo Trần Thu Đông không thể nào quên, khi có ai nhắc đến.
Làm báo, đặc biệt là phóng viên chiến trường ai cũng biết dẫu rằng, đó là một nhiệm vụ thiêng liêng, cao quý, nhưng cũng vô cùng vất vả, cam go, nguy hiểm, và có thể hy sinh bất cứ lúc nào. Khi vấn thân vào nghề giữa cuộc chiến tàn khốc, nhà báo trẻ Trần Thu Đông luôn mang năng trong mình tình yêu quê hương, đất nước, hoài bão, ước mơ, khát vọng cháy bỏng của chàng trai trẻ.
Nhà báo Trương Thanh Nhã, nguyên Chủ tịch Hội Nhà báo tỉnh Kiên Giang, từng chia sẻ “làm báo hồi đó không có lương, nhưng bom đạn thì chia đều cho anh em”. Trong hồi ký của mình, nhà báo Trần Thu Đông, từng viết: “Tôi không rõ trên thế giới này có phóng viên mặt trận nào như chúng tôi? Chúng tôi ra trận chủ yếu là cây viết cộng với cái đầu và lòng dũng cảm, ngoài ra chẳng có dụng cụ, máy móc gì trợ giúp”.
Thời kháng chiến, làm báo thiếu thốn đủ thứ, không phải ai cũng có máy ảnh riêng, máy ảnh chủ yếu do cơ quan giao mỗi khi đi tác nghiệp, còn phim chụp ảnh thì khan hiếm vô cùng nên phóng viên nào cũng phải tiết kiệm phim. Nhà báo Trần Thu Đông, kể: “Máy ảnh không có tê lê hiện đại như ngày nay. Vì vậy, phải dùng mắt thường…để quan sát và cái đầu…để nhớ! Còn chụp ảnh? Phải để địch đến thật gần hoặc truy kích chúng thật sát mới bấm máy”.
Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, nhà báo Trần Thu Đông từng làm công tác quản lý tại các cơ quan báo chí tỉnh An Giang, sau đó giữ chức Giám đốc Sở Thể dục Thể thao tỉnh An Giang trong nhiều năm, và trước khi nghỉ hưu ông là Phó Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá Việt Nam.
Tiệc sinh nhật cuối cùng
Cách đây hơn một năm, sau Tết nguyên đán Quý Mão 2023 vài ngày, nhà báo Lê Nam Thắng gọi điện cho tôi “ngày mai, có anh Tám Đông về Rạch Giá chúc Tết anh em đã từng một thời làm báo ở Tiểu ban Thông tấn báo chí tỉnh Rạch Giá (B43), năm đó anh Tám Đông vừa bước sang tuổi 80”.
Các đồng chí Thường trực Hội Nhà báo tỉnh có nhà báo Lê Thành Phương (Chủ tịch Hội Nhà báo tỉnh) và tôi cùng nhà báo Lê Nam Thắng tổ chức tiệc sinh nhật đơn sơ, ấm áp tại nhà hàng Năm Nhỏ, thành phố Rạch Giá để “bí mật” chúc mừng nhà báo Trần Thu Đông tròn 80 tuổi. Buổi tiệc có đông đủ các đồng nghiệp của anh, như: Nhà báo Phạm Xuân Yên, nhà báo Trương Thanh Nhã, nhà báo Trương Văn Nhu, nhà báo Nguyễn Thanh Hà, nhà báo Ngô Hoàng Vân, nhà báo Lê Nam Thắng…
Trong buổi tiệc hôm ấy, nhà báo Trần Thu Đông xúc động và bất ngờ, cảm ơn Hội Nhà báo tỉnh, các đồng nghiệp và anh em thế hệ đi sau đã có sự quan tâm đến mình bằng tình cảm ấm áp, thân thương. Chia tay Kiên Giang đầy xúc động, luyến lưu, Anh Tám còn hứa, khi có dịp sẽ trở lại thăm hỏi anh em, đồng nghiệp, nhưng giờ anh không thể thực hiện được. Và lần sinh nhật đó là lần cuối cùng các anh em, đồng nghiệp Kiên Giang không thể gặp lại anh Tám nữa.
