Ngày 30/12, TAND TP HCM tiếp tục đưa ra phán quyết đối với vụ án Nguyễn Thái Luyện (36 tuổi, Chủ tịch Công ty Cổ phần địa ốc Alibaba - Địa ốc Alibaba) và 22 đồng phạm về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, Rửa tiền.

Đây là vụ án hình sự có số lượng bị hại đặc biệt lớn, tổng cộng hơn 4.000 người. Theo cáo buộc, Luyện và đồng phạm đã sử dụng 12/22 pháp nhân lập 58 dự án "ma" trên đất nông nghiệp ở các tỉnh Đồng Nai, Bình Thuận, Bà Rịa - Vũng Tàu, sau đó tự ý phân lô, tách thửa, bán cho khách hàng chiếm đoạt gần 2.400 tỷ đồng.

HĐXX buộc Nguyễn Thái Luyện và Võ Thị Thanh Mai (vợ Luyện) liên đới bồi thường toàn bộ số tiền chiếm đoạt của bị hại, tương đương 2.400 tỷ đồng. Quá trình bồi thường cho các bị hại nếu còn dư tiền sẽ tiếp tục được kê biên để đảm bảo nghĩa vụ trả nợ trong những vụ án tiếp theo liên quan đến Công ty Alibaba.

Theo phán quyết của toà, các khách hàng thuộc nhiều dự án của địa ốc Alibaba được bồi thường từ gần 100 triệu đến vài tỷ đồng.

Theo phụ lục II bản án được HĐXX công bố, vụ án có 58 người có quyền, nghĩa vụ liên quan sẽ được nhận lại đất nhưng phải tiếp tục nộp tiền còn thiếu vào cơ quan thi hành án để thực hiện hợp đồng. Họ là những khách hàng nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp với cá nhân Nguyễn Thái Luyện; Nguyễn Thái Lực, Nguyễn Thái Lĩnh (em trai Luyện) và Trịnh Minh Pháp (cựu giám đốc Công ty 108) mà không thông qua các pháp nhân - tức không phải bị hại trong vụ án.

Nguồn gốc số đất trên dù từ tiền Công ty Alibaba chiếm đoạt của các bị hại, nhưng thời điểm ký hợp đồng các thửa đất đã có giấy chứng nhận hợp pháp, thỏa thuận tự nguyện, ngay tình và khách hàng đã thanh toán 50-100%. Do vậy, HĐXX chấp nhận yêu cầu của 58 người này, được tiếp tục thực hiện hợp đồng chuyển nhượng để nhận đất.

Đối với những người chưa thanh toán 100% hợp đồng, cần phải nộp số tiền còn thiếu vào tài khoản của cơ quan thi hành án. Sau đó, tài sản trên sẽ được cơ quan thi hành án giải tỏa kê biên, hủy bỏ ngăn chặn giao dịch để đăng bộ, sang tên theo quy định.

Đối với 39 bị hại khác đề nghị tiếp tục thực hiện hợp đồng thỏa thuận chuyển nhượng "dự án", HĐXX xét thấy trong Điều 1 của hợp đồng nêu "đối tượng chuyển nhượng là nền đất thổ cư 100%, số lô cụ thể”.

Tuy nhiên, tại thời điểm ký hợp đồng đến nay, tại các vị trí lập dự án không tồn tại bất kỳ dự án nhà ở nào, hiện trạng là đất nông nghiệp, rừng sản xuất, đất trồng lúa… nhiều khu đất không được quy hoạch là đất ở. Vì thế, không có căn cứ tiếp tục thực hiện hợp đồng thỏa thuận chuyển nhượng.

Chủ tịch Công ty Cổ phần địa ốc Alibaba và đồng phạm có hơn 4.500 bị hại nhưng đến nay chỉ có khoảng 3.900 người đăng ký giải quyết yêu cầu bồi thường. Do đó, HĐXX sẽ đăng báo trong 3 kỳ liên tiếp để tiếp tục giải quyết.

