Ngày 3/1, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Nguyễn Quang Thiều cho biết, nhà văn, Thiếu tướng Hồ Phương, qua đời lúc 20h15 ngày 2/1 tại nhà riêng ở Hà Nội, hưởng thọ 94 tuổi.

Trên trang cá nhân, nhà văn Nguyễn Quang Thiều chia sẻ: “Khi nghe họa sĩ Nguyễn Thu Thuỷ, cháu của nhà văn thông báo, tự nhiên trong tôi hiện lên một vùng cỏ non mênh mông. Có lẽ bởi tác phẩm đầu tiên của ông đã hằn sâu trong ký ức tôi là tác phẩm "Cỏ non" được trích trong sách giáo khoa hồi tôi còn đang đi học”.

Nhà văn Hồ Phương, tên thật là Nguyễn Thế Xương, sinh năm 1930 tại xã Kiến Hưng, thị xã Hà Đông (nay là quận Hà Đông, Hà Nội).  

Từ năm 16 tuổi, Hồ Phương đã đứng trong hàng ngũ những người tự vệ có mặt trên các chiến lũy ở Thủ đô để đánh giặc Pháp. Ông là một trong những chính trị viên xuất sắc thuộc Đại đoàn 308 trong chống Pháp.

Năm 1954, ông được cấp trên điều về Tổng cục Chính trị viết văn và tham gia thành lập Tạp chí Văn nghệ Quân đội. Suốt cuộc kháng chiến chống Mỹ, ông làm phóng viên mặt trận và đi B. Nhà văn Hồ Phương từng giữ chức Phó Tổng biên tập Tạp chí Văn nghệ Quân đội. Năm 1990 ông được phong quân hàm Thiếu tướng.

Trong sự nghiệp văn học của mình, nhà văn Hồ Phương có nhiều tác phẩm nổi tiếng, như: “Thư nhà” (1948); “Vài mẩu chuyện về Điện Biên Phủ” (1956); “Lá cờ chuẩn đỏ thắm” (1957); “Cỏ non” (1960); “Nhằm thẳng quân thù mà bắn” (1965); “Phía tây mặt trận” (1978); “Ông trùm” (1992)...

Trong đó, truyện ngắn “Cỏ non” của ông đã được trích in vào trong sách giáo khoa văn học, giảng dạy trong nhà trường trong nhiều năm liền.

Hồ Phương cũng là tác giả của nhiều tiểu thuyết nổi tiếng: “Những tiếng súng đầu tiên” (1955); “Kan Lịch” (1967); “Những tầm cao” (1974); “Biển gọi” (1978); “Cánh đồng phía Tây” (1994); “Yêu tinh” (2001); “Ngàn dâu” (2002); “Những cánh rừng lá đỏ” (2005); “Cha và con” (2007)...

Nhà văn Hồ Phương từng nhận nhiều giải thưởng cao quý như: Giải thưởng báo Văn nghệ với truyện ngắn “Cỏ non” (1958); Giải thưởng văn học Thủ đô 1983 cho tác phẩm “Những tầm cao”; Giải thưởng Bộ Quốc phòng (1994) với “Cánh đồng phía Tây”; Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam - Bộ Công an với tiểu thuyết “Yêu tinh” (2001); Giải thưởng Ủy ban toàn quốc Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam (2003) với tiểu thuyết “Ngàn dâu”.

Năm 2001, nhà văn Hồ Phương được trao tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật với các tác phẩm “Cỏ non”, “Những tầm cao”, “Kan Lịch”; “Cánh đồng phía Tây”. Năm 2012, ông được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật với các tác phẩm “Ngàn dâu”, “Những cánh rừng lá đỏ”.

T.Toàn