Vào lúc 20 giờ ngày 23/8/2024, nhà báo Trương Thanh Nhã gọi điện cho tôi, báo tin nhà báo Trần Thu Đông đã từ trần lúc 17 giờ 44 phút, ngày 23/8/2024, nhằm ngày 20 tháng 7 năm Giáp Thìn, hưởng thọ 81 tuổi.
Thích
(CLO) Ngày 22/11, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã có Quyết định xử phạt Công ty cổ phần chứng khoán SmartInvest gần 1,4 tỷ đồng vì hàng loạt vi phạm.
(CLO) Bất chấp những thách thức từ cuộc chiến tranh xâm lược của Nga, kinh tế Ukraine đã tăng trưởng 4.2% trong 10 tháng đầu năm 2024 so với cùng kỳ năm ngoái, theo thông báo của Bộ Kinh tế Ukraine vào ngày 18 tháng 11.
(CLO) Triều Tiên và Nga vừa ký kết một thỏa thuận mới nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế sau các cuộc hội đàm tại Bình Nhưỡng trong tuần này, theo Thông tấn xã Trung ương Triều Tiên (KCNA).
(CLO) Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lào Cai vừa phối hợp với Bệnh viện Tâm thần Trung ương 1 thực hiện điều tra, phỏng vấn sâu người dân vùng lũ lịch sử gây chết và mất tích nhiều người ở xã Phúc Khánh.
(CLO) Trong những tuần gần đây, các hãng sản xuất ô tô lớn trên thế giới đã liên tiếp công bố kế hoạch cắt giảm nhân sự và đóng cửa nhà máy khi họ chật vật tìm kiếm lợi nhuận từ các dòng xe điện (EV) và đối mặt với làn sóng cạnh tranh từ những sản phẩm giá rẻ hơn.
(CLO) Chính quyền Tổng thống Joe Biden vừa thông báo với Quốc hội kế hoạch xóa 4,65 tỷ USD khoản nợ mà Ukraine đang gánh chịu, theo một bức thư do Bloomberg News thu thập được.
(CLO) Hai anh em họ từ Nghệ An ra Hà Nội học nghề cắt tóc. Tuy nhiên, cả hai lại rủ nhau buôn ma túy và bị Công an bắt giữ.
(CLO) Ngày 22/11, Toà án nhân dân tỉnh Hà Tĩnh mở phiên toà sơ thẩm xét xử các bị cáo: Xeng và Sisavanh Yongyaerlor (cùng SN 1988, trú huyện Khăm Cợt, tỉnh Bolikhămxay, Lào) về tội “Vận chuyển trái phép chất ma túy”.
(CLO) Ngày 22/11, tại Nhà Thái Học thuộc Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội) đã diễn ra Vòng Chung kết Giải thưởng Hành động vì Cộng đồng - Human Act Prize 2024 với chủ đề “Cộng đồng kiến tạo”.
(CLO) Ngày 22/11, Hội môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) đã công bố Bộ Quy tắc đạo đức, ứng xử nghề nghiệp mới nhằm nâng cao uy tín, chất lượng và trách nhiệm của môi giới.
(CLO) Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền vừa ký ban hành Quyết định số 6068/QĐ-UBND ngày 22/11/2024 về việc công bố tình huống khẩn cấp các sạt lở trên các tuyến đê hữu Bùi, Bùi 2, Gò Khoăm, sạt lở bờ sông Bùi trên địa bàn huyện Chương Mỹ.
(CLO) Tỉnh Lai Châu cam kết tạo mọi thuận lợi để hỗ trợ các doanh nghiệp khai thác du lịch với mục tiêu "doanh nghiệp phát tài - Lai Châu phát triển''.
(CLO) Lần đầu tiên, Liên hoan phim hoạt hình “Dòng khát vọng” được tổ chức nhân kỷ niệm 65 năm ngành Hoạt hình Việt Nam ra đời (9/11/1959).
(CLO) Ngày 22/11, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Trọng Đông và lãnh đạo các sở, ngành thành phố đi kiểm tra tiến độ thi công và thực hiện Dự án hệ thống xử lý nước thải Yên Xá.
(CLO) UBND TP Hà Nội vừa ban hành Quyết định số 6015/QĐ-UBND về việc phê duyệt Dự án đầu tư xây dựng các tuyến đường giao thông khu vực tiếp cận Bệnh viện Phụ sản Trung ương cơ sở 2, Bệnh viện Nhi Trung ương cơ sở 2, huyện Quốc Oai.
