Theo tài liệu phóng viên có được, khi khảo sát một số mặt hàng bất kỳ của một trong những gói thầu do Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Vĩnh Long làm chủ đầu tư, thì giá của các mặt hàng này đều cao hơn nhiều lần so với thị trường.

Theo đó, ngày 8/11/2021, bà Trương Thanh Nhuận - Giám đốc Sở GD&ĐT Vĩnh Long ký quyết định số 1652/QĐ-SGDĐT về việc phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu số 01: Thiết bị mầm non. Nhà thầu trúng thầu là Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Dịch vụ Hoàng Vinh và liên danh, giá trúng thầu của gói thầu là 7.403.720.000đ.

Ở gói thầu này có một số danh mục giá mua sắm cao hơn gấp nhiều lần so với giá của thị trường tại cùng thời điểm. Cụ thể, ở danh mục mua “Máy chạy tại chỗ cho bé”, chất liệu nhựa cao cấp, hợp kim, kích thước 82x63x98 (cm). Nhà thầu đã mua sản phẩm này với giá 6.215.000đ/cái. Tuy nhiên, sản phẩm này được bán trên trang dochoihahuy.com của Công ty TNHH Đồ chơi thiết bị mầm non Hà Huy có giá bán chỉ là 2.740.000đ/cái. Như vậy, ở sản phẩm này Sở GD&ĐT Vĩnh Long có thể mua cao hơn giá thị trường khoảng 3.475.000đ, mua 41 cái, như thế số tiền có thể dôi ra là 142.475.000đ.

Tiếp đó, tại danh mục mua “Máy rèn luyện kiểu chèo thuyền”, kích thước 100x37x65 (cm), chất liệu nhựa cao cấp, hợp kim, đa màu sắc Sở GD&ĐT Vĩnh Long mua với giá là 4.535.000đ. Trong khi đó, ở trang dochoikinhbac.com của Công ty CP Kinh doanh XNK Đồ chơi Kinh Bắc có giá bán chỉ là 2.339.000đ. Sản phẩm này được mua với số lượng là 37 cái, tương đương với số tiền chênh lệch là 81.252.000đ.

Tương tự, tại danh mục mua “Máy luyện tập kiểu cưỡi ngựa” nhiều màu sắc, chất liệu nhựa cao cấp, hợp kim, kích thước 80x40x100 (cm) báo giá 3.860.000đ. Thế nhưng, sản phẩm có cùng chất liệu, kích thước, màu sắc, xuất xứ được bán trên trang thethaominhphu.com của Công ty TNHH Thể thao Minh Phú chỉ bán với giá là 1.680.000đ. Như vậy, có thể chủ đầu tư mua sản phẩm này cao hơn với thị trường là 89.380.000đ.

Ở danh mục mua “Máy luyện tập cử tạ”, kích thước: 90x80x77 (cm), nhiều màu sắc, chất liệu nhựa cao cấp, hợp kim, chủ đầu tư đã mua với giá 4.400.000đ, trong khi đó, sản phẩm có chất liệu, kích thước tương đương được bán trên trang dochoithuanphat.com của Công ty CP XNK Thiết bị mầm non Thuận Phát chỉ có giá là giá 1.500.000đ. Như vậy, có thể Sở GD&ĐT Vĩnh Long đã mua giá sản phẩm này cao hơn thị trường là 118.900.000đ.

Tuy chỉ mới khảo sát 4 danh mục ngẫu nhiên trên hàng trăm danh mục của gói thầu có trị giá 7,4 tỉ đồng, nhưng số tiền chênh lệch so với thị trường lên đến hàng trăm triệu đồng.

Tương tự, tại quyết định 1806/QĐ-SGDĐT về việc phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu số 01: Thiết bị tin học, ngoại ngữ, nhà thầu trúng thầu là liên danh Công ty TNHH Tuyết Nga và Công ty TNHH MTV 39, giá trúng thầu là 4.936.000.000đ.

Ở danh mục mua máy tính thương hiệu Việt Nam, sản xuất trên dây chuyền công nghiệp, ký hiệu nhãn mác sản phẩm là FPT Elead T6400i. Sản phẩm này Sở GD&ĐT Vĩnh Long mua với giá 11.350.000đ. Tuy nhiên, với sản phẩm máy tính có cùng cấu hình, nhãn mác, xuất xứ tương đương được bán trên trang vitinhmanhphat.com của Công ty TNHH MTV DV Công nghệ Mạnh Phát chỉ có giá bán là 9.450.000đ. Như vậy, có thể Sở GD&ĐT Vĩnh Long đã mua giá cao hơn thị trường là 1.900.000đ. Ở sản phầm này chủ đầu tư mua 240 bộ tương đương với số tiền chênh lệch lên đến 456.000.000đ....

