Bắt đầu từ tháng 4, các gia đình ở khu vực đô thị Tokyo sẽ đủ điều kiện nhận 1 triệu yên (7.700 USD) cho mỗi đứa trẻ trong gia đình nếu họ chuyển đến các khu vực ít dân cư hơn trên cả nước, theo giới chức Nhật Bản.

Đây không phải là lần đầu tiên chính phủ cố gắng sử dụng các biện pháp tài chính để khuyến khích mọi người rời đi, nhưng kế hoạch này hào phóng hơn gấp ba lần trước đây.

Trong nhiều thập kỷ, người dân trên khắp Nhật Bản đã di cư đến các trung tâm đô thị để tìm kiếm cơ hội việc làm. Tokyo là thành phố đông dân nhất của đất nước, với khoảng 37 triệu cư dân.

Nhưng mô hình di cư này, kết hợp với dân số già đi nhanh chóng của Nhật Bản, đã khiến các thị trấn nông thôn ngày càng có ít cư dân hơn, cũng như hàng triệu ngôi nhà bỏ trống.

Trong khi đó, tại các thành phố lớn, không gian nhanh chóng cạn kiệt và giá cả tăng chóng mặt. Tokyo liên tục là một trong những thành phố đắt đỏ nhất thế giới, xếp thứ 5 trên toàn cầu vào năm 2022.

Theo các chuyên gia, sự di cư của những người trẻ tuổi từ nông thôn đến các thành phố đông đúc, là một yếu tố chính trong cuộc khủng hoảng nhân khẩu học lớn hơn của Nhật Bản.

Đất nước này từ lâu đã phải vật lộn với tỷ lệ sinh thấp và tuổi thọ cao, đồng thời chứng kiến số ca tử vong nhiều hơn số ca sinh trong những năm gần đây.

Các chuyên gia chỉ ra một số yếu tố: chi phí sinh hoạt cao, không gian hạn chế và thiếu hỗ trợ chăm sóc trẻ em ở các thành phố khiến việc nuôi dạy con cái trở nên khó khăn, đồng nghĩa với việc ít cặp vợ chồng sinh con hơn. 

Các mô hình di cư hiện tại đang dẫn đến những quê hương vắng vẻ với ít trẻ em. Tại ngôi làng ven sông Nagoro ở miền nam Nhật Bản, có chưa đến 30 cư dân vào năm 2019, với cư dân trẻ nhất đã ngoài 50 tuổi. Ngôi trường duy nhất của làng đã đóng cửa vài năm trước sau khi những học sinh cuối cùng tốt nghiệp.

Để giải quyết những vấn đề này, các nhà chức trách đã đưa ra một sáng kiến vào năm 2019 nhằm thu hút người dân đến các khu vực trong khu vực.

Theo kế hoạch này, những cá nhân đã sống và làm việc ở khu vực đô thị Tokyo trong ít nhất 5 năm có thể nhận được 600.000 yên (4.500 USD) nếu họ chuyển đến các vùng nông thôn. Ưu đãi đó cao hơn cho các cặp vợ chồng, ở mức 1 triệu yên (7.700 đô la).

Năm ngoái, Chính phủ Nhật Bản cho phép cha mẹ đơn thân hoặc các cặp vợ chồng có con nhận 300.000 yên (2.300 USD) mỗi đứa trẻ nếu họ chuyển chỗ ở.

Có một số bằng chứng cho thấy chương trình đang đạt được sức hút, mặc dù con số vẫn còn thấp. Trong năm đầu tiên phát động chỉ có 71 hộ tham gia, song đã tăng lên 1.184 hộ vào năm 2021.

Chính phủ Nhật Bản cũng đã có những nỗ lực khác để giải quyết tình trạng suy giảm dân số, bao gồm việc đưa ra các chính sách trong vài thập kỷ qua để tăng cường dịch vụ chăm sóc trẻ em và cải thiện cơ sở nhà ở cho các gia đình có trẻ em. Một số thị trấn nông thôn thậm chí đã bắt đầu trả tiền cho các cặp vợ chồng sống ở đó sinh con.

Mai Anh (theo CNN)