(NB&CL) Việc Hội nghị về phát triển công nghiệp văn hóa lần đầu được tổ chức, do đích thân Thủ tướng Chính phủ chủ trì một lần nữa cho thấy phát triển CNVH không chỉ là xu hướng mà đã là một yêu cầu cấp bách.
Bởi thực tế cho thấy các sản phẩm của CNVH vừa có thể làm giàu cho một đất nước không thua kém bất cứ một ngành công nghiệp nào và cũng là nhân tố gắn kết con người, tăng cường hợp tác, trao đổi, thậm chí là “vũ khí đặc biệt” giúp bảo vệ bờ cõi văn hóa quốc gia. Tuy nhiên, với Việt Nam, để CNVH phát triển, còn nhiều những khoảng trống về cơ chế, nguồn lực, thậm chí nhận thức, cách làm cần được nhanh chóng khơi thông.
1. Năm 2023 được xem là một năm đại thành công của ngành âm nhạc đại chúng Hàn Quốc (K-Pop). Ngày 19/12, Circle Chart - công cụ hàng đầu chuyên theo dõi doanh số bán album K-pop, cho biết tính từ đầu năm đến hết tháng 11/2023, tổng doanh số của 400 album K-pop phổ biến nhất đã cán mốc 116 triệu bản. Con số này tăng 144% so với 80 triệu bản cùng kỳ năm ngoái, lập kỷ lục về doanh số bán album hằng năm mà không cần tính đến số liệu của tháng 12.
Trước đó, theo thống kê của Cơ quan Hải quan Hàn Quốc tiến hành từ hồi tháng 7, cho biết tỷ trọng xuất khẩu album K-pop (âm nhạc Hàn Quốc) ngay chỉ trong nửa đầu năm 2023 đã chạm mức cao nhất mọi thời đại, đạt 132,93 triệu USD, tăng 17,1% so với một năm trước. Đáng lưu ý là những quốc gia nằm trong top 10 thị trường hàng đầu, nhập khẩu nhiều album K-pop nhất, mang lại doanh thu cho K-pop nhiều nhất đều là những quốc gia phát triển mạnh về văn hoá giải trí: Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc, Đức, Hà Lan, Canada, Anh, Pháp.
Ngành công nghiệp K-pop “tấn công” thị trường quốc tế từ những năm 2000, sau đó ngành công nghiệp K-pop bắt đầu lan rộng ra các nước Đông Á và trong thập kỷ qua, phát triển và mở rộng liên tục ra thị trường âm nhạc toàn cầu với các mũi giáp công mũi nhọn cực hiệu quả là các nhóm nhạc hàng đầu như BTS, BLACKPINK, TWICE…
Không dừng lại ở đó, theo giới quan sát quốc tế, sau K-pop và phim ảnh, tiếng Hàn đang chinh phục thế giới. Trong năm 2022, Hàn Quốc là ngôn ngữ được học nhiều thứ 7 trên ứng dụng học ngoại ngữ Duolingo. Từ điển tiếng Anh Oxford vào năm 2021 đã thêm hơn 20 từ có nguồn gốc từ tiếng Hàn. Giờ đây, tiếng Hàn có thể là mặt hàng xuất khẩu tiếp theo vươn ra toàn cầu.
Sự lấn lướt chiếm lĩnh toàn cầu Làn sóng văn hóa Hàn Quốc hay Làn sóng Hallyu hay “Hàn lưu”, với K-pop, phim ảnh, tiếng Hàn là chủ đạo, con số doanh thu hàng trăm triệu USD mỗi năm đã, đang là nỗi khát khao, thèm muốn của rất nhiều quốc gia trên thế giới nhiều năm qua. Dù vậy, cho tới nay, chưa mấy quốc gia nào làm được như Hàn Quốc đã làm.
Vậy Hàn Quốc đã có “bí quyết” gì? Các chuyên gia, các nhà nghiên cứu đều cho rằng, sự quan tâm ngày càng tăng vào K-pop, phim ảnh, tiếng Hàn, sự thống trị ngày càng mạnh mẽ của Làn sóng Hallyu là nhờ vào một chiến lược phát triển và đầu tư bài bản, dài hơi, hết sức nghiêm túc cho nền công nghiệp văn hóa Hàn Quốc. Đơn cử như từ những năm 1990, Chính phủ Hàn Quốc đầu tư xây dựng các chính sách liên quan để phát triển và hỗ trợ nền công nghiệp văn hóa trong nước, nới lỏng các quy tắc kiểm duyệt, tạo môi trường thuận lợi để cho các văn nghệ sĩ có thể tự do thể hiện bản thân.
Năm 1999, Quốc hội Hàn Quốc thông qua Đạo luật về xúc tiến ngành công nghiệp văn hóa, đi kèm theo đó là việc thành lập một quỹ hỗ trợ đặc biệt đồng thời miễn giảm thuế cho một số sản phẩm văn hóa. Đặc biệt, ngân sách đầu tư cho ngành “Công nghiệp văn hóa” của Hàn Quốc không ngừng tăng lên. Vào năm 1994 là 5,4 tỷ won (KRW) (4,1 triệu USD), năm 2004, ngân sách dành cho “ngành công nghiệp văn hóa” đã tăng lên 172,5 tỷ KRW (132,8 triệu USD.
Năm 2007, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hàn Quốc đã thành lập “Trung tâm Công nghiệp Văn hóa” để điều phối các bộ phận này với ngân sách 197,7 tỷ KRW (152,2 triệu USD). Đến năm 2012, ngân sách tiếp tục được tăng lên 249,1 tỷ KRW (191,7 triệu USD) cùng với việc tái cơ cấu các bộ phận. Các Tổng thống Hàn Quốc ưu tiên “làm giàu văn hóa” là mục tiêu chính trong nhiệm kỳ... Bên cạnh đó, còn rất nhiều những hỗ trợ bài bản khác…
2.Trở lại kỳ vọng phát triển công nghiệp văn hoá Việt Nam. Cho tới nay là 7 năm kể từ ngày Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quyết định 1755/QĐ-TTg “Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030”, dù xuất hiện nhiều tín hiệu tích cực nhưng vẫn còn đó những “khoảng trống” trong phát triển công nghiệp văn hóa. Vấn đề hoàn thiện cơ chế, chính sách, bố trí nguồn lực phát triển, tạo dựng cơ sở dữ liệu, công cụ đo lường tốc độ tăng trưởng các ngành công nghiệp văn hóa, bản quyền trong phát triển công nghiệp văn hóa… cần được quan tâm hơn nữa.
“Chúng ta cần thẳng thắn nói rằng, chiến lược đã có nhưng khi triển khai thực hiện lại không dành ưu tiên nguồn lực cho phát triển các ngành công nghiệp văn hóa. Trong khi đây là những ngành có đóng góp lớn vào sự tăng trưởng kinh tế - xã hội. Phải đi vào thảo luận rất cụ thể, nêu rõ trách nhiệm, giải pháp của từng Bộ, ngành, địa phương để phát triển công nghiệp văn hóa. Ngoài ra, kinh nghiệm của các nước như Hàn Quốc, Thái Lan… trong phát triển công nghiệp văn hóa cần được đưa ra tại Hội nghị để nghiên cứu, học hỏi và áp dụng phù hợp với thực tế nước nhà” - GS.TS Từ Thị Loan khẳng định.
Cũng nhấn mạnh tới câu chuyện cần có một chiến lược bài bản, nhất là vấn đề cơ chế, PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương - Viện trưởng Viện Văn hóa Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam, cho rằng: “Khi chúng ta đã có tầm nhìn và có quyết tâm rồi thì cần phải có cấu trúc ngành nghề. Phát triển công nghiệp văn hóa nó sẽ có chủ thể, ví dụ như Nhà nước có khung chính sách luật pháp, khung thể chế, cơ sở hạ tầng và thứ hai cần có nhà đầu tư. Thực tế ở Việt Nam công nghiệp văn hóa chưa được coi là một ngành được ưu tiên và vì vậy chúng ta khó chuyển động. Chính vì thế, phải hình thành mô hình 3 nhà: Nhà đầu tư, Nhà nước và Nhà sáng tạo thì mới tạo ra được sự chuyển động” - PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương bày tỏ.
Bên cạnh đó, quan trọng không kém là câu chuyện nhận thức, cách làm. Công nghiệp văn hóa cũng như bất cứ ngành công nghiệp nào khác, để phát triển, trước hết phải tạo ra được sản phẩm mang tính cạnh tranh cao. Mà muốn có được sản phẩm mang tính cạnh tranh cao, các sản phẩm và dịch vụ văn hóa không những phải đa dạng, hấp dẫn, mang bản sắc văn hóa riêng mà còn cần tương thích với những giá trị chung của toàn cầu, phải có sự hấp dẫn, tính độc đáo, phải nhận diện rất rõ rằng sản phẩm văn hoá ấy được tạo ra để dành cho ai, cho đối tượng có nhu cầu như thế nào.
Một trong những thách thức nữa mà chúng ta đã nhận diện được, đó chính là nguồn nhân lực trong lĩnh vực văn hóa sáng tạo hiện nay của chúng ta đang vừa thiếu vừa yếu. Theo TS. Lư Thị Thanh Lê cần phải có các giải pháp về đào tạo và thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao: “Để đào tạo được nhân lực chất lượng cao trong ngành CNVH thì theo tôi, trước hết là phải tạo ra được một chiến lược về đào tạo, rà soát xem chúng ta cần nhân lực ở những lĩnh vực gì? Bên cạnh đó phải đảm bảo được chuẩn đầu ra. Một điều quan trọng nữa là chúng ta phải mở ra được những triển vọng về công ăn việc làm cho nhân lực trong ngành CNVH”.
3.Công nghiệp văn hóa đang trở thành xu hướng và được xác định là phần quan trọng, bền vững, đóng góp vào sự tăng trưởng của đất nước. Các sản phẩm, dịch vụ của ngành công nghiệp văn hóa đã góp phần gia tăng năng lực cạnh tranh của nền kinh tế và quảng bá hình ảnh Việt Nam với thế giới. Các ngành công nghiệp văn hoá có tỷ lệ giá trị gia tăng cao hơn so với chi phí sản xuất, góp phần tiết kiệm tài nguyên, phát huy và kết hợp được các yếu tố tự nhiên, văn hóa, bản sắc dân tộc và đáp ứng mục tiêu phát triển bền vững đất nước.
Nghị quyết số 33-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 9 khóa XI (năm 2014) đã thể hiện một bước tiến lớn trong nhận thức và hành động của Đảng, khi đưa nội dung “Phát triển công nghiệp văn hóa đi đôi với xây dựng, hoàn thiện thị trường văn hóa” thành một trong 6 nhiệm vụ trọng tâm của sự nghiệp xây dựng và phát triển văn hóa. Đến năm 2021, văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XIII đã đặt ra nhiệm vụ: “Khẩn trương triển khai phát triển có trọng tâm, trọng điểm ngành công nghiệp văn hoá và dịch vụ văn hoá”. Gần đây nhất, tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã chỉ đạo: “Khẩn trương phát triển các ngành công nghiệp văn hoá, xây dựng thị trường văn hoá lành mạnh”. Và giờ đây là Hội nghị toàn quốc về CNVH.
Như vậy có thể nói, ở tầm vĩ mô, nhận thức của Đảng và Nhà nước ta đã có một sự thay đổi rõ rệt trong lĩnh vực văn hóa nói chung và trong phát triển công nghiệp văn hóa nói riêng, phù hợp xu thế phát triển của nhiều quốc gia trên thế giới. Vấn đề còn lại, rõ ràng sẽ là việc cấp bách và quyết liệt trong việc lấp đầy những khoảng trống về cơ chế, nguồn lực và cách làm cho phát triển CNVH. Hãy nhìn vào hướng đi của Hàn Quốc, phải có sự quyết liệt, bài bản và kiên trì, mới có cơ hội đưa CNVH Việt Nam phát triển.
