Xây dựng tiêu chuẩn, tiêu chí để phân bổ ngân sách phù hợp, chống "xin - cho", "chạy chọt"

Đời sống nhân dân được bảo đảm và cải thiện, năm nay cao hơn năm ngoái

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị tổng kết năm năm 2022, triển khai kế hoạch năm 2023 của ngành tài chính chiều 19/12, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, tình hình KTXH năm 2022 đã phục hồi tích cực, đạt nhiều kết quả quan trọng trên hầu hết các lĩnh vực; đạt và vượt 14/15 chỉ tiêu kế hoạch chủ yếu. GDP cả năm ước tăng khoảng 8%, cao nhất trong nhiều năm qua.

Cùng với đó, kinh tế vĩ mô được duy trì ổn định, lạm phát được kiểm soát, ước cả năm dưới 4%; các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm (an ninh lương thực được bảo đảm (xuất khẩu nông sản trên 50 tỷ USD, xuất khẩu gạo đạt gần 7 triệu tấn); thu đủ chi; xuất đủ nhập (tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đã vượt mốc 700 tỷ USD, xuất siêu trên 10 tỷ USD); bảo đảm đủ năng lượng cho sản xuất và đời sống với giá cả phải chăng; thị trường lao động phục hồi tốt, cơ bản đáp ứng nhu cầu lao động).

Thủ tướng cũng cho biết, đời sống nhân dân được bảo đảm và cải thiện, năm nay nhìn chung cao hơn năm ngoái. Độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ được giữ vững, quốc phòng an ninh, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm.

Hoạt động đối ngoại và hội nhập được thúc đẩy và mở rộng sâu rộng, thực chất, hiệu quả, đưa quan hệ hợp tác giữa Việt Nam với nhiều nước từ chủ yếu là viện trợ, đối tác phát triển trước đây sang giai đoạn hợp tác hai bên cùng có lợi, từ giai đoạn các nước hỗ trợ Việt Nam xóa đói giảm nghèo, vượt qua khó khăn sang giai đoạn đẩy mạnh hợp tác trong các lĩnh vực mới nổi, công nghệ cao, đổi mới sáng tạo.

"Những kết quả khá toàn diện đạt được nêu trên có sự đóng góp quan trọng, trực tiếp của ngành tài chính với nhiều điểm sáng", Thủ tướng nhấn mạnh. 

Đẩy mạnh chống thất thu, chuyển giá, trốn lậu thuế

Năm 2023, Thủ tướng dự báo sẽ có khó khăn, thách thức hơn so với năm 2022 và khó khăn, thách thức nhiều hơn cơ hội, thuận lợi. Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính tập trung xây dựng, rà soát, hoàn thiện thể chế, chính sách tài chính – ngân sách Nhà nước; tiếp tục nghiên cứu các giải pháp chính sách thuế, phí, lệ phí phù hợp với tình hình thực tế để hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân, tiết giảm chi phí cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy phục hồi và phát triển KTXH.

Tập trung làm tốt công tác quản lý thu ngân sách Nhà nước, bảo đảm thu đúng, đủ, kịp thời các khoản thu; đẩy mạnh chống thất thu, chuyển giá, trốn lậu thuế. Quản lý có hiệu quả các nguồn thu mới phát sinh từ các giao dịch thương mại điện tử; quyết liệt xử lý, đôn đốc thu hồi nợ thuế, giảm tỉ lệ nợ đọng thuế; phấn đấu tăng thu ngân sách Nhà nước.

Tổ chức điều hành chi ngân sách Nhà nước chặt chẽ, tiết kiệm, hiệu quả, trong phạm vi dự toán Quốc hội quyết định; kiên quyết cắt giảm các nhiệm vụ chi chưa cần thiết, tiết kiệm chi thường xuyên. Bảo đảm nguồn thực hiện các nhiệm vụ chi quan trọng, ưu tiên Chương trình phục hồi và phát triển KTXH, khắc phục hậu quả thiên tai dịch bệnh và các nhiệm vụ đột xuất, cấp bách khác. Đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, tạo động lực cho phục hồi và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Đặc biệt, Thủ tướng lưu ý nhiệm vụ xây dựng tiêu chuẩn, tiêu chí để phân bổ ngân sách phù hợp, chống "xin – cho", "chạy chọt", tiêu cực, tất cả vì lợi ích quốc gia, dân tộc; các địa phương chỉ nên đề xuất cơ chế, chính sách để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, từ đó giúp ngân sách tăng thu, "cái bánh" ngân sách to hơn, phần phân bổ cho mỗi địa phương đều nhiều hơn, thay vì "xin" phần to hơn từ "cái bánh" ngân sách; thực hiện đúng tinh thần "ngân sách Trung ương chủ đạo, ngân sách địa phương chủ động".

Thủ tướng yêu cầu kiểm soát bội chi ngân sách Nhà nước, qua đó góp phần giảm nợ công, cải thiện dư địa chính sách tài khóa, tăng cường sức chống chịu của nền tài chính quốc gia, tạo nguồn lực cho Chương trình phục hồi và phát triển KTXH, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững.

Đáng chú ý, Thủ tướng cũng yêu cầu tiếp tục củng cố, phát triển đồng bộ, nâng cao chất lượng các thị trường tài chính, chứng khoán, bảo hiểm, trái phiếu doanh nghiệp.

Trong đó, với thị trường trái phiếu doanh nghiệp, các tổ chức phát hành thực hiện nghĩa vụ hoàn trả gốc, lãi theo đúng cam kết; trường hợp có khó khăn, tổ chức phát hành trái phiếu chủ động đàm phán với nhà đầu tư để xem xét có các biện pháp hài hòa, hợp lý, hiệu quả để cơ cấu lại các khoản nợ trái