Bảo dưỡng, thay thế phụ tùng và các vật tư trên xe ô tô theo định kỳ là một việc làm cần thiết để đảm bảo xe có độ bền cao, hoạt động ổn định và giúp chúng ta luôn an tâm mỗi khi sử dụng. Sau đây là một số những hạng mục cần bảo dưỡng, thay thế định kỳ của ô tô. Tuy nhiên cũng cần lưu ý rằng, mỗi nhà sản xuất lại có những yêu cầu cụ thể riêng, vì vậy cần tham khảo thêm thông tin trong sách hướng dẫn sử dụng đi kèm theo xe.

Dầu nhớt động cơ

Dầu nhớt có vai trò bôi trơn, làm sạch các bộ phận của động cơ. Ngoài ra, nó còn có tác dụng làm mát bằng cách phân tán lượng nhiệt sinh ra do ma sát và quá trình đốt nhiên liệu, bảo vệ, ngăn cản sự ăn mòn do các bề mặt kim loại tiếp xúc trực tiếp với nhau.

Dầu nhớt còn làm kín, giúp nhiên liệu không bị thất thoát. Cuối cùng, dầu nhớt hạn chế sự tiếp xúc của các chi tiết kim loại trong động cơ với không khí giúp chống gỉ.

Sau một thời gian, dầu nhớt động cơ sẽ bị lẫn bụi bẩn và sẽ bị đổi màu, giảm độ nhớt đồng nghĩa với việc sẽ giảm bớt tác dụng trong việc bôi trơn và các chức năng khác. Từ đó, các bộ phận của động cơ sẽ không thể hoạt động bình thường.

Vì vậy, việc thay dầu nhớt động cơ định kỳ là vô cùng quan trọng, giúp đảm bảo động cơ luôn hoạt động trơn tru. Việc thay thế dầu nhớt động cơ thường đi kèm với thay lọc nhớt, thông thường chứ 2 lần thay dầu thì 1 lần thay lọc dầu.

Theo hướng dẫn sử dụng của nhiều hãng xe, việc thay thế dầu nhớt động cơ thường sau khoảng mỗi 6 tháng hoặc 5.000 km. Một số loại nhớt tổng hợp có chất lượng cao, đắt tiền, nhà sản xuất khuyến cáo nên thay sau mỗi 8.000 hoặc thậm chí 10.000 km.

Nước làm mát

Nước làm mát có tác dụng 'giải nhiệt', giúp động cơ hoạt động tốt nhất. Nếu bình nước làm mát cạn, động cơ xe ô tô sẽ bị nóng dẫn đến nguy cơ cháy kích nổ. Vì vậy, tài xế nên kiểm tra và bổ sung nước làm mát nếu cần thiết để động cơ ô tô hoat động bình thường

Ngoài ra, nước làm mát cũng có thể bị hao hụt khi rò rỉ qua các đường ống dẫn hoặc xi lanh bị nứt dẫn đến nước làm mát bị lọt vào trong buồng đốt. Khi đó, chủ xe cần đi bảo dưỡng, sửa chữa phương tiện và bổ sung nước làm mát để tránh những hỏng hóc không đáng có.

Nước làm mát động cơ sau một thời gian dài làm việc sẽ bị biến chất, có thể gây đóng cặn và làm ảnh hưởng đến hệ thống làm mát của xe. Do đó, cần súc két nước và thay thế toàn bộ nước làm mát định kỳ sau mỗi 100.000 km để đảm bảo hệ thống làm mát luôn hoạt động tốt nhất, động cơ không bị quá nhiệt khi làm việc.

Lọc gió động cơ

Lọc gió động cơ có chức năng lọc bụi bẩn trong không khí trước khi không khí được đưa vào buồng đốt động cơ, giúp cho tỷ lệ hòa khí (nhiên liệu và không khí) ở mức vừa phải. Sau một thời gian sử dụng, hơi ẩm, bụi bẩn bám vào màng lọc, lấp đầy lỗ thông khí của bộ lọc.

Nếu không được vệ sinh, thay thế, lượng không khí vào động cơ sẽ bị cản trở, tỷ lệ hòa khí bị sai lệch, làm giảm công suất, nóng máy và gây muội than trong buồng đốt.

