Các nhà máy lọc dầu Trung Quốc đang được chào mua dầu thô ESPO của Nga với mức giá chiết khấu, trong bối cảnh lo ngại gia tăng về lệnh trừng phạt từ Mỹ gây ra những thách thức về hậu cần và thủ tục hành chính, khiến người mua dè dặt hơn, Bloomberg đưa tin ngày 11/2.

Trong một trong những quyết định cuối cùng trước khi rời nhiệm sở, ngày 10/1, ông Joe Biden đã áp đặt lệnh trừng phạt đối với Nga, nhắm vào các công ty dầu khí lớn như Gazprom Neft, Surgutneftegaz, cùng hơn 180 tàu chở dầu vận chuyển dầu thô từ Nga, Iran và Venezuela, cũng như các công ty bảo hiểm liên quan đến hậu cần dầu mỏ.

Sau lệnh trừng phạt và giá dầu leo thang, Trung Quốc - một trong những khách hàng lớn nhất của Nga năm 2024 - đã tạm thời ngừng mua dầu thô từ Nga.

Việc Mỹ siết chặt các biện pháp trừng phạt khiến chi phí vận chuyển dầu Nga sang Trung Quốc tăng gấp 5 lần, từ 1,5 triệu USD vào đầu tháng 1 lên 7 triệu USD vào cuối tháng. Giá cước vận chuyển và nhiên liệu tăng mạnh đã khiến các nhà máy lọc dầu Trung Quốc tìm kiếm nguồn cung thay thế từ Trung Đông, châu Phi và châu Mỹ, Bloomberg cho biết.

Dầu thô ESPO của Nga, có chất lượng cao hơn so với dầu Urals, thường được ưa chuộng tại thị trường châu Á và giao dịch ở mức giá cao hơn so với dầu Brent, theo Bloomberg.

Hiện tại, nguồn cung ESPO từ cảng Kozmino ở Viễn Đông Nga, được vận chuyển bằng tàu không thuộc diện bị trừng phạt và dự kiến giao trong tháng 3, đang được chào bán với mức giá cao hơn dầu Brent từ 2-3 USD/thùng. Trong khi đó, vào tháng 1, mức chênh lệch này từng lên tới hơn 5 USD/thùng. Dầu vận chuyển trên các tàu bị trừng phạt được bán với mức chiết khấu thậm chí còn sâu hơn.

Tuy nhiên, đến nay, các nhà máy lọc dầu quốc doanh của Trung Quốc vẫn chưa ký hợp đồng mua ESPO giao tháng 2 do cân nhắc rủi ro và hệ lụy tiềm ẩn. Một số bên mua và bán đang tìm cách sử dụng các cảng dầu ít được biết đến hoặc dỡ hàng bên ngoài tỉnh Sơn Đông trước khi chuyển sang tàu khác để tiếp tục giao dịch ESPO.

Tuy nhiên, các thương nhân nói với Bloomberg rằng phương án này có thể làm giảm sự giám sát của chính phủ nhưng lại đẩy chi phí lên cao, vượt quá khả năng của hầu hết nhà máy lọc dầu.

Từ khi xung đột Nga - Ukraine leo thang, Trung Quốc đã tăng cường quan hệ kinh tế với Nga, song Bắc Kinh bác bỏ cáo buộc về việc hỗ trợ trực tiếp cho chiến dịch quân sự của Moscow.

Ngành công nghiệp nhiên liệu hóa thạch vẫn là trụ cột kinh tế chính của Nga trong bối cảnh xung đột kéo dài. Tuy nhiên, áp lực kinh tế ngày càng lớn đã buộc nhiều tổ chức tài chính Trung Quốc phải thu hẹp giao dịch với Nga, nhằm tránh nguy cơ bị trừng phạt thứ cấp.

Dũng Phan (Theo Kyiv Independent)