Theo báo cáo mới đây của Bộ Xây dựng, sau khi ghi nhận thông tin từ các địa phương, cả nước mới có 475 dự án nhà ở xã hội (NOXH) dành cho đối tượng thu nhập thấp và công nhân khu công nghiệp, với quy mô 432.698 căn đã hoàn thành và triển khai đầu tư xây dựng.

Hiện đã có 46 dự án hoàn thành với quy mô 20.210 căn; đã khởi công xây dựng 120 dự án, quy mô 120.066 căn; 309 dự án, quy mô 292.422 căn được chấp thuận chủ trương đầu tư mới. Với việc đặt mục tiêu hoàn thành 1.062.200 căn NOXH trong năm 2030 thì lượng dự án hiện tại mới chỉ đáp ứng khoảng 20% nhu cầu thực tế.

Tuy nhiên theo Hội môi giới bất động sản Việt Nam, tình hình phát triển NOXH năm 2023 trở đi sẽ tiếp tục có thêm những kết quả tích cực hơn với trợ lực từ chính sách. Trong đó có việc thông qua Luật Nhà ở (sửa đổi), với nhiều quy định mới gỡ khó cho người mua và chủ đầu tư phát triển dự án NOXH.

Việc thông qua Luật Nhà ở (sửa đổi) hứa hẹn sẽ tạo thêm sức hấp dẫn, thu hút thêm nhiều doanh nghiệp tham gia phát triển NOXH trong giai đoạn tới. Đồng thời cũng như tăng khả năng tiếp cận loại hình nhà ở này cho người thu nhập thấp đủ khả năng và điều kiện để mua nhà. Ngoài ra, chủ đầu tư phát triển NOXH sẽ nhận được hàng loạt ưu đãi với cơ chế thông thoáng hơn. Trong đó có việc dành 20% quỹ đất NOXH sẽ thuộc trách nhiệm quy hoạch của từng địa phương.

Quy định này không những giải quyết được bất cập về quỹ đất phát triển NOXH từ trước đến nay cho chủ đầu tư, mà còn có lợi cho người mua nhà bởi thông qua việc nắm rõ các thông tin về nhu cầu của người dân, định hướng phát triển kinh tế – xã hội trong tương lai, địa phương sẽ có chính sách phát triển nhà ở, bố trí quỹ đất thực sự phù hợp.

Bên cạnh đó, chủ đầu tư NOXH sẽ được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với toàn bộ diện tích đất của dự án (trừ phần diện tích đất để đầu tư xây dựng công trình kinh doanh dịch vụ, thương mại, nhà ở thương mại, chiếm tỷ lệ tối đa 20% tổng diện tích đất trong dự án) mà không phải thực hiện thủ tục xác định giá đất, tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất được miễn và thủ tục đề nghị miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.

Việc chỉ áp biên lợi nhuận với phần diện tích NOXH sẽ giúp chủ đầu tư có thêm lợi nhuận từ việc phát triển nhà ở xã hội thông qua phần diện tích thương mại, là điểm cộng, tăng sức hút đối với các chủ đầu tư. Bên cạnh đó, các cơ chế, chính sách trong luật mới tháo gỡ khó khăn trong quá trình tiếp cận cho người dân khi mua, thuê, thuê mua NOXH, giúp việc giải ngân gói tín dụng 120.000 tỷ đồng thuận lợi hơn.

Nhiều ý kiến cho rằng, dù phải tới 2025 các quy định mới mới đi vào thực tế, nhưng với các điểm đổi mới được nhắc đến trong Luật Nhà ở (sửa đổi) sẽ tác động tích cực đến tâm lý của thị trường. Do đó, năm 2024 dự kiến sẽ là thời điểm bứt phá của các dự án NOXH, đáp ứng cho nhu cầu thực tế của thị trường.