Người lái có thể phát hiện một số dấu hiệu cho thấy lọc gió động cơ cần phải được vệ sinh, thay thế. Nhưng trước khi để các dấu hiệu đó xuất hiện, các chủ xe nên chủ động kiểm tra, bảo dưỡng định kỳ và vệ sinh và thay thế để đảm bảo động cơ ô tô hoạt động bình thường.

Theo khuyến cáo, việc thay lọc gió thường sau 3 - 4 năm sử dụng hoặc xe đã đi được khoảng 40.000 - 60.000 km. Tuy nhiên, tuổi thọ của bộ lọc không khí có thể bị rút ngắn lại nếu xe chạy trên những con đường có nhiều bụi bẩn.

Lọc gió điều hoà

Cũng tương tự như lọc gió động cơ, nên vệ sinh lọc gió điều hoà khi xe đi được 5.000km và thay mới sau 40.000km. Nếu thường xuyên lấy gió ngoài, thì thời gian kiểm tra và thay mới lọc gió điều hoà nên được rút ngắn. Đặc biệt trong những ngày hè nắng nóng, việc thay mới lọc gió điều hoà giúp hệ thống điều hoà hoạt động ổn định, mang lại không gian dễ chịu vào trong xe.

Lốp xe

Lốp ô tô là một trong những bộ phận quan trọng cần được thường xuyên kiểm tra, chăm sóc và thay mới định kỳ. Bởi lốp là bộ phận tiếp xúc trực tiếp với mặt đường, sau một thời gian sử dụng mặt lốp sẽ bị mòn, lão hoá.

Các chuyên gia khuyến cáo nên thay lốp ngay khi chiều sâu gai lốp còn từ 1,6 - 3mm hoặc quan sát thấy gờ báo mòn nổi trong rãnh lốp hoặc khi xe đã đi được trung bình từ 60.000-100.000km. Ngoài ra, khi lốp đã có tuổi thọ 7 năm, kể cả không sử dụng (lốp sơ cua) thì cũng nên thay lốp mới để đảm bảo an toàn. Ngoài ra, nếu trong quá trình sử dụng, lốp xe gặp phải những sự cố không thể sửa chữa được như cấn mâm, thủng hông lốp, tanh lốp bị biến dạng…thì bắt buộc phải thay lốp mới.

Có rất nhiều cách để kéo dài tuổi thọ lốp, đó là cho xe đi kiểm tra định kỳ, tiến hành đảo lốp, cân bằng động và cân chỉnh góc đặt bánh xe để giảm hiện tượng lốp mòn không đều…

Ắc quy, gạt mưa

Ắc quy là bộ phận giúp khởi động và vận hành các thiết bị bên trong xe, vì vậy tùy vào mức độ sử dụng và loại ắc quy xe đang dùng, mà có thể thay mới sau từ 2 - 4 năm sử dụng.

Để đảm bảo kính lái luôn được sạch và sáng thì gạt mưa của xe cần thay mới định kỳ. Sau một thời gian sử dụng, lưỡi cao su có thể sẽ bị lão hoá, rạn nứt làm giảm hiệu quả gạt nước, gây ảnh hưởng đến tầm nhìn và sự an toàn khi bạn khi ngồi sau tay lái. Thông thường, gạt mưa thường được thay hàng năm hoặc khi tác dụng gạt mưa bị kém, gạt không sạch.

Má phanh

Độ mòn của má phanh phụ thuộc vào cách lái xe của mỗi người, vào chất liệu má phanh và công nghệ sản xuất ra má phanh. Vì vậy thời điểm thay má phanh thường không căn cứ vào số km đã đi.

Các chuyên gia khuyến cáo chủ xe nên thay mới má phanh cho xe ô tô khi độ dày má phanh chỉ còn 2-3mm. Ngoài ra nếu má phanh bị hiện tượng nứt vỡ, quá nhiệt, bong má hoặc chai cứng bề, mặt thì cũng nên thay má phanh mới để đảm bảo an toàn.

Thế Vũ