Biến đổi khí hậu đang là vấn đề nổi cộm toàn cầu. Đóng góp của mỗi cá nhân và từng quốc gia sẽ giúp thế giới trở nên an toàn hơn trước thảm họa khí hậu. Tại cuộc tọa đàm, các khách mời và chuyên gia đều khẳng định vai trò không thể thiếu của phát thanh ở mọi nơi, mọi thời điểm. Khi không có mạng Internet, phát thanh vẫn là người bạn đồng hành, cầu nối giúp nói lên tiếng nói chung, đặc biệt là đối với những ai dễ bị tổn thương, những người trong hoàn cảnh cấp bách ví dụ như đang chịu ảnh hưởng của thiên tai…

Nhà báo Phạm Mạnh Hùng, Phó Tổng giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam cho rằng báo chí truyền thống đang đứng trước thách thức lớn và không có một phương tiện báo chí nào chi phối tuyệt đối công chúng, mỗi loại hình báo chí phải tự mình đổi mới, tìm tòi cách tiếp cận mới đối với công chúng. Loại hình phát thanh cũng không ngoại lệ, nhưng phát thanh vẫn giữ được vai trò của mình, tiếp cận thông tin nhanh, có thể kết nối và truyền cảm hứng cho con người hành động. Hiện tại, phát thanh không chỉ thực hiện trên những nền tảng truyền thống và thích ứng nhanh với mô hình chuyển đổi số nhằm tiếp cận thông tin nhanh, toàn diện cho công chúng. Phát thanh vẫn có nhiều cơ hội để phát triển với những cách làm mới.

Ngoài những đóng góp chung trong xã hội thông tin, Nhà báo Phạm Mạnh Hùng, Phó Tổng giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam cho biết, những thông tin về môi trường, biến đổi khí hậu, thay đổi chính sách của Việt Nam cũng như những vấn đề có tính chất toàn cầu đều được phát thanh truyền tải đều đặn hàng ngày. Ngoài ra, VOV còn có những chương trình chuyên biệt về môi trường, biến đổi khí hậu nhằm phân tích sâu, giúp công chúng hiểu rõ về thách thức khi toàn thế giới xử lý những ảnh hưởng của biến đổi khí hậu mang lại. VOV đang nỗ lực chuyển đổi để phát thanh là hồn cốt truyền tải thông điệp của toàn xã hội liên quan đến tất cả các vấn đề trong đó có biến đổi khí hậu.

Để đóng góp tích cực hơn trong tương lai, hợp tác quốc tế về biến đổi khí hậu là vô cùng quan trọng. Ông Phạm Mạnh Hùng nhấn mạnh vai trò này bởi sự hợp tác quốc tế giúp cho công chúng hiểu rõ hơn, đầy đủ hơn về những gì đang diễn ra trên thế giới, những gì chúng ta đang phải đối mặt. VOV cùng với những người làm phát thanh trên thế giới không ngừng hợp tác, chia sẻ để làm sao cho phát thanh ngày càng phát triển, đóng góp và việc xây dựng xã hội tốt đẹp.

Ở góc độ cụ thể về sự hiện diện của phát thanh trong việc thay đổi nhận thức xã hội về biến đổi khí hậu, ông Nguyễn Việt Dũng, Giám đốc Trung tâm thông tin Tài nguyên và Môi trường nhấn mạnh rằng Đài tiếng nói Việt Nam đã thực hiện tốt chức năng của truyền thông từ truyền tải thông tin, tiếp nhận thông tin và phản hồi của cộng đồng và thậm chí mặt nào đó là phản biện, hỗ trợ cho việc hoàn thiện thể chế chính sách, pháp luật cũng như giám sát công tác bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu.

Trong khi đó, ông Daniel Herrmann, Trưởng phòng Chính sách khí hậu của Tổ chức hợp tác phát triển Đức (GIZ) đánh giá cao những đóng góp cụ thể của Đài Tiếng nói Việt Nam trong tuyên truyền liên quan đến biến đổi khí hậu, cụ thể  đã thông tin đầy đủ đến người dân về chính sách, biện pháp ứng phó đối với biến đổi khí hậu, từ đó giúp nâng cao nhận thức của nhân dân về biến đổi khí hậu, đặc biệt là tính cấp bách về khủng hoảng khí hậu. Mỗi người dân có sự thay đổi hành vi và có hành động cụ thể về bảo vệ môi trường.

Tại buổi toạ đàm, Bà Philomena Gnanapragasam, chuyên gia Viện phát triển Phát thanh-Truyền hình châu Á-Thái Bình Dương (AIBD) lại có góc tiếp cận khá thú vị khi cho rằng phát thanh có vai trò quan trọng trong việc định hình các giá trị xã hội, giá trị đạo đức. Phát thanh cũng chính là di sản, di sản về âm thanh, ngôn ngữ. VOV đã làm tốt vai trò gìn giữ di sản của mình.

Từ góc độ hợp tác này, ông Daniel Herrmann  cam kết GIZ sẽ hợp tác tích cực với Việt Nam nhằm thực hiện mục tiêu về biến đổi khí hậu, đóng góp vào việc  xây dựng chính sách phù hợp, cải thiện năng lực về biến đổi khí hậu nhằm giúp mỗi người đều có sự tham gia vào việc giảm thiệt hại do biến đổi khí hậu tại Việt Nam.

Riêng kinh nghiệm về xử lý thông tin liên quan đến biến đổi khí hậu như thế nào, bà Jo Lauder, phóng viên kỳ cựu chuyên đưa tin về biến đổi khí hậu của Đài Phát thanh-Truyền hình Australia (ABC) đã chia sẻ kinh nghiệm từ chính bản thân mình.

Bà cho rằng khi đưa tin về thiên tai, hãy tìm hiểu từ các nhà khoa học xem liệu biến đổi khí hậu có làm cho tình hình trở nên nghiêm trọng hơn hay không, hoặc liệu hiện tượng đó có xảy ra thường xuyên hơn do tác động của khí hậu toàn cầu. Hãy luôn cân nhắc liệu câu chuyện của mình có thể lồng ghép thông tin nhằm nâng cao nhận thức về biến đổi khí hậu hay không.

Ngoài ra, từ kinh nghiệm làm phát thanh, khán giả thường dễ đồng cảm với những câu chuyện cá nhân. Do đó, hãy tìm kiếm những nhân vật thực sự-những người đang chịu tác động hoặc đang hành động để chống lại biến đổi khí hậu. Khoa học về biến đổi khí hậu có thể khá phức tạp và đôi khi khó tiếp cận khi nghe trên phát thanh. Vì vậy, khi có chuyên gia tham gia phân tích trong chương trình, hãy cố gắng lồng ghép những câu chuyện gần gũi với đời sống thường ngày để khán giả cảm thấy được kết nối và dễ dàng nắm bắt vấn đề hơn.

Mỗi năm VOV sản xuất hàng nghìn tin bài về biến đổi khí hậu, môi trường nói chung. Trong tương lai VOV sẽ duy trì và phát triển kênh chuyên biệt về thời tiết, biến đổi khí hậu nhằm góp phần tích cực tạo ra một cuộc sống tốt đẹp cho mỗi người dân.

Sông Mây