(CLO) Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn, ngày 23/11, Bắc Bộ có mưa vài nơi, trưa chiều trời nắng. Khu vực Trung Bộ có mưa vừa, mưa to, cục bộ có nơi mưa rất to và dông. Các khu vực khác có mưa rào và dông vài nơi; riêng khu vực Tây Nguyên ngày 23/11 có mưa, mưa rào rải rác và có nơi có dông.
(CLO) Ngày 22/11, tại Nhà Thái Học thuộc Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội) đã diễn ra Vòng Chung kết Giải thưởng Hành động vì Cộng đồng - Human Act Prize 2024 với chủ đề “Cộng đồng kiến tạo”.
(CLO) Ngày 22/11, Quốc hội thảo luận dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp. Dự thảo luật được Chính phủ trình Quốc hội đề xuất ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp cho báo điện tử, truyền hình, phát thanh giảm 5%, về mức 15%; với báo in vẫn tiếp tục áp dụng mức ưu đãi 10% như hiện nay.
(CLO) Ngày 22/11, Báo Giáo dục và Thời đại đã tổ chức trao giải cuộc thi viết Những kỷ niệm sâu sắc về thầy cô và mái trường. Cuộc thi do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức, Báo Giáo dục và Thời đại là đơn vị thường trực.
(CLO) Ngày 22/11, tại Trung tâm Báo chí TPHCM, Sở Thông tin và Truyền thông (TT-TT) TPHCM tổ chức Hội nghị hướng dẫn đặt hàng truyền thông các cơ quan báo chí.
(CLO) Sáng 22/11, tại Văn Miếu-Quốc Tử Giám đã diễn ra Triển lãm Hành động vì Cộng đồng - Human Act Prize 2024 với chủ đề “Cộng đồng kiến tạo”.
Sáng 22/11, Bộ Tư pháp tổ chức Lễ phát động Giải báo chí toàn quốc về ngành Tư pháp lần thứ nhất nhằm góp phần tích cực xây dựng Bộ, ngành Tư pháp ngày càng phát triển. Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh, Trưởng Ban Tổ chức Giải chủ trì buổi lễ.
(CLO) Ngày 21/11, tại Hà Nội, Bộ Thông tin và Truyền thông đã tổ chức Hội nghị tập huấn nâng cao năng lực truyền thông về phòng chống tác hại của thuốc lá.
(CLO) Ngày 21/11, Báo Kiểm toán tổ chức Hội nghị tập huấn thông tin về tài chính công, kiểm toán tài chính công cho phóng viên chuyên trách đưa tin hoạt động của Kiểm toán nhà nước (KTNN) nhằm trang bị kiến thức, thông tin về hoạt động kiểm toán của KTNN.
(CLO) Hướng đến các hoạt động kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2025), ngày 21/11 Chi bộ và Chi hội Báo Nhà báo và Công luận phối hợp tổ chức Chương trình “Về nguồn và Trao thẻ hội viên" cho các phóng viên, biên tập viên tại Di tích lịch sử Quốc gia Địa điểm Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên.
(NB&CL) “Chúng tôi đi sâu tìm hiểu câu chuyện cơ chế đặt hàng đào tạo giáo viên giữa trường sư phạm và địa phương. Vì sao các trường đào tạo sư phạm sẵn sàng đáp ứng “cung”, nhưng các địa phương chưa mặn mà đặt hàng?... Trước những vướng mắc, bất cập trong thực tiễn triển khai, việc sửa đổi, bổ sung và điều chỉnh Nghị định 116 là yêu cầu, đòi hỏi hết sức cấp thiết” - nhà báo Lê Thu đại diện nhóm tác giả vừa đoạt giải đặc biệt Giải Báo chí toàn quốc Vì sự nghiệp Giáo dục Việt Nam với tác phẩm “Nghị định 116 về đặt hàng đào tạo giáo viên “Cung” hào hứng - “Cầu” thờ ơ” (do nhóm tác giả Lê Thị Thu, Lê Thị Hằng, Trần Hữu Hưng, Nguyễn Văn Cường thực hiện) đã chia sẻ như vậy trong cuộc trò chuyện với Báo Nhà báo & Công luận về loạt bài.
