(CLO) Theo Báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới WHO, năm 2015, trên phạm vi toàn cầu có 214 triệu trường hợp mắc sốt rét, trong đó 438.000 ca tử vong có liên quan đến sốt rét, có 78% số ca tử vong là trẻ em dưới 5 tuổi. Có khoảng 3.2 tỷ người, tương đương ½ dân số thế giới có nguy cơ mắc sốt rét.

Tại Việt Nam, năm 2015 ghi nhận trên 19 nghìn trường hơp mắc và 3 trường hợp tử vong do sốt rét. Sốt rét vẫn còn diễn biến phức tạp ở một số tỉnh trọng điểm thuộc khu vực miền Trung - Tây Nguyên và miền Đông Nam bộ Quảng Bình, Bình Thuận, Gia Lai, Đắk Lắk, Đắk Nông, Lâm Đồng, Khánh Hoà, Phú Yên, Bình Phước, ... Số mắc sốt rét và tử vong do căn bệnh này ở Việt Nam đã giảm mạnh so với giai đoạn 2010 - 2014.

Trong năm 2015, tỉnh Khánh Hòa nghi nhận 767 trường hợp mắc sốt rét, tỷ lệ sốt rét lưu hành/1.000 dân là 0,62%, không có ca tử vong. Khánh Hòa là một trong 10 tỉnh có tỷ lệ mắc sốt rét cao nhất khu vực miền Trung và là một trong 5 tỉnh có ký sinh trùng sốt rét kháng thuốc Artemisinin.

Phòng chống bệnh sốt rét hiện nay đang gặp nhiều thách thức: Sốt rét hiện nay tập trung tại những địa bàn còn gặp nhiều khó khăn về kinh tế xã hội và người dân còn có nhận thức hạn chế về phòng chống sốt rét; sự gia tăng tình trạng di biến động dân cư từ vùng không có lưu hành sốt rét vào vùng lưu hành sốt rét, giao lưu, đi lại của lao động của Việt Nam đến các quốc gia có lưu hành sốt rét châu Phi, Lào, Căm pu chia,… làm gia tăng nguy cơ mắc và lan rộng sốt rét và ký sinh trùng sốt rét kháng thuốc tại Việt Nam; tình trạng người dân ngủ rừng, ngủ rẫy, công nhân, lao động tại các vùng sốt rét lưu hành chưa được quản lý và tiếp cận đầy đủ về tuyên truyền và biện pháp phòng chống sốt rét; kinh phí đầu tư cho phòng chống sốt rét có xu hướng tiết giảm từ ngân sách nhà nước và nhà tài trợ sẽ gây nhiều khó khăn đến mục tiêu về phòng chống và loại trừ sốt rét.

Theo PGS.TS. Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng: Hiện nay, Việt Nam đẩy mạnh các hoạt động nâng cao hiệu quả phòng chống sốt rét nhằm tiến tới loại trừ sốt rét tại Việt Nam vào năm 2030.

Cụ thể: Triển khai các hoạt động truyền thông, giáo dục sức khỏe với nhiều loại hình thức khác nhau để mọi người dân chủ động phòng chống bệnh sốt rét; tập trung các hoạt động giám sát và chỉ đạo các biện pháp phòng chống sốt rét tại các khu vực trọng điểm; quản lý và giám sát chặt chẽ nhóm đối tượng di biến động, cấp thuốc tự điều trị cho người đi rừng, ngủ rẫy.

Bên cạnh đó, cần tăng cường giám sát, báo cáo ca bệnh, giám sát muỗi truyền bệnh; bảo đảm người bị bệnh sốt rét và người có nguy cơ mắc bệnh sốt rét được tiếp cận với các dịch vụ chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời.

Phòng chống bệnh sốt rét cũng như các bệnh truyền nhiễm khác chỉ riêng ngành y tế sẽ không thể giải quyết được vì nó liên quan nhiều đến các yếu tố kinh tế, xã hội, môi trường, đòi hỏi vai trò và trách nhiệm của chính quyền, ban ngành và nhiều lĩnh vực khác nhau; cùng với đẩy mạnh công tác xã hội hóa phòng chống sốt rét, trong đó truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng đóng vai trò quan trọng.

Để khỏi mắc bệnh sốt rét cần tránh muỗi đốt, mọi người dân cần thực hiện các biện pháp:

Thường xuyên ngủ màn, ngay cả ban ngày và màn cần được tẩm hóa chất diệt muỗi. Đây là biện pháp tốt nhất để phòng bệnh sốt rét.

Buổi tối khi làm việc phải mặc quần áo dài tay để phòng muỗi đốt, có thể sử dụng nhang xua muỗi.

Cần vệ sinh môi trường xung quanh nơi ở, loại bỏ những nơi trú ẩn của muỗi như phát quang bụi rậm, khơi thông cống rãnh, sắp xếp vật dụng trong nhà ngăn nắp, sạch sẽ, quần áo phải được xếp gọn gàng không nên treo hay móc quần áo trên tường làm chỗ cho muỗi đậu, vv...

Những người đi làm ở vùng rừng núi cần mang theo màn để ngủ, trước khi đi nên đến cơ sở y tế để được cấp thuốc uống phòng và khi trở về từ vùng rừng núi nên đến cơ sở y tế để được khám, xét nghiệm, nếu có bị sốt rét sẽ được điều trị kịp thời.

Khi thấy các triệu chứng của bệnh sốt rét như: rét run, sốt nóng sau đó vã mồ hôi hoặc cảm thấy ớn lạnh, gai rét, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Phương Linh