Theo Thông báo Kết luận việc thực hiện pháp luật quản lý, sử dụng đất đai và quản lý, đầu tư xây dựng; thanh tra các dự án, công trình có dấu hiệu vi phạm pháp luật về quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đai tại đô thị và thanh tra việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại khu vực đô thị trên địa bàn tỉnh Kon Tum của Thanh tra Chính phủ. 

Việc giao đất thông qua đấu giá tại Dự án Khu đô thị phía Nam cầu Đăk Bla, TP. Kon Tum do Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh tổ chức đấu giá có nhiều sai phạm, tồn tại.

Cụ thể: UBND tỉnh Kon Tum quyết định đầu tư dự án nhưng không tập trung nguồn lực, không phân kỳ đầu tư, không chia giai đoạn đầu tư cơ sở hạ tầng cho từng khu vực để tổ chức đấu giá QSDĐ cho phù hợp với tình hình thực tế đã dẫn đến thời gian kéo dài, làm hạn chế hiệu quả đầu tư; cho phép triển khai đấu giá đất ồ ạt, dàn trải toàn bộ dự án khi chưa đầu tư cơ sở hạ tầng, dẫn đến nhiều cuộc đấu giá có số lượng người tham gia rất ít, hiệu quả thấp, tỷ lệ tăng sau đấu giá bình quân chỉ đạt 3,42%.

Quá trình tổ chức thực hiện đấu giá còn vi phạm: Thành lập Hội đồng đấu giá không đúng quy định Luật Đất đai 2013, Thông tư liên tịch số 14/2015/TTLT- BTNMT-BTP; không tuân thủ các quy định trong Phương án và Quy chế đấu giá, sử dụng 01 Chứng thư thẩm định giá từ năm 2013 (hết thời hạn) và Quyết định phê duyệt giá khởi điểm năm 2014 để tổ chức đấu giá trong 04 năm (2014 đến 2017) là không đúng quy định Thông tư số 48/2012/TT-BTC ngày 16/3/2012; quy định nộp tiền sử dụng đất thành nhiều lần trong Phương án, Quy chế đấu giả là không phù hợp quy định tại Nghị định 45/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014...

UBND tỉnh nhận thiếu sót, khuyết điểm trong trình tự thủ tục xác định giá khởi điểm, tổ chức đấu giá đất...Qua đó, Thanh tra Chính phủ đề nghị UBND tỉnh rà soát lại trình tự, thủ tục, quá trình thực hiện dự án, chịu trách nhiệm về quyết định của mình để không làm thất thu ngân sách nhà nước, nghiêm túc xử lý trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có liên quan.

Cũng theo Thanh tra Chính phủ, xem xét điểm 45/379 hồ sơ đấu giá QSDĐ (21 hộ gia đình, cá nhân; 24 doanh nghiệp) cho phép nộp tiền nhiều lần (8 đợt; 4 đợt; 3 đợt) được thực hiện trong giai đoạn 2014 - 2017 thấy: Nhiều hồ sơ chậm nộp tiền trúng đấu giá, cá biệt có một số trường hợp trong các đợt nộp tiền chậm nộp từ 01 đến 03 năm (tập trung tại hồ sơ đấu giá của các doanh nghiệp: Công ty TNHH Tuấn Dũng, Công ty CP Trường Long, Công ty TNHH ĐTXD Tiến Dung...), đủ điều kiện hủy kết quả đấu giá và thu hồi tiền đặt cọc nhưng Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh không tham mưu xử lý theo quy định.

Theo báo cáo giải trình của UBND tỉnh Kon Tum, xét tình hình kinh tế - xã hội và điều kiện thực tế của địa phương, Thanh tra Chính phủ không kiến nghị huỷ kết quả đấu giá, thu hồi tiền đặt cọc của 21 hồ sơ là các hộ gia đình, cá nhân do khó có khả năng thực hiện nhưng cần phải kiểm điểm, xử lý kỷ luật nghiêm túc trách nhiệm của tổ chức, cá nhân làm sai quy định; đối với 24 hồ sơ do các doanh nghiệp tham gia đấu giá cần phải được xử lý, thu hồi tiền về tài khoản tạm giữ của Thanh tra Chính phủ số tiền là 13.751,82 triệu đồng, trong đó: Tiền đặt cọc là 4.923 triệu đồng và tiền phạt chậm nộp là 8.828,82 triệu đồng.

Việc chuyển nhượng sau đấu giá QSDĐ: Tại hầu hết các dự án đấu giá QSDĐ trên địa bàn tỉnh Kon Tum, có hiện tượng một số người trúng đấu giá từ hàng chục đến hàng trăm lô đất và chờ thời cơ bán kiếm lời, đất trúng đấu giá để hoang hóa, mất mỹ quan, hạ tầng cơ sở xuống cấp, lãng phí nguồn tài nguyên đất. Điển hình là 464 lô trúng đấu giá, sau đó chuyển nhượng cho người có nhu cầu với giá chuyển nhượng thấp hơn giá trúng đấu giá (có lô đất đã được chuyển nhượng từ 02 đến 04 lần) nhưng Cơ quan thuế căn cứ vào giá bán trong hợp đồng chuyển nhượng để tính thuế TNCN (2%) và lệ phí trước bạ (0,5%), không áp dụng giá trúng đấu giá đã được UBND tỉnh phê duyệt để làm căn cứ tính thuế, phí là thể hiện sự thiếu trách nhiệm, vi phạm Nghị định 65/2013/NĐ-CP ngày 27/6/2013. Mặt khác, hành vi kê khai giá trị chuyển nhượng thấp hơn giá trúng đấu giá có dấu hiệu trốn thuế, nhưng các cơ quan chuyên môn, cơ quan thuế không kịp thời tham mưu, xử lý theo thẩm quyền, có nguy cơ làm thất thu ngân sách nhà nước số tiền thuế, phí (tạm tính là 1.185,6 triệu đồng) - Thanh tra Chính phủ kết luận.