Nội dung quan trọng hơn

+ Hiện nay, ANTV phải vừa đối diện với bài toán phục vụ nhiệm vụ chính trị, lại phải tự hạch toán để tiếp tục đổi mới, phát triển một kênh truyền hình đã có thương hiệu trong gần 200 kênh truyền hình tại Việt Nam. ANTV đã lựa chọn con đường nào để đi trong thời kỳ 4.0, thưa ông?

- Chắc chắn ANTV phải có sự chủ động cho con đường đổi mới của mình. Công nghệ là vấn đề hết sức quan trọng nhưng xây dựng nội dung, đổi mới nội dung liên tục trên nhu cầu thực của xã hội – theo tôi đó mới là yếu tố cốt lõi đối với bất kỳ cơ quan báo chí nào. Tất cả đều hướng đến mục tiêu chung là sự tiếp nhận của công chúng, nên cái gì thiết thực với người dân, có ảnh hưởng trong quá trình xây dựng và phát triển của xã hội thì được người dân quan tâm. Chúng ta đều biết mỗi cơ quan báo chí hay kênh truyền hình đều có tiêu chí đặc thù và có sự hấp dẫn khác nhau, nếu đi sang thế mạnh của báo khác, kênh truyền hình khác thì ANTV sẽ chỉ là người đi sau và chắc chắn sẽ không đáp ứng được yêu cầu của người xem. Vậy thì ANTV chỉ nên làm cái gì đó bổ ích, thiết thực cho người dân và cuộc sống trên các khía cạnh về an ninh trật tự.

Nhà báo Nguyễn Quang Vinh

+ Có vẻ như nhà báo không quá lo lắng trước cuộc Cách mạng 4.0 và mạng xã hội đang tác động tới sự phát triển của báo chí?

- Cũng chưa hẳn vậy. Chúng tôi nhìn thấy rõ điều này và luôn tính đến phương pháp đổi mới toàn diện các chương trình phát sóng trên ANTV từ công nghệ đến nội dung nhưng như tôi đã nói: nội dung quan trọng hơn. Hiện nay có tới 70-80% chương trình trên ANTV phục vụ nhiệm vụ chính trị không chỉ của ngành công an mà còn là của đất nước. Chúng tôi đang có lượng khán giả của riêng mình, tuy nhiên chúng tôi cũng ý thức rõ rằng điều đó không bất biến - khán giả của ANTV sẽ rời bỏ lập tức khi chương trình không còn đáp ứng được nhu cầu của họ. Khi chương trình nào chỉ số người xem thấp thì đương nhiên là hiệu quả chương trình đó thấp, vậy thì đâu còn lý do gì để tồn tại? thay đổi thể loại khác với định dạng khác; còn với các chương trình đang có khán giả thì cũng phải đổi mới, chương trình sau phải hiệu quả và hấp dẫn hơn chương trình trước, nhìn tổng thể thì ANTV tháng sau phải khác tháng trước, năm sau đặc biệt hơn năm trước… ANTV cũng đang thuê một số đơn vị độc lập đo chỉ số người xem từng phút, từng giờ và từng ngày để biết cụ thể một chương trình có hiệu quả không, một định dạng (format) có được khán giả yêu thích không, yêu thích đến mức nào, từ đó sàng lọc và thay đổi. Không thể nói chương trình chúng tôi hay lắm, có tác dụng xã hội lắm mà lại có ít người xem.

+ Buộc lòng phải thay đổi theo chỉ số người xem không chỉ là áp lực của kênh mà cũng là áp lực không nhỏ với những phóng viên, kỹ thuật viên?

- Phóng viên và kỹ thuật viên của kênh ANTV hiện hơn 300 người, người thuộc thế hệ lớn tuổi có lợi thế là kinh nghiệm, nhưng thế hệ trẻ lại cập nhật thông tin, tác nghiệp và tư duy nhanh nhạy. Vai trò người quản lý của cơ quan báo chí là phải biết phát huy ưu thế của mỗi thế hệ và mỗi con người. Ví dụ chương trình An ninh với cuộc sống trên ANTV đưa những bài học về an ninh trật tự, hướng dẫn cách để người dân có thể phòng ngừa, tố giác tội phạm. Mỗi phóng viên sẽ có cách thể hiện khác nhau, nếu buộc họ đi theo một khuôn mẫu thì vô hình chung chúng ta đã triệt tiêu sức sáng tạo của mỗi tác giả và đương nhiên người xem sẽ thấy nhàm chán. Vì vậy, với mỗi thể loại thì format là một định dạng cái khung của chương trình, còn cách thể hiện sẽ do mỗi phóng viên phát triển theo tư duy của mình, vì thế người xem cũng sẽ được đổi “khẩu vị” liên tục nhưng rõ ràng vẫn là phổ biến kiến thức về cách phòng ngừa tội phạm. Như vậy thì phóng viên mà không tư duy, không yêu nghề thì làm sao có thể sáng tạo. Đó là cơ hội nhưng cũng là áp lực như chị nói, còn mục tiêu của lãnh đạo kênh là giúp phóng viên trưởng thành qua từng chương trình.

+ Nhưng dù vậy, việc thu hút người xem vào những chương trình mang tính chính trị khô cứng vẫn không phải là chuyện dễ, đặc biệt trong bối cảnh số hóa, có quá nhiều thứ hấp dẫn xung quanh, thưa ông?

- Chính vì khi công chúng có quá nhiều thứ để xem thì chúng tôi lại càng phải thể hiện thật tốt thế mạnh của mình. Không phải cứ “chương trình chính trị” là khô cứng, và cũng không phải chương trình nào về an ninh trật tự cũng mang chủ đề chính trị. Chú ý mà xem, người dân Việt Nam đang quan tâm đến vấn đề của quốc gia, dân tộc một cách hiếm thấy đấy thôi. Đặc thù của kênh ANTV là các khía cạnh liên quan đến an ninh trật tự: “Hành trình phá án”, “Phía sau bản án”, “An ninh với cuộc sống”, “Góc nhìn sự thật”, “ Bảo vệ pháp luật”, “Giải mã tâm lý tội phạm”, “Điều tra qua thư khán giả”, “Alo 389”, “An ninh nông thôn”…dù là thể loại nào, cách thể hiện nào thì cuối cùng vẫn là sự hữu ích về thông tin mà chương trình cung cấp, người xem được thỏa mãn câu hỏi mà họ đặt ra. Đã qua rồi thời kỳ không thể đo, đếm được hiệu quả của một chương trình, để mỗi phóng viên tự “chém gió về hiệu quả vô tận” từ tác phẩm của mình. Một ngày ANTV sản xuất từ 4 - 6 tiếng chương trình mới, chi phí trung bình cho việc sản xuất 1 phút phát sóng là 2 triệu thì một năm tiền sản xuất chương trình đã “ngốn” hơn 200 tỷ, chưa nói thiết bị, phương tiện, lương cũng gần con số ấy... Như vậy buộc ANTV phải tính toán được khoản kinh phí ấy bằng sự hấp dẫn, bổ ích của chương trình.

Nhà báo Nguyễn Quang Vinh

ANTV luôn xác định được đâu là “đất” của mình

+ Thị hiếu của công chúng hiện nay cũng có nhiều thay đổi. Trong bối cảnh cạnh tranh giữa các kênh truyền hình, điều ấy có là thách thức với ANTV thời điểm này?

- Chúng tôi xác định, việc đổi mới là tự bản thân, không chạy theo thị hiếu, càng không được chạy theo các chương trình “của người ta” đang hấp dẫn. Tôi ví dụ có những chương trình giải trí trên VTV3 đang có lượng người theo dõi đạt chỉ số đến 10.0, trong khi đó trung bình trên ANTV chỉ ở mức 1.5 đến 2.0 nhưng cái được của chúng tôi là sự ổn định chỉ số người xem đứng trong top 5 phía Bắc và top 15 phía Nam trong gần 200 kênh truyền hình hiện nay. ANTV luôn xác định được đâu là “đất” của mình và cũng đâu là tôn chỉ, mục đích của mình. Quan trọng là tạo được hành lang và con đường đi riêng biệt cho phóng viên của mình để ổn định và phát triển. Đồng chí Mai Văn Hà làm Cục trưởng hiện nay đã phải nhắc lại câu nói “đổi mới hay là chết”, vì thế mà có những giai đoạn cứ 3 tháng ban lãnh đạo ANTV lại xem lại toàn bộ biểu đồ người xem của mỗi format để quyết định dừng lại, thay mới hay chỉnh sửa mặc dù khung chương trình đã được xây dựng cả năm.

+ Là người có gần 40 năm lăn lộn với nghề, trong bối cảnh nhiều xáo trộn này, theo ông “nút thắt” cần thiết nhất hiện giờ đối với mỗi phóng viên là gì?

- Đó là tình yêu và trách nhiệm với nghề. Có những phóng viên xuất phát điểm không phải từ “lò” đào tạo báo chí nhưng hiện đang là một trong những phóng viên giỏi nhất của ANTV do chú ý quan sát, học hỏi và đặc biệt say mê với nghề mình đang theo đuổi. Nếu vẫn cách sao chép thông tin, chắp vá cách thể hiện, không chịu trách nhiệm về thông tin mình đưa ra thì đừng hy vọng người xem sẽ yêu mến truyền hình công an. Có lần tôi nói với phóng viên của mình, đã làm nghề thì phải yêu nghề, mình đừng nói cao xa là phục vụ nhân dân và Tổ quốc mà đơn giản nhất là nếu không yêu tác phẩm của mình, không chịu trách nhiệm về “thông điệp” của mình thì đừng bắt người xem phải “tiêu hóa” sản phẩm đó. Hãy tìm con đường khác, đừng ở lại ANTV khi không yêu…

+ Vâng, xin cảm ơn ông!

Hà Vân (Thực hiện)