Tình trạng chọn sách giáo khoa (SGK) có dấu hiệu “lạ” như 100% các trường chọn một bộ sách hay cả tỉnh một môn học chọn một bộ sách. Các chuyên gia đề nghị Bộ Giáo dục & Đào tạo vào cuộc làm rõ vấn đề này.

Mới đây nhất, trao đổi với phóng viên Báo Nhà báo và Công luận, thầy Nguyễn Tùng Lâm, Chủ tịch Hội đồng giáo dục Trường Trung học phổ thông Đinh Tiên Hoàng (Hà Nội) cho rằng, chọn SGK phải tôn trọng chọn lựa của giáo viên chứ không phải do chủ tịch tỉnh quyết định.

Theo đó, lựa chọn SGK bản chất là của giáo viên, của từng trường. Để khỏi phân tán thì mỗi trường phải thống nhất. SGK là tài liệu giúp giáo viên thực hiện chương trình, vì thế những giáo viên nào thấy tài liệu nào phù hợp thì cơ quan quản lý phải tôn trọng.

Chủ tịch tỉnh chỉ là người ký công văn cuối trên cơ sở lựa chọn của giáo viên chứ không quyết thay được giáo viên.

“Nếu tỉnh nào chọn 100% một bộ SGK là sự thống nhất đặc biệt, vấn đề có tôn trọng quyền của giáo viên hay không hay áp đặt?

Nếu áp đặt thì không phù hợp với chủ trương chung và quy luật chung” – thầy Tùng Lâm nhấn mạnh.

Theo phân tích, mỗi giáo viên có thế mạnh riêng và chấp nhận những bộ SGK khác nhau để làm tốt công việc. Không ai muốn áp đặt, mất tự chủ vì như vậy là không thể hiện được sự chủ động, sáng tạo của người thầy.

Khi người giáo viên được tự chủ theo năng lực của mình họ sẽ phát huy được trong giảng dạy. Việc một tỉnh chọn một bộ sách vì thế nên xem xét lại.

Nếu vì ép buộc để đi đến thống nhất buộc phải khôi phục lại dân chủ, tạo điều kiện cho giáo viên phát huy hết khả năng của mình.

Trước đó, trả lời Báo Nhà báo và Công luận, Giáo sư Trần Đình Sử nêu quan điểm: 100% các trường trong tỉnh chỉ chọn một bộ sách là vô lý. Việc trao quyền cho các nhà trường và giáo viên thì không thể có kết quả như vậy. Đã quy định các trường tự chủ thì làm sao có con số này được.

Nếu các địa phương thực hiện đúng Thông tư chỉ đạo của Bộ GD&ĐT thì kết quả như vậy là không bình thường.

Hiện vấn đề đặt ra lúc này là yếu tố nào đã tác động để dẫn đến việc này chưa thể khẳng định nhưng sự nguy hại của việc chọn sách nếu theo chỉ đạo hay theo lý do nào khác sẽ ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục.

Bởi, khi sách giáo khoa do chính giáo viên chọn lựa thì họ sẽ có thiện cảm hơn, có cảm xúc hơn trong dạy học, hơn là những sách mà chính họ không đồng ý lựa chọn.

Bây giờ đã trao quyền cho giáo viên được tự do, được chủ động chọn SGK thì nên tôn trọng tuyệt đối. Năm nay, nếu làm chệch choạc thì sang năm có dớp, rồi loang ra nhiều tỉnh. Tỉnh này làm được, tỉnh kia cũng làm được thì Thông tư của Bộ sẽ “vứt đi”.

Qua trao đổi có thể thấy, trong việc lựa chọn SGK sẽ có nhiều lý do đằng sau dẫn tới các kết quả lựa chọn. Nhưng oái oăm là các chi phí như vậy đều được khấu hao trong giá sách và cuối cùng đổ lên đầu phụ huynh học sinh.

Trinh Phúc