Giải trình rõ lý do đối với trường hợp bồi thường đất nông nghiệp bằng nhà ở

Tiếp tục chương trình hội nghị Đại biểu Quốc hội chuyên trách, sáng 7/4, tại Nhà Quốc hội, các Đại biểu thảo luận, góp ý kiến cho dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Quang Huân (Bình Dương) cho biết: Trong dự án Luật, Điều 86 về nguyên tắc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất có quy định, Nhà nước xem xét hỗ trợ cho người có đất bị thu hồi, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, để tạo điều kiện cho người có đất bị thu hồi, chủ sở hữu tài sản có việc làm, có thu nhập, ổn định đời sống, sản xuất. Tuy nhiên, theo Đại biểu Quốc hội Nguyễn Quang Huân, để đánh giá cuộc sống tốt hơn không chỉ dựa vào thu nhập, mà còn dựa trên nhiều tiêu chí, nên cần nghiên cứu rà soát để quy định một cách toàn diện.

Bên cạnh đó, Điều 91 trong dự thảo Luật có quy định việc bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân. Theo đó, có 4 cách bồi thường khi thu hồi đất nông nghiệp, bao gồm bồi thường bằng đất nông nghiệp, hoặc bằng tiền, hoặc bằng đất có mục đích sử dụng khác với loại đất thu hồi, hoặc bằng nhà ở. Đại biểu cho rằng cần giải trình rõ lý do bồi thường đất nông nghiệp bằng nhà ở.

Điều 92 đối với bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp của tổ chức kinh tế, cộng đồng dân cư, tổ chức tôn giáo quy định, cộng đồng dân cư, tổ chức tôn giáo đang sử dụng đất nông nghiệp khi Nhà nước thu hồi đất mà có đủ điều kiện được bồi thường quy định tại Điều 90 của Luật này thì được bồi thường về đất theo quy định của Chính phủ. Đại biểu Nguyễn Quang Huân cho rằng, cần bổ sung nội dung về hỗ trợ sinh kế để đảm bảo nguyên tắc giá thị trường, đồng thời lưu ý nơi ở phải được nhận, được đền bù trước khi di dời. Ngoài ra, cần có điều khoản quy định hợp lý, khả thi để tránh hiện tượng nhà quá mỏng trên mặt phố.

Làm rõ căn cứ xem xét quyết định giá đất

Trong khi đó, Đại biểu Quốc hội Tạ Thị Yên (Điện Biên) cũng bày tỏ đồng tình và đánh giá cao nỗ lực, cố gắng của Ban soạn thảo trong việc nghiên cứu tiếp thu ý kiến của cơ quan thẩm tra, ý kiến Đại biểu Quốc hội, các ý kiến góp ý của chuyên gia và nhân dân để chỉnh lý dự thảo Luật lần này. Đại biểu ghi nhận dự thảo Luật đã có nhiều thay đổi nhằm khắc phục những hạn chế vướng mắc trong thực tiễn, phát huy nguồn lực đất đai cho phát triển.

Quan tâm đến vấn đề chính sách, đại biểu Tạ Thị Yên đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục nghiên cứu tại Chương 11 về tài chính đất đai, giá đất (dù đây là vấn đề khó, phức tạp) để có thể xác định giá đất sát với giá thị trường. Đại biểu bày tỏ cơ bản đồng tình với các nguyên tắc xác định trong dự án Luật, song vẫn còn có những băn khoăn.

Đại biểu Tạ Thị Yên nêu rõ, nếu coi giá đất được ghi trong hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đã được công chứng, chứng thực là một trong những thông tin đầu vào để xác định giá đất theo các phương pháp định giá đất quy định tại khoản 3 thì khó có thể chính xác đảm bảo nguyên tắc là xác định giá đất theo nguyên tắc thị trường. Thực tế cho thấy, giá đất ghi trên các hợp đồng chuyển nhượng, kể cả công chứng thường có sự chênh lệch bằng hoặc là thấp hơn giá trị bảng giá đất được ban hành. Do đó, Đại biểu Tạ Thị Yên đề nghị nên coi kết quả xác định giá đất do tổ chức tư vấn định giá đất thực hiện là một trong những căn cứ để cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xem xét quyết định giá đất. Đây cũng là một trong những thông tin đầu vào của việc xác định giá đất.

Về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất, Đại biểu Tạ Thị Yên bày tỏ thống nhất với quy định của dự thảo Luật và đề nghị làm rõ việc sử dụng ngân sách nhà nước như một phương thức hỗ trợ người dân sau khi di dời, tái định cư có việc làm, thu nhập, điều kiện sống tốt hơn trước.

Về đất sử dụng vào mục đích kinh doanh thương mại được hình thành từ việc lấn biển, Đại biểu Tạ Thị Yên cho biết, thực tế hiện nay đã có một số địa phương cho phép doanh nghiệp lấn biển làm các công trình cảng, kho chứa, hình thành các khu đô thị du lịch và dự báo xu thế này có thể gia tăng trong thời gian tới do lợi ích của việc lấn biển mang lại. Do đó, Đại biểu cho rằng nên hình thành quy định chặt chẽ về vấn đề này…