Đối với những người liên quan chưa được xem xét trong bản án này, một số bị cáo nhận mình cũng là bị hại của địa ốc Alibaba nhưng không cung cấp được các hồ sơ chứng từ, HĐXX sẽ tách ra để họ khởi kiện bằng vụ án dân sự khác.

Quá trình xét xử, nhiều bị hại cho biết đến từ các tỉnh thành như TP HCM, Đồng Nai, Bình Dương, Bà Rịa Vũng Tàu, Cần Thơ, Nghệ An, Hà Tĩnh, Hà Nội, Hải Dương...

Trình bày trước HĐXX, những nạn nhân kể sau khi mua dự án của Alibaba, gia đình họ ly tán, vợ chồng bỏ nhau, nợ nần chồng chất... Các bị hại mong tòa xem xét cho nhận lại tiền đã đầu tư vào dự án của Alibaba, song một số người khác muốn nhận lại đất.

Khai tại toà, Nguyễn Thái Luyện khẳng định không chiếm đoạt tiền của khách hàng, những dự án do mình lập ra là có thật. Trong đó, nhiều thửa đất đã được cơ quan chức năng làm thủ tục tách thửa, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng là đất thổ cư. Do đó, Luyện đề nghị tòa xem xét đối với những khách hàng mua đất đã được cấp giấy chứng nhận là đất thổ cư, được tiếp tục thực hiện các giao dịch dân sự này.

"Quý vị cứ đối chiếu hồ sơ để giữ quyền lợi cho mình theo đúng giao dịch dân sự công ty đã cam kết. Alibaba sẽ trả toàn bộ số tiền gốc và lãi theo hợp đồng cho các bị hại. Ngoài ra, công ty sẽ khắc phục số tiền mà khách hàng phải bỏ ra để đóng lãi ngân hàng trong thời gian qua", Luyện cho biết những tài sản hiện có của Alibaba đủ để trả tiền cho khách hàng như đã cam kết.

Về trách nhiệm hình sự, tòa tuyên phạt Luyện mức án chung thân về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; Thanh Mai 20 năm tù về cùng tội danh, 12 năm tù về tội Rửa tiền, tổng hợp hình phạt là 30 năm tù (mức án cao nhất của hình phạt tù có thời hạn).

Bị cáo Nguyễn Thái Lực bị tuyên 27 năm tù; Nguyễn Thái Lĩnh 17 năm; các bị cáo khác nhận 10-19 năm tù. Riêng bị cáo Huỳnh Kim Thắng (đang được tại ngoại để chữa bệnh ung thư) bị phạt 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo.

Theo cáo trạng, từ tháng 5/2016, Luyện thành lập Công ty địa ốc Alibaba với vốn điều lệ một tỷ đồng. Trong hai năm, công ty thay đổi vốn thêm hai lần lên mức 1.600 tỷ đồng. Với vai trò Chủ tịch HĐQT và lợi thế hiểu biết về pháp luật, Luyện tìm cách lách luật, tạo dựng lên hệ thống kinh doanh dự án bất động sản không có thật.

Vợ chồng Luyện đã thành lập 22 công ty trực thuộc Alibaba. Công ty Alibaba và các công ty cùng hệ thống tự lập dự án dân cư, phân lô trái pháp luật, đưa ra các thông tin không có thật.

Để tạo lòng tin và thu hút khách hàng, Luyện sử dụng các thủ đoạn như cam kết mua lại với giá cao hơn từ 30% sau 12 tháng hoặc 38% sau 15 tháng kể từ ngày nộp tiền; thuê lại với giá 2%/tháng kể từ ngày ký và thanh toán 95% giá trị hợp đồng. 

Thực tế, hầu hết các dự án đều do Công ty Alibaba tự vẽ trái phép trên một diện tích đặc biệt lớn đất nông nghiệp, chưa được phép phân lô tách thửa, không phải đất thổ cư như Công ty Alibaba quảng cáo và thể hiện trong hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất.