Tại Lễ khai hội chùa Tam Chúc Xuân Giáp Thìn năm 2024, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân đã trao Cup Giải thưởng Du lịch Thế giới (World Travel Awards) lần đầu vinh danh tỉnh Hà Nam là một trong những điểm đến văn hóa địa phương hàng đầu thế giới 2023.

Phát biểu tại lễ khai hội đầu xuân, kết nối di sản tại chùa Tam Chúc, Hòa thượng Thích Thanh Nhiễu - Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam, trụ trì chùa Tam Chúc cho biết, khu du lịch Tam Chúc nằm trên địa bàn thị trấn Ba Sao và xã Khả Phong, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam.

Đây là quần thể du lịch - văn hóa - tâm linh lớn nối liền giữa bốn tỉnh, thành là: Hà Nam, Hà Nội, Ninh Bình và Hòa Bình. Căn cứ vào một số di vật được tìm thấy dưới lòng hồ Tam Chúc và các câu chuyện dân gian còn được lưu truyền tại địa phương cho thấy, cách đây hơn một nghìn năm nơi đây là vùng đất Phật, với ngôi chùa Tam Chúc cổ kính, uy nghiêm và nhân dân địa phương hàng năm vào dịp đầu xuân đều tổ chức lễ hội để cầu nguyện quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu và đây cũng là chốn hội tụ của Tăng, Ni, tín đồ phật tử thập phương.

Trải qua thời gian, chùa Tam Chúc đã bị hư hỏng và không còn nữa, nên từ đó nhân dân địa phương không còn duy trì được các hoạt động lễ hội vào dịp đầu xuân hằng năm như trước đây.

Được sự quan tâm của Đảng, Chính phủ và các ban, bộ, ngành Trung ương, tỉnh Hà Nam đã triển khai dự án Khu du lịch Tam Chúc, trong đó trọng tâm là khôi phục các giá trị di sản của mảnh đất Tam Chúc, điển hình là xây dựng chùa Tam Chúc và Khu du lịch - văn hóa tâm linh.

Hằng năm, cứ mỗi dịp Tết đến Xuân về, Hội Xuân Tam Chúc lại được tổ chức nhằm bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của địa phương, phát triển văn hóa, con người Việt Nam, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước, đồng thời, giúp giới thiệu, quảng bá với du khách trong, ngoài nước về những nét văn hóa truyền thống độc đáo của dân tộc Việt Nam nói chung và mảnh đất Hà Nam nói riêng.

Năm 2024 là năm thứ 6 chùa Tam Chúc tổ chức Hội Xuân. Năm nay, du khách được tham dự nhiều sự kiện đặc sắc, trong đó có đêm biểu diễn nghệ thuật và bắn pháo hoa mừng Đảng, mừng Xuân tại Trung tâm hội nghị quốc tế - Khu du lịch Tam Chúc đêm 20/2 (đêm ngày 11 âm lịch) và được trải nghiệm nhiều trò chơi dân gian, biểu diễn nghệ thuật, các gian hàng đồ cổ, làng nghề truyền thống…

Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam Trương Quốc Huy cho biết, Lễ khai hội Xuân Tam Chúc 2024 với nhiều hoạt động phong phú, đa dạng nhằm tiếp nối, phát huy truyền thống văn hóa tốt đẹp của cha ông, tuyên truyền, quảng bá sâu rộng hình ảnh vùng đất, con người Hà Nam đến đông đảo nhân dân, du khách trong nước và quốc tế, góp phần bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa Hà Nam gắn với phát triển du lịch bền vững.

Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam Trương Quốc Huy nhấn mạnh, với phương châm khai thác tiềm năng, phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, những năm qua, chủ trương phát triển du lịch đã được cụ thể hóa trong các văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh, nghị quyết chuyên đề, quy hoạch, kế hoạch, đề án của cấp ủy, chính quyền các cấp.

Cùng với đó, Hà Nam chú trọng đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá, xúc tiến đầu tư về du lịch thông qua việc tổ chức, đăng cai tổ chức nhiều sự kiện quy mô quốc gia, quốc tế, tạo tiếng vang mạnh mẽ như: Đại lễ Phật đản Vesak năm 2019, Hội nghị xúc tiến đầu tư phát triển du lịch Hà Nam năm 2023, Tuần Văn hóa - Du lịch Hà Nam năm 2023, Chương trình giao lưu biểu diễn nghệ thuật truyền thống Việt Nam - Nhật Bản, Lễ khai hội Xuân Tam Chúc hằng năm...

Với kết cấu hạ tầng, cơ sở vật chất kỹ thuật, dịch vụ chất lượng cao, đồng bộ, Khu du lịch Tam Chúc đang là điểm đến hấp dẫn du khách trong và ngoài nước, tạo bước đột phá cho ngành Du lịch Hà Nam, góp phần quan trọng vào việc hoàn thành các mục tiêu về phát triển du lịch của tỉnh.

Trong thời gian tới, tỉnh Hà Nam sẽ tiếp tục tập trung triển khai các giải pháp để phát triển du lịch nhanh, bền vững, góp phần xây dựng tỉnh Hà Nam ngày càng giàu đẹp, văn minh, phấn đấu đạt mức phát triển khá của Vùng đồng bằng sông Hồng; tiến tới trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, đô thị thông minh, hiện đại, qua đó đóng góp chung vào sự đổi mới, phát triển của đất nước như mục tiêu của Quy hoạch tỉnh Hà Nam thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Hội Xuân tại chùa Tam Chúc năm 2024 được tổ chức trong 2 ngày 11-12 tháng Giêng năm Giáp Thìn. Lễ khai hội chính thức vào ngày 12 tháng Giêng diễn ra tại trung tâm hội nghị quốc tế Vesak.

Dưới sự chủ trì của Hòa thượng Thích Thanh Nhiễu, Lễ khai hội Chùa Tam Chúc Xuân Giáp Thìn năm 2024 diễn ra với các nghi thức dâng hương cầu nguyện quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu mang lại đời sống an bình cho đồng bào, nhân loại.

Nghi lễ rước nước – phần nghi lễ tâm linh quan trọng nhất trong Hội Xuân Tam Chúc 2024 nhằm thể hiện lòng thành kính, biết ơn các vị Phật, Thần, Thánh, Mẫu và ước muốn cầu mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu được thực hiện. Ban tổ chức đã bố trí 7 chiếc thuyền lớn cùng 200 chiếc thuyền nhỏ chở gần 500 người tham gia đoàn rước nước. Đoàn thuyền di chuyển từ bến thuyền Trung tâm Hội nghị quốc tế Vesak (Thủy đình) ra giữa hồ Tam Chúc thực hiện nghi thức lấy nước thiêng sau đó di chuyển cập bến Tam quan nội chuyển nước lên 3 xe rước và tiến hành nghi thức rước nước lên điện Tam Thế và chùa Ngọc.