Hiện tại, vùng trồng mía phía đông nam tỉnh Gia Lai đã bước vào giai đoạn cuối vụ, hàng nghìn hộ dân đã sẵn chăm sóc niên vụ mía mới. Năm nay, giá mía tăng cao hơn so với mọi năm khiến người nông dân rất vui mừng, phấn khởi.

Chia sẻ với PV, ông Ngô Viết Dũng (trú tại xã Thành An, thị xã An Khê, Gia Lai) cho biết: “Nếu như năm ngoái, với giá khoảng 800.000 đồng/tấn khi mía đạt trữ lượng đường là 10, nông dân sẽ thu về khoảng 50 triệu đồng/ha thì năm nay sẽ lãi thêm hơn 20 triệu đồng/ha. Không chỉ được giá, năm nay thời tiết thuận lợi nên năng suất cũng tăng mạnh khiến người trồng mía rất phấn khởi. So với mọi năm, giá mía năm nay tăng lên cao từ 800.000 đồng đến hơn 1 triệu đồng/tấn. Trung bình 1ha người dân có lãi từ 20 - 25 triệu đồng”.

Với 5ha mía, năm nay gia đình ông Ngô Viết Dũng thu về khoảng 350 triệu đồng, sau khi trừ các khoản chi phí đầu tư, gia đình ông vẫn có lãi hơn 100 triệu đồng.

Ngoài thị xã An Khê, huyện Kbang (Gia Lai) cũng được xem là vùng trọng điểm trồng mía. Theo đó, những năm gần đây huyện Kbang đã xây dựng nhiều vùng chuyên canh mía với sản lượng, năng suất ổn định trên tổng diện tích hơn 10.000ha.

Ông Nguyễn Văn Quy (xã Kông Bờ La, huyện Kbang) chia sẻ: "Các huyện Đông Nam nói chung đa số đều là đất sỏi đá, cằn cỗi. Chính vì vậy, chỉ có cây mía mới hình thành và phát triển được. Không chỉ được mùa năm nay giá mía tăng cao nên cũng phần nào mang lại lợi nhuận cho người dân".

Theo thống kế, trên địa bàn tỉnh Gia Lai hiện có khoảng 35.000 ha mía, tập trung chủ yếu ở các địa phương khu vực phía Đông và Đông Nam tỉnh. Trên địa bàn tỉnh có 2 nhà máy chế biến mía đường lớn, đó là Nhà máy đường An Khê và Nhà máy đường Ayun Pa.

Theo ông Trần Quang Kiên - Giám đốc Nhà máy đường An Khê, thị xã An Khê, năm nay thời tiết thuận lợi nên năng suất tăng khoảng 20 - 40%. Bình quân năng suất toàn vùng đạt khoảng 70 tấn/ha, nhiều nơi có thể lên đến 120 tấn/ha.

Năm ngoái, giá mía khoảng từ 750.000 đồng - 800.000 đồng/tấn thì vụ năm nay đã tăng lên 950.000 đồng - hơn 1 triệu đồng/tấn. Hiện nay, nhà máy đã thu cho người dân khoảng hơn 70%. Với giá cả như hiện nay sẽ tạo điều kiện tốt cho việc xây dựng vùng nguyên liệu mía bền vững.

Bên cạnh tín hiệu vui được mùa, được giá, người dân trồng mía ở Gia Lai cũng chịu tổn thất khá lớn khi hàng trăm ha mía liên tục bị “bà hỏa” ghé thăm. Theo thống kê của các ngành chức năng, niên vụ 2022 - 2023 trên địa bàn toàn tỉnh Gia Lai đã xảy ra 99 vụ cháy mía với diện tích khoảng 315 ha. Diện tích mía cháy trải dài trên 9 huyện gồm: Phú Thiện, Kbang, Kông Chro, Chư Sê, Đăk Pơ, Ia Pa, Krông Pa, thị xã Ayun Pa và thị xã An Khê.

Khi nhận được tin báo cháy, lực lượng chức năng của các địa phương đã huy động lực lượng tham gia cứu chữa, giảm thiểu thiệt hại cho người dân. Cùng với đó, các công ty, nhà máy đường trên địa bàn cũng khẩn trương thu mua diện tích mía bị cháy.

Trước tình trạng mía cháy tăng mạnh, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã đề nghị Công an tỉnh điều tra, xác định nguyên nhân các vụ cháy mía, xử lý nghiêm các đối tượng cố tình phá hoại. Đồng thời hỗ trợ công tác ứng cứu khi có tình trạng cháy mía xảy ra. Qua đó kịp thời dập tắt, không để lây lan ra diện rộng, bảo vệ ruộng mía cho người dân.

Nguyên nhân ban đầu khiến số lượng mía cháy là do một số người dân chưa cẩn thận trong việc đốt vệ sinh ruộng mía sau thu hoạch, dẫn đến việc cháy lan sang các ruộng chưa thu hoạch. Một số vụ cháy mía khác hiện tại các địa phương chưa nắm rõ nguyên nhân.

"Do năm nay cháy với diện tích lớn nên nhà máy cũng ưu tiên thu hoạch trước, tránh thiệt hại cho người dân. Nếu cây mía trữ lượng đường 10 chấm thì khi bị cháy sẽ giảm còn 9 - 9,5 chấm, số này không ảnh hưởng nhiều về thu nhập của bà con. Tuy nhiên phải áp giá này để tránh việc người dân tự đốt nhằm tạo áp lực thu mua”, ông Kiên cho biết thêm.