Trong hoàn cảnh nào cũng phải đẹp

Nhiều năm qua, vấn đề các đoàn phim thiếu chăm chút cho tạo hình của nhân vật đã được bàn đến nhiều nhưng rồi vẫn bỏ ngỏ, không nhận được sự quan tâm đúng mực. Bằng chứng là nhiều diễn viên khi lên phim luôn ưu tiên làm đẹp cho bản thân dù họ đóng cảnh ăn, ngủ hay thậm chí nghèo khó.

Điển hình như nhân vật Hương Thị do nữ diễn viên Quỳnh Lam thủ vai trong “Nghiệp sinh tử” từng khiến khán giả không khỏi ngán ngẩm và khó hiểu. Theo kịch bản cô sống trong căn nhà lá rách nát, làm lụng vất vả nhưng trên phim Hương Thị luôn xuất hiện với trang phục mới, thẳng thớm. Dù cô lên rừng kiếm củi với chồng, đi ngủ hay đến cửa quan thưa kiện mái tóc luôn suôn thẳng, mượt mà. Hơn nữa, Quỳnh Lam còn không quên làm đẹp cho nhân vật cả lúc vượt cạn bằng son hồng nhạt.

Với tạo hình như vậy thật khó để nữ diễn viên hóa thân chân thực, trọn vẹn vào người phụ nữ nghèo khó sống dưới chế độ cũ lại sinh nở trong hoàn cảnh ngặt nghèo. Những chi tiết này tuy nhỏ nhưng góp lại đã làm bộ phim thiếu đi tính thực tế, từ đó kéo tuột cảm xúc khán giả khi xem phim mà đáng ra phải rất xúc động.

Hay như nữ diễn viên Phương Dung cũng mắc lỗi tương tự khi đóng vai người lao động vất vả làm nghề hốt phân nhưng gương mặt dày phấn và thoa son lì. Điều này cho thấy, sự thiếu chỉn chu, thiếu đầu tư của diễn viên, ê-kíp trong hóa trang nhân vật.

Trên thực tế nhiều diễn viên luôn muốn giữ gìn hình ảnh của bản thân mỗi khi xuất hiện trước công chúng nên họ sẽ ngại những vai phải “làm xấu mình” và nếu buộc phải vào vai những nhân vật nghèo khổ, vất vả, lao động cực nhọc họ vẫn chọn trang điểm kỹ lưỡng, phục trang cẩn thận để dù thế nào cũng không ảnh hưởng đến dung nhan.

Chính tâm lý này đã tạo nên lỗi lớn về hình ảnh trên phim, gây ra không ít tình huống dở khó dở cười vì các nữ diễn viên dù đóng cảnh ngủ, nhập viện, bị bạo hành đánh đập, lớp trang điểm vẫn luôn phải "xịn" nhất. Son luôn đỏ mọng, lông mày kẻ đậm, lớp phấn dày dù nhà nghèo không có gì để ăn.

Không thiếu sự lăn xả

Hóa trang và phục trang thiếu chăm chút có thể phần nào phản ánh tính chuyên nghiệp, tôn trọng khán giả chưa cao của đoàn phim, thậm chí là diễn viên cũng chưa thực sự lăn xả với vai diễn nếu còn ngại xấu. Thực tế, đạo diễn và ekip phải chịu trách nhiệm đến cùng việc này vì nếu họ không bỏ qua thì diễn viên khó lòng làm như vậy, theo lời một đạo diễn.

Tuy nhiên, “Cây táo nở hoa” lên sóng gần đây lại là một điểm sáng về tạo hình nhân vật dù phim bị chê là lê thê và khiên cưỡng, vô lý. Những nghệ sĩ như Lan Hương, Thái Hòa, Hồng Ánh đều cố gắng hóa thân chân thật nhất cho nhân vật của mình nên đã không ngại tự “làm xấu” bản thân trên màn ảnh.