Nhận định về sự việc trên, chuyên gia đấu thầu cho biết, có thể địa hình vận chuyển sản phẩm khác nhau, thời điểm mua khác nhau, chương trình hậu mãi khác nhau… dẫn đến chênh lệch giá là không tránh khỏi. Thế nhưng, việc sai số trong mức chênh lệch giá chỉ cho phép trong giới hạn. Nếu một hoặc nhiều gói thầu có giá chênh lệch cao hơn so với thị trường lên đến hàng trăm triệu đồng, thậm chí hàng tỉ đồng thì cần xem xét lại quy trình đấu thầu…

Để làm rõ những vấn đề trên, ngày 26/9/2022 phóng viên đã đặt lịch làm việc với Lãnh đạo Sở GD&ĐT Vĩnh Long, ngày 16/11/2022 bà Trương Thanh Nhuận – Giám đốc Sở GD&ĐT Vĩnh Long ký công văn số 3147/SGDĐT-KHTC về việc phúc đáp nội dung phản ánh của Báo Nhà báo và Công luận cho biết: Ngay từ quan điểm, chủ trương cho đến việc thực hiện dự án, Sở GD&ĐT luôn thực hiện đúng theo qui định, thủ tục, trình tự của Luật Đầu tư công, Luật Đấu thầu, Luật Kế toán và các qui định có liên quan.

Cụ thể, Sở GD&ĐT đã triển khai các bước mua sắm thiết bị theo đúng qui định về đầu tư công từ chủ trương đầu tư, lập dự án, dự toán, lập kế hoạch lựa chọn nhà thầu đều được phê duyệt của cấp có thẩm quyền.

Việc thẩm định giá thiết bị, việc lập hồ sơ mời thầu, thẩm định hồ sơ mời thầu được thực hiện đúng qui định pháp luật và do các đơn vị có năng lực, kinh nghiệm thực hiện. Việc thẩm định giá sản phẩm để mua sắm do đơn vị có năng lực, thẩm quyền thực hiện, giá trị sản phẩm tương ứng theo yêu cầu kỹ thuật, đặc tính kỹ thuật cần mua sắm của chủ đầu tư (Sở GD&ĐT).

Công tác đấu thầu để lựa chọn nhà thầu được tổ chức đấu thầu rộng rãi qua mạng, kết quả lựa chọn nhà thầu công khai qua mạng trên hệ thống đấu thầu quốc gia theo các qui định hiện hành.

Sau khi có kết quả lựa chọn nhà thầu, Sở GD&ĐT tổ chức thương thảo hợp đồng, ký hợp đồng, nghiệm thu và đưa thiết bị vào sử dụng theo qui định, qui trình của việc mua sắm. Sở đã thuê các đơn vị đủ chức năng, có năng lực để cùng với Tổ mua sắm của Sở giám sát việc cung cấp thiết bị theo đúng chủng loại, xuất xứ và đảm bảo chất lượng thiết bị đảm bảo yêu cầu theo hợp đồng đã ký kết. Khi nhận bàn giao thiết bị của đơn vị trúng thầu, đều có nghiệm thu tổ chức hàng mẫu, đối chiếu hồ sơ chất lượng, tổ chức nghiệm thu thiết bị giao tại từng trường và tổ chức tập huấn, hướng dẫn các trường cán bộ quản lý, nhân viên, giáo viên sử dụng thiết bị theo tính năng nhằm phát huy tối đa hiệu quả đầu tư.

Trong quá trình thực hiện mua sắm thiết bị, với tinh thần trách nhiệm Sở GD&ĐT thường xuyên trao đổi, thảo luận và nghiên cứu kỹ các qui định để thực hiện đúng, hạn chế tối đa sai sót, tuân thủ theo đúng qui định của pháp luật và luôn được sự giám sát, kiểm tra của cơ quan chức năng có thẩm quyền có liên quan trong quá trình mua sắm, cũng như tổ chức sử dụng hiệu quả thiết bị được trường cấp phục vụ tốt cho việc dạy và học, nâng cao chất lượng giáo dục của từng trường, của ngành.

Cũng theo Sở GD&ĐT Vĩnh Long, trong quá trình thực hiện các dự án, Sở GD&ĐT đã thuê các đơn vị đủ chức năng, có năng lực để tư vấn thực hiện các nội dung công việc theo qui định mua sắm như: lập dự án đầu tư, thẩm định giá thiết bị đầu tư, lập dự toán, thẩm tra dự toán và trình cấp có thẩm quyền thẩm định và phê duyệt theo qui định.

Khi nhận bàn giao thiết bị của đơn vị trúng thầu, Sở đều có tổ chức nghiệm thu hàng mẫu, đối chiếu hồ sơ chất lượng, kiểm tra giấy chứng nhận xuất xứ, xuất xưởng (CO,CQ) tổ chức giám sát, kiểm tra việc lắp đặt, kiểm tra kích thước chủng loại, cấu hình theo hợp đồng. Việc có tổ chức nghiệm thu, bàn giao thiết bị được thực hiện tại từng trường theo dự án và tổ chức tập huấn, hướng dẫn sử dụng thiết bị cho cán bộ quản lý, nhân viên, giáo viên các trường.

Để tránh tình trạng lợi dụng, trục lợi vốn đầu tư công, gây thất thoát nghiêm trọng cho ngân sách nhà nước, đề nghị Thanh tra Chính phủ, Kiểm toán Nhà nước, Bộ GD&ĐT, UBND tỉnh Vĩnh Long, Công an tỉnh Vĩnh Long, cùng các cơ quan ban ngành kiểm tra, rà soát, xử lý nếu có sai phạm trong công tác đấu thầu tại Sở GD&ĐT Vĩnh Long.