Khi lái xe số sàn, tài xế luôn quan tâm đến tình trạng hộp số. Chúng ta phải để ý đến ly hợp, bạc lót, bộ đồng tốc và điều chỉnh thao tác lái để kéo dài tuổi thọ các bộ phận này.

Trong khi đó, hộp số tự động giúp người lái ít phải bận tâm đến cơ chế truyền động giữa động cơ và bánh xe, nhưng điều đó không có nghĩa là nó miễn nhiễm với hư hỏng. Trên thực tế, có thể bạn đang vô tình làm giảm tuổi thọ của hộp số xe mình.

Hộp số tự động truyền thống sử dụng bộ biến mô (torque converter) có thể bị hư hỏng bởi nhiều nguyên nhân. Những lỗi nghiêm trọng như gạt cần số về số lùi khi xe đang chạy trên cao tốc thì ai cũng biết, nhưng có nhiều sai lầm ít rõ ràng hơn cũng có thể gây tổn hại đáng kể.

Nhiệt độ - kẻ thù số một của hộp số tự động

Hộp số tự động hoạt động không tối ưu khi quá lạnh, nhưng nhiệt độ quá cao mới là vấn đề nghiêm trọng nhất. Các chuyên gia của TCI Auto cho biết:

Nhiệt độ lý tưởng của dầu hộp số tự động (ATF) dao động từ 175 đến 225 độ F. Khi chạm mốc 240 độ F, các chất phụ gia quan trọng trong dầu bắt đầu bị phá hủy, tạo thành lớp cặn bám bên trong hộp số. Đến khoảng 260 độ F, các gioăng cao su bên trong vốn được làm từ polyacrylate sẽ bắt đầu cứng lại, mất tính đàn hồi và gây rò rỉ dầu.

Khi nhiệt độ đạt 295 độ F, các lá côn ma sát trong hộp số bắt đầu trượt do dầu bị biến chất. Nếu nhiệt độ tiếp tục tăng lên 315 độ F, cả gioăng và các lá côn gần như bị cháy, tạo ra muội carbon trong dầu, khiến hộp số hư hỏng hoàn toàn. Một hộp số bị duy trì ở nhiệt độ trên 300 độ F có thể hỏng hoàn toàn chỉ sau khoảng 2.000 dặm vận hành.

Dĩ nhiên, không ai lại dùng đèn khò để nung nóng hộp số khi lái xe, nhưng nhiều thói quen lái có thể làm nhiệt độ dầu hộp số tăng cao đáng kể. Đạp ga tăng tốc đột ngột là nguyên nhân hàng đầu, bên cạnh việc kéo tải nặng vượt quá giới hạn của xe. Hãy lái xe nhẹ nhàng, tránh những thao tác quá tải không cần thiết để giữ hộp số bền lâu hơn.

Thiếu dầu hộp số - nguyên nhân dẫn đến hỏng hóc sớm

Ngoài nhiệt độ, hộp số tự động cũng rất nhạy cảm với tình trạng thiếu dầu. Nhiều tài xế quên hoặc không biết cách kiểm tra mức dầu hộp số, dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như quá nhiệt, mài mòn và hư hỏng sớm.

Việc bảo dưỡng định kỳ theo hướng dẫn của nhà sản xuất là rất quan trọng. Lưu ý rằng những xe thường xuyên di chuyển quãng ngắn sẽ cần thay dầu sớm hơn bình thường. Tùy từng hãng xe, thời gian thay dầu hộp số thường dao động từ 60.000 đến 100.000 dặm.

Thao tác vội vàng khi chuyển số - kẻ giết hộp số thầm lặng

Một trong những nguyên nhân gây hại hộp số phổ biến nhất lại là thói quen tưởng chừng vô hại: chuyển số quá nhanh khi xe chưa dừng hẳn. Nhiều tài xế có thói quen gạt cần số từ số lùi sang số tiến (hoặc ngược lại) khi xe vẫn còn đang di chuyển.

Dù bạn không cảm nhận được sự ảnh hưởng ngay lập tức, nhưng bên trong hộp số, các bộ phận chịu tải lớn hơn nhiều so với mức bình thường, làm tăng độ hao mòn và rút ngắn tuổi thọ hộp số đáng kể. Vì vậy, hãy kiên nhẫn, chờ xe dừng hẳn trước khi đổi số để bảo vệ hộp số xe bạn.

Quan tâm đến hộp số để tránh hối tiếc về sau

Một chút lưu tâm đến cơ chế vận hành của hộp số tự động sẽ giúp bạn tránh được nhiều rủi ro hỏng hóc. Cũng như con người không thích bị nóng, thiếu nước hay bị giật mạnh liên tục, hộp số xe cũng cần được chăm sóc cẩn thận. Hãy 'suy nghĩ từ góc nhìn của hộp số' một chút - nó sẽ bền bỉ hơn và phục vụ bạn tốt hơn trong thời gian dài.

Việt Hà (Theo Jalopnik News)