Ở bà Bông của NSND Lan Hương ta thấy hiện rõ lên hình ảnh của một người mẹ hiền lành, chất phác, luôn lo lắng cho đứa con trai qua khuôn mặt nhợt nhạt, đầy lo toan. Không còn sắc xảo, đanh đá như ở “Sống chung với mẹ chồng nữa”, Lan Hương khiến chính con mình ngoài đời cũng phải thốt lên “trông mẹ xấu thế”. Nhưng đó là một thành công về tạo hình của cô.

Vai Ngọc của Thái Hòa cũng cho thấy sự chỉn chu trong hóa trang của ekip và ý thức của bản thân nam diễn viên. Trên màn ảnh, anh xuất hiện đúng chất của một người lao động với vẻ khắc khổ, lam lũ, chân tay lem luốc, quần áo giản dị. Nhìn người đàn ông ấy, không ai là không thấy thương, đặc biệt là những phân đoạn cần đẩy cao cảm xúc.

Tuy vậy, thành công nhất về tạo hình của phim có lẽ phải nói đến nữ diễn viên Hồng Ánh, người vào vai Hạnh – vợ của Ngọc. Việc Hồng Ánh diễn xuất với gương mặt nhợt nhạt, tiều tụy từng gây ấn tượng mạnh với khán giả màn ảnh nhỏ. Khi xem nhân vật Hạnh, khán giả thấy được sự lăn xả của Hồng Ánh, và khả năng cống hiến hết sức lực của chị cho nhân vật này. Hồng Ánh đã "lo lắng" cho Hạnh từng bộ trang phục cũ nát, ngả màu vàng ố, cho đến gương mặt gần như mộc.

Cái khó của khâu tạo hình trên phim Việt

Nói đến vấn đề thiếu chỉn chu, kỹ lưỡng trong khâu hóa trang, phục trang cũng cần bàn cả khó khăn cho các đoàn phim. Theo đạo diễn Đỗ Phú Hải, tạo hình nhân vật không chỉn chu một phần do thời gian quay gấp rút, chạy nhanh theo tiến độ. Mặt khác, quá trình tiền kỳ, chuẩn bị cho nhân vật chưa chu đáo.

Vị đạo diễn cho biết thêm, đây là điểm khác biệt giữa phim điện ảnh và phim truyền hình. Phim điện ảnh, diễn viên có đến 2-3 tháng để chuẩn bị, ngấm nhân vật từ từ rồi mới tiến hành quay thì phim truyền hình lại thiếu đi bước quan trọng này.

Ngoài ra, đạo diễn Thạch Thảo nhận định việc hóa trang hạn chế của phim Việt do khó khăn về vật liệu. Nữ đạo diễn cho rằng, vật liệu hóa trang cho phim ở Việt Nam chưa tự sản xuất được, hầu hết phải nhập khẩu, chi phí rất đắt. Trong khi đó, ở cả hai dạng hóa trang là tạo hiệu quả đặc biệt như sẹo, máu, vết thương… hoặc hóa trang thông thường đều cần vật liệu chuyên ngành riêng cho phim ảnh.

Ở Việt Nam dạng hóa trang thông thường cũng chỉ dùng mỹ phẩm. Dù mỹ phẩm đắt tiền cũng không hiệu quả như dùng vật liệu chuyên ngành vì ngay cả với phần nền thì ekip nước ngoài cũng phải tính toán độ bắt sáng khi dùng đèn.

Theo đạo diễn Thạch Thảo, diễn viên nên ý thức cao hơn về tạo hình nhân vật vì mỗi vai diễn là một cuộc đời khác nhau nên việc sợ xấu là điều không nên. Thạch Thảo giữ quan điểm hóa trang phải phù hợp với nhân vật. Nữ đạo diễn cho biết, hóa trang giúp làm nổi bật tính cách, đặc điểm của nhân vật, và nội tâm, đời sống, sự chân thực, sinh động của nhân vật trên màn ảnh sẽ khiến diễn viên tỏa sáng.