Cần thống nhất khi viết về tổ chức “Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí hội”

(congluan.vn) - Những năm gần đây, một số tài liệu, bài báo đã gọi tổ chức “Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí hội” là “Hội Việt Nam cách mạng thanh niên”. Phải khẳng định rằng: Tổ chức “Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí hội” không phải là “Hội Việt Nam cách mạng thanh niên”. Viết và nói “Hội Việt Nam cách mạng thanh niên” là không đúng với tinh thần của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc khi đặt tên cho tổ chức này.

Nhà số 5D phố Hàm Long, Hà Nội - Nơi thành lập Chi bộ Cộng sản đầu tiên ở Việt Nam (tháng 3/1929).

Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, tập 1 (1925 - 1954), Chương trình cao cấp Học viện Nguyễn Ái Quốc (Nhà Xuất bản Sách Giáo khoa Mác – Lê nin Hà Nội - 1986), tại Chương I “Cuộc vận động thành lập Đảng của giai cấp công nhân. Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời 1920-1930”, trang 28, mục III có tiêu đề: “Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí hội” tiếp tục truyền bá chủ nghĩa Mác - Lê nin vào Việt Nam, xúc tiến việc thành lập Đảng”. Chương này có các dòng: “Tháng 6 năm 1925, từ nhóm cách mạng đầu tiên, đồng chí Nguyễn Ái Quốc thành lập “Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí hội”. “Theo đề nghị của đồng chí Nguyễn Ái Quốc, tháng 6/1925, Tổng bộ Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí hội xuất bản Báo Thanh Niên”. “Công lao của Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí hội là đã đưa giai cấp công nhân Việt Nam nhanh chóng phát triển thành một lực lượng chính trị độc lập”.

Sách ảnh tư liệu “50 năm Hội Nhà báo Việt Nam” do Hội Nhà báo Việt Nam xuất bản năm 2000, trang 12 viết: “Đầu năm 1925, đồng chí Nguyễn Ái Quốc thành lập Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí hội (…) ra báo Thanh Niên, tờ báo cách mạng, vô sản đầu tiên, mở đầu dòng báo chí cách mạng Việt Nam”. “Báo Thanh Niên là cơ quan của Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí hội”.

Báo Nhân Dân ngày 14/10/2011, trong tin Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thăm tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc, viết: “Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã đến thăm khu di tích Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí hội. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã xúc động ghi vào sổ lưu bút:“Tôi và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam vô cùng xúc động khi đến thăm Khu di tích Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí hội” tại Quảng Châu, Trung Quốc. Sự ra đời của tổ chức Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí hội là dấu mốc lịch sử quan trọng trong sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc của nhân dân Việt Nam”.

Báo Nhà báo và Công luận – cơ quan Trung ương Hội Nhà báo Việt Nam, số “Chào Xuân mới 2015”, trang 2 đăng bài “Báo Thanh Niên – sự khởi đầu vĩ đại” của nhà báo Hà Minh Huệ, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam, Trưởng Đoàn đại biểu Hội Nhà báo Việt Nam thăm, làm việc tại Trung Quốc theo lời mời của Hội Nhà báo toàn Trung Quốc cuối năm 2014. Bài báo viết: “… Đoàn đại biểu Hội Nhà báo Việt Nam đã đến thăm Trụ sở của tổ chức Việt Nam Thanh niên Cách mạng đồng chí Hội… Tại đây lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã tổ chức các lớp huấn luyện cách mạng… và chuẩn bị cho sự ra đời tờ báo cách mạng đầu tiên – Báo Thanh Niên vào ngày 21/6/1925. Khu di tích lịch sử quan trọng này của nước ta, được gắn biển, vẫn giữ nguyên cảnh quan lịch sử… Trước cửa số nhà 3 tầng này có treo tấm bảng với hai dòng chữ lớn “Việt Nam Thanh niên Cách mạng đồng chí Hội” và “Việt Nam Thanh niên chính trị huấn luyện lớp” bằng hai tiếng Trung-Việt”.

 “Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí hội” là tổ chức tiền thân của Đảng, do Hồ Chủ tịch thành lập tại Quảng Châu (Trung Quốc) như lịch sử của Đảng; lịch sử cách mạng đất nước; lịch sử “50 năm Hội Nhà báo Việt Nam”. Tên gọi của tổ chức do Hồ Chủ tịch lựa chọn bằng chữ Hán, từng từ, từng chữ gắn với tính chất, tôn chỉ hoạt động, sứ mệnh lịch sử của tổ chức. Chữ “hội” của tổ chức không phải là “hội đoàn” mà là chỉ một tổ chức. Trong chữ Hán, hội đoàn gọi là “hiệp hội”, “hội đoàn”… Ví dụ: Hội Nhà báo Việt Nam viết là: “Việt Nam báo xã hiệp hội”. Còn khi viết về một tổ chức, như “Ban chấp hành” viết là: “Chấp hành ủy viên hội”; “Ủy ban nhân dân” viết là “Nhân dân ủy viên hội”… “Đồng chí” là cùng chí hướng không thay đổi. “Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí hội” là tổ chức thanh niên Việt Nam cùng chí hướng làm cách mạng. Thiếu từ “đồng chí” là thiếu một nội hàm trọng yếu của tổ chức. Thời điểm đó, những người gia nhập tổ chức này không phải là “hội viên” của một “hội đoàn” mà là những đồng chí tiền bối của Đảng.

Chữ Hán, qua hàng nghìn năm vào Việt Nam đã đượcViệt hóa trở thành vốn từ Hán - Việt sử dụng rộng rãi trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Có một số danh từ riêng, hoặc một số từ Hán-Việt quen thuộc, thông dụng vẫn giữ nguyên từ và cấu trúc, như: “Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí hội”, “Xã hội chủ nghĩa”, “thông tấn”, “thời sự”, “đồng chí”, “lãnh tụ”…

Bác Hồ là người uyên thâm ngôn ngữ dân tộc, Hán ngữ và nhiều ngôn ngữ các nước. Sinh thời, Bác căn dặn những người làm báo phải biết ngoại ngữ, phải cẩn trọng khi sử dụng từ ngữ nước ngoài. Học Bác, làm theo Bác, năm 2015 có nhiều sự kiện lớn của Đảng, đất nước, trong đó có kỷ niệm 90 năm ngày Hồ Chủ tịch xuất bản Báo Thanh Niên (21/6/1925), đặt nền móng cho sự nghiệp Báo chí Cách mạng Việt Nam.

Đề nghị các cấp bộ Đảng, các cấp Hội Nhà báo Việt Nam, các cơ quan nghiên cứu, các cơ quan báo chí truyền thông… cần thống nhất khi viết về “Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí hội” - tổ chức tiền thân của Đảng Cộng sản Việt Nam; Báo Thanh Niên là cơ quan ngôn luận của “Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí hội”.

• Trần Đại Quyết

tientoan