Tham gia thảo luận về công tác phòng, chống tham nhũng ngày 8/11 trước Quốc hội, đại biểu Quốc hội Lê Thanh Hoàn - Đoàn Thanh Hoá đề nghị Chính phủ cần đặc biệt quan tâm đến phòng, chống tham nhũng trong lĩnh vực đất đai. Cụ thể, tăng cường thực thi pháp luật và xử lý nghiêm hành vi sử dụng đất bất hợp pháp, với ý nghĩa đây là việc được quyền sử dụng nguồn lực đất đai thông qua hành vi trái pháp luật.

Theo đại biểu Quốc hội Lê Thanh Hoàn, cũng giống như các hành vi phạm tội thông thường dưới góc độ kinh tế, sử dụng đất trái pháp luật có thể được coi là hành vi kinh tế dựa trên vấn đề quyết định về chi phí và lợi ích. Những người vi phạm pháp luật đạt được những lợi ích bất hợp pháp và những giá trị nhất định thông qua những hành động vi phạm pháp luật của họ, làm thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước và các thành viên khác trong xã hội.

"Việc theo đuổi lợi ích rất lớn thu được từ đất đai của các tổ chức và cá nhân có liên quan, nhu cầu thu ngân sách và sự cạnh tranh để tăng trưởng kinh tế của chính quyền địa phương được coi là yếu tố chính thúc đẩy việc vi phạm pháp luật đất đai", đại biểu đoàn Thanh Hóa nhấn mạnh.

Cũng theo ông Lê Thanh Hoàn, thông qua việc thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật đất đai, các tổ chức, cá nhân sai phạm có thể thu được những lợi ích rất lớn về kinh tế - xã hội mà thực tiễn trong thời gian qua đã cho thấy.

Đại biểu đoàn Thanh Hóa cũng co biết, việc quyết định vi phạm pháp luật đất đai của các bên liên quan phụ thuộc vào cách xác định mối quan hệ giữa lợi ích của việc sử dụng đất bất hợp pháp và chi phí và hậu quả của nó. Một khi tin rằng lợi ích mong đợi của việc sử dụng đất bất hợp pháp cao hơn chi phí và hậu quả phải trả thì với tư cách là người kinh doanh thì sẽ quyết định vi phạm pháp luật.

"Lúc này, giá phải trả của việc vi phạm pháp luật đất đai chủ yếu bao gồm tiền bồi thường cho những người bị thiệt hại về quyền lợi, tác động tiêu cực đến sự phát triển lâu dài của địa phương, sự trừng phạt có thể xảy ra và làm mất đi tương lai chính trị của người có chức vụ, quyền hạn có liên quan", ông Hoàn nói.

Còn đối với những doanh nghiệp, cá nhân, đại biểu Lê Thanh Hoàn cho rằng, chi phí phải bỏ ra chủ yếu bao gồm thời gian lao động, vốn đầu vào cho việc sử dụng đất bất hợp pháp và các khoản tiền có thể bị phạt, thậm chí bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu bị điều tra, truy tố. Do đó, việc tăng cường thực thi pháp luật đất đai có hiệu quả sẽ có tác động rất lớn, rất quan trọng đến những chi phí, hậu quả khi cá nhân, tổ chức vi phạm pháp luật phải bỏ ra và gánh chịu.

Cũng theo ông Hoàn, phần lớn chi phí cố định như bồi thường kinh tế, thời gian hoặc lao động, vốn đầu tư mà người vi phạm pháp luật phải trả cho việc sử dụng đất bất hợp pháp sẽ không cao hơn so với việc sử dụng đất hợp pháp. Và một khi hiệu quả của việc thực thi pháp luật đất đai tăng lên thì khả năng bị điều tra và trừng phạt sẽ tăng lên, khi đó thiệt hại và hậu quả từ hành vi vi phạm pháp luật sẽ rất lớn, thường sẽ vượt quá lợi ích thu được nếu mà thực hiện đúng pháp luật về đất đai.

Ông Lê Thanh Hoàn nhấn mạnh, nếu thực thi pháp luật về đất đai không nghiêm sẽ dẫn đến tình trạng vi phạm pháp luật đất đai ngày càng tăng và ngược lại nếu thực thi nghiêm chỉnh các quy định của pháp luật về đất đai cũng như tạo ra cơ chế, chính sách phù hợp thì chắc chắn vi phạm pháp luật về đất đai trong thời gian tới sẽ giảm.

Thời gian tới, đại biểu đoàn Thanh Hóa đề nghị nghiên cứu, xem xét việc thành lập các cơ quan kiểm tra, thanh tra, giám sát đất đai quốc gia theo vùng trực thuộc cơ quan trung ương đóng tại địa phương.

Gia Phát