(CLO) Nhân dịp kỷ niệm Ngày Phòng chống hàng giả - hàng nhái (29/11), sáng 22/11, tại số 62 Tràng Tiền, Hoàn Kiếm, TP Hà Nội, Tổng cục Quản lý thị trường (QLTT) tổ chức mở cửa Phòng trưng bày với chủ đề “Hiểu hàng Thật - Tránh hàng Giả”.
(CLO) Do có mâu thuẫn với hàng xóm nên Triệu Thị Ton đã đổ thuốc trừ sâu vào đầu nguồn nước được gia đình anh N dẫn về nhà để sử dụng trong sinh hoạt nhằm mục đích đầu độc các thành viên trong gia đình anh N.
(CLO) Tại phòng khám đầu tiên chuyên điều trị các bệnh do ô nhiễm ở Delhi (Ấn Độ), ông Deepak Rajak 64 tuổi đang vật lộn với cơn hen suyễn ngày càng nặng. Con gái ông đã đưa ông đến đây trong tình trạng vô cùng lo lắng khi thấy sức khỏe của cha mình xấu đi nhanh chóng.
(CLO) Quốc hội Ukraine đã hoãn phiên họp dự kiến diễn ra vào ngày 22/11 và có thể sẽ kéo dài vì lo ngại về an ninh, trong bối cảnh chiến sự với Nga đang leo thang nguy hiểm.
(CLO) Các cuộc không kích của Israel đã khiến 82 chiến binh thiệt mạng tại thành phố Palmyra, Syria, bao gồm các tay súng đến từ Iraq và Lebanon, theo Tổ chức Giám sát Nhân quyền Syria (SOHR) thông báo vào thứ Năm (21/11).
Sáng 22/11, Bộ Tư pháp tổ chức Lễ phát động Giải báo chí toàn quốc về ngành Tư pháp lần thứ nhất nhằm góp phần tích cực xây dựng Bộ, ngành Tư pháp ngày càng phát triển. Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh, Trưởng Ban Tổ chức Giải chủ trì buổi lễ.
(CLO) Giới chức Hồng Kông (Trung Quốc) mới đây cho biết, một tổ chức ở đặc khu này đã điều hành đường dây mại dâm thông qua các nền tảng mạng xã hội, quảng bá các diễn viên phim người lớn Nhật Bản để thu hút khách hàng.
(CLO) Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un đã chỉ trích Mỹ vì làm gia tăng căng thẳng, cho rằng Bán đảo Triều Tiên đang đối mặt với nguy cơ chiến tranh hạt nhân cao chưa từng có khi đến thăm triển lãm quốc phòng Triều Tiên.
(CLO) Tổng kim ngạch nhập khẩu ô tô nguyên chiếc lũy kế 10 tháng năm 2024 đạt xấp xỉ 3 tỷ USD. Trong đó, xe nhập khẩu từ Trung Quốc tăng bằng lần, xe Thái Lan và Indonesia nhích nhẹ.
(CLO) Còn hơn 1 tháng nữa mới tới giáng sinh, nhưng những ngày này phố Hàng Mã đã “thay áo mới” lung linh sắc màu của những đồ chơi, phụ kiện trang trí bắt mắt
(CLO) CTCP Kỹ thuật và Ô tô Trường Long (Mã: HTL) ghi nhận doanh thu sụt giảm 7,8% so với cùng kỳ năm trước nhưng lợi nhuận vẫn được cải thiện do cắt giảm các chi phí. Công ty vừa chốt tạm ứng cổ tức tiền mặt tỷ lệ 35% cho cổ đông.
(CLO) Mới đây, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Đan Phượng (TP Hà Nội) đã mở thầu gói thầu số 07: Thi công xây dựng công trình và đảm bảo an toàn giao thông, thuộc Dự án "Xây dựng tuyến đường Tây Thăng Long".
(CLO) Theo thông báo của công tố viên Mỹ, tỷ phú Ấn Độ Gautam Adani, một trong những người giàu nhất thế giới, bị truy tố ở New York với cáo buộc hối lộ hơn 250 triệu USD cho giới chức Ấn Độ.
(CLO) Lực lượng Hệ thống Không người lái của Ukraine vào ngày 21/11 đã công bố đoạn video cho thấy một cuộc tấn công vào một sở chỉ huy của Nga gần làng Maryino ở Tỉnh Kursk.
(CLO) Liên hoan ca múa nhạc toàn quốc được tổ chức định kỳ 3 năm một lần đã khẳng định là một thương hiệu quốc gia trong các liên hoan về nghệ thuật ca múa nhạc ở Việt Nam.
(NB&CL) Với tổng chiều dài chính tuyến dự kiến khoảng 1.541km, tổng mức đầu tư khoảng 33 tỷ USD sở hữu quy mô chưa từng có tại Việt Nam, dự án Đường sắt tốc độ cao (ĐSTĐC) trên trục Bắc – Nam được chính các doanh nghiệp Việt thừa nhận là “cơ hội trăm năm”. Tuy nhiên, để chớp được cơ hội này, lại là thách thức đòi hỏi doanh nghiệp Việt cần phải rất bền gan vững chí để vượt qua.
(NB&CL) Với nhiều cố gắng luật hóa các quy định cơ bản về nhà giáo, dự án Luật Nhà giáo dự kiến trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 này, đang nhận được sự quan tâm rất lớn từ dư luận, được kỳ vọng sẽ khắc phục được những bất cập và kiến tạo hành lang pháp lý đột phá để phát triển đội ngũ nhà giáo trong thời gian tới. Theo các chuyên gia, nhà khoa học, nếu Luật Nhà giáo có chất lượng tốt, tính khả thi cao sẽ là động lực lớn để đưa sự nghiệp giáo dục Việt Nam lên tầm cao mới.
(NB&CL) Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo đang được các Đại biểu quan tâm bàn thảo trong chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV. Việc cơ quan quản lý đề xuất sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo đem đến nhiều kỳ vọng, nhất là khi không ít quy định nhằm ngăn chặn quảng cáo sai sự thật trên không gian mạng đã được đề xuất. Trong đó, dư luận đặc biệt quan tâm tới 2 nội dung quy định về: quảng cáo trên không gian mạng; quyền cũng như nghĩa vụ của người chuyển tải sản phẩm quảng cáo. Tuy nhiên, không ít ý kiến cho rằng, Dự thảo Luật (sửa đổi) còn một số quy định chưa thể giải quyết được thực tế vi phạm phát sinh hiện nay của hoạt động quảng cáo trên không gian mạng.
(NB&CL) Giai đoạn 2015-2021, biên chế trong đơn vị sự nghiệp công lập giảm hơn 236.000 người. Kết quả tinh giản biên chế tuy đạt mục tiêu song chưa thực sự hiệu quả. Việc tinh giản biên chế còn mang tính cơ học. Các chuyên gia cho rằng, sắp xếp, tinh giản bộ máy có vai trò quan trọng trong việc giảm sự tốn kém về tiền lương và tạo ra một hệ thống trả lương hiệu quả. Tranh luận tại nghị trường, nhiều Đại biểu Quốc hội cho rằng khó khăn về nguồn nhân lực hiện nay là hết sức to lớn, nên đột phá chính từ khâu này thì mới có thể gỡ được những điểm nghẽn đang cản trở sự phát triển của đất nước.
(NB&CL) Theo Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA), Việt Nam là một trong các quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới. Cho dù già hóa dân số là hệ quả tất yếu của việc mức sinh ngày càng thấp, tuổi thọ ngày càng cao, tuy nhiên, nếu không có ngay những chính sách thích ứng hiệu quả mang tầm quốc gia, thì những hệ luỵ của việc già hoá dân số là không thể lường hết được. Trên Diễn đàn Kỳ họp Quốc hội thứ 8, khoá XV vừa qua, đã có ý kiến về việc từ năm 2025 phải xây dựng khung chính sách quốc gia về phòng, chống già hóa dân số và điều chỉnh tỷ suất sinh thay thế, xem đây là vấn đề mang tính chất chiến lược.
(NB&CL) Temu là nền tảng bán lẻ trực tuyến xuyên biên giới của PDD Holdings (Trung Quốc), tập đoàn sở hữu trang thương mại điện tử Pinduoduo chuyên hàng giá rẻ. Nền tảng này ra mắt lần đầu tại Mỹ vào tháng 9/2022 và hiện bán hàng trực tiếp đến 82 quốc gia, vùng lãnh thổ. Nhiều đại biểu Quốc hội lo ngại tình trạng hàng hóa giá rẻ trên các sàn thương mại điện tử quốc tế như Temu sẽ tràn vào Việt Nam, gây ra tác động tiêu cực cho thị trường hàng hóa và ảnh hưởng trực tiếp đến các doanh nghiệp sản xuất trong nước. Cơn lốc Temu đang phơi bày rõ thế khó trập trùng của hàng Việt, nhưng đây cũng là cơ hội để chúng ta nhìn nhận lại và tìm ra hướng đi mới cho sản xuất nội địa.
(NB&CL) Các cơ quan báo chí hiện nay đang phải đối diện với việc sụt giảm doanh thu mạnh mẽ, trong bối cảnh các nền tảng mạng xã hội đã lấy đi phần lớn doanh thu quảng cáo. Dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) chính thức được trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 8 này. Hiện nay nhiều ý kiến đưa ra đề xuất nên giảm thuế thu nhập doanh nghiệp cho báo chí.
(NB&CL) Trong bối cảnh toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, nền nông nghiệp Việt Nam đang đứng trước nhiều cơ hội để nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững sản phẩm nông sản. Theo các chuyên gia, doanh nghiệp phải hợp tác để sản xuất quy mô lớn, đồng bộ và có sự liên kết từ khâu sản xuất, chế biến đến tiêu thụ giữa nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp. Việc liên kết chặt chẽ giữa các tác nhân trong chuỗi giá trị nông sản từ sản xuất, chế biến đến tiêu thụ là yếu tố then chốt để nâng cao hiệu quả và đảm bảo tính bền vững.
(NB&CL) Chuyển đổi số từ lâu đã được xem là chìa khoá mở ra cơ hội xây dựng mô hình nông nghiệp thông minh, bền vững và hiệu quả hơn, đảm bảo vị thế của nông nghiệp Việt Nam trên bản đồ thế giới. Trong đó, số hoá việc sản xuất lúa gạo là hướng đi cần được tăng tốc, đẩy mạnh, để chiếm lĩnh xa lộ nông nghiệp toàn cầu. Như nhắc nhở mới đây của Thủ tướng Phạm Minh Chính: “Phải thổi hồn vào cây lúa bằng công nghệ số, bằng phát triển xanh, bằng kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế tri thức, bằng khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo”.
(NB&CL) Sau 20 năm kể từ khi có Ngày Doanh nhân Việt Nam, cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam đã có sự phát triển mạnh mẽ; số doanh nghiệp thành lập mới không ngừng gia tăng, là một điểm sáng của nền kinh tế, phản ánh nhu cầu và nỗ lực phát triển trong bối cảnh đất nước còn đối diện rất nhiều khó khăn, thách thức. Kinh tế tư nhân ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong công cuộc phát triển kinh tế đất nước, góp phần nâng tầm vị thế đất nước bằng những “cuộc chơi” đẳng cấp quốc tế.