Ngày 31/7, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã làm việc với Bộ Xây dựng và các bộ, ngành liên quan về tiếp thu, giải trình ý kiến của đại biểu Quốc hội về dự thảo Luật Nhà ở sửa đổi (dự thảo Luật).

Quy định trách nhiệm của chính quyền địa phương bố trí quỹ đất xây nhà ở xã hội trên địa bàn

Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Hồng Minh, về dự thảo Luật, trong phát triển nhà ở, đã bỏ quy định địa phương lấy ý kiến Bộ Xây dựng trước khi ban hành Chương trình phát triển nhà ở địa phương để bảo đảm phân cấp, phân quyền.

Đối với chính sách cải tạo xây lại nhà chung cư, Bộ Xây dựng bổ sung thêm một mục về di dời, cưỡng chế di dời, phá dỡ nhà chung cư nhằm quy định cụ thể trách nhiệm của chính quyền địa phương; bỏ quy định tiêu chí riêng lựa chọn chủ đầu tư; bổ sung quy định ưu đãi đối với chủ đầu tư được phép bán căn hộ chung cư sau khi đã bố trí tái định cư và không phải nộp tiền sử dụng đất đối với phần diện tích dịch vụ, thương mại.

Về chính sách nhà ở xã hội, Dự thảo luật bổ sung đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội là công nhân, người lao động làm việc tại các doanh nghiệp ngoài khu công nghiệp; chỉnh lý, làm rõ điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội; hình thức phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho lực lượng vũ trang; ưu đãi chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội; xác định giá bán, giá thuê mua, giá thuê nhà ở xã hội, nhà ở cho lực lượng vũ trang được đầu tư xây dựng không phải bằng nguồn vốn đầu tư công; quy hoạch, bố trí quỹ đất phát triển nhà lưu trú công nhân, nhà ở cho lực lượng vũ trang…

Bà Nguyễn Thị Mai Phương, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội bày tỏ quan điểm về quy định trách nhiệm của chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại trong phát triển nhà ở xã hội cần thực hiện linh hoạt đối với từng dự án (dành quỹ đất ngay trong dự án, có khu đất riêng, hoặc đóng góp bằng tiền). Thường trực Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội thống nhất quy định trách nhiệm của chính quyền địa phương bố trí quỹ đất xây nhà ở xã hội trên địa bàn...

Cần tính toán kỹ chính sách nhà ở cho các đối tượng khác nhau

Phát biểu chỉ đạo, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, Luật Nhà ở cần tạo điều kiện thuận lợi để các cá nhân, hộ gia đình sẽ có nhà ở tuỳ theo mức độ thu nhập, khả năng chi trả khác nhau, nhất là làm rõ thêm chính sách phát triển nhà ở xã hội.

Cơ quan soạn thảo phải rà soát, bổ sung các quy định nhằm khắc phục những bất cập, hạn chế, chậm trễ so với thực tiễn quản lý lĩnh vực nhà ở; tiếp tục thể chế hoá hơn nữa các chủ trương, quan điểm lớn của Đảng, Nhà nước về nhà ở (nhà ở xã hội, nhà công vụ, ký túc xá cho công nhân, sinh viên…).

Phó Thủ tướng cho rằng cần tính toán kỹ chính sách nhà ở cho các đối tượng khác nhau như người có thu nhập thấp ở đô thị và nông thôn, người thuộc diện tái định cư, lực lượng vũ trang, người lao động, sinh viên…, xây dựng tiêu chí phù hợp, cụ thể, bình đẳng. 

"Trong quá trình triển khai dự án nhà ở xã hội, Dự thảo luật cần đưa ra định hướng chính sách ưu đãi về đất, thuế, lãi suất vay, tỉ lệ khai thác đất thương mại, dịch vụ, trách nhiệm của nhà đầu tư trong quản lý các khu nhà ở xã hội… được quy định theo các luật chuyên ngành", Phó Thủ tướng nói và nhấn mạnh vai trò chủ đạo của Nhà nước, đồng thời tạo điều kiện để các tổ chức chính trị-xã hội, doanh nghiệp tham gia phát triển nhà ở xã hội.

Đặc biệt, theo Phó Thủ tướng, nên mở rộng đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở xã hội (được thuê, thuê mua, mua) với tiêu chí đơn giản, dễ nhận biết, giảm tối đa các yêu cầu về giấy tờ, thủ tục hành chính như tình trạng chỗ ở, mức thu nhập…

Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng nêu bất cập, xung đột trong hoạt động quản lý, vận hành, khai thác chung cư hiện nay. Những vấn đề đặt ra trong bảo đảm an toàn, phòng chống cháy nổ, môi trường… đối với nhà ở, nhất là nhà ở cá nhân kết hợp kinh doanh, dịch vụ. Yêu cầu bảo đảm sự tương thích các quy định liên quan đến giao dịch nhà ở với pháp luật kinh doanh bất động sản. Sự cần thiết bổ sung một số khái niệm về nhà ở như khu liên hợp, phức hợp thương mại, dịch vụ, văn phòng, nhà ở, căn hộ khách sạn (condotel)…

Trao đổi về quy định cải tạo, xây mới chung cư cũ, Phó Thủ tướng cho rằng, Dự thảo luật cần thiết kế theo hướng, Nhà nước di dời người dân ra khỏi các chung cư cũ để bảo đảm an toàn tính mạng, còn hoạt động cải tạo, xây mới chung cư thì thực hiện theo thoả thuận dân sự giữa chủ đầu tư và các hộ dân. Nhà nước cũng có chính sách hỗ trợ nhà đầu tư, công khai tiêu chí những chung cư cũ buộc phải di dời, thực hiện cải tạo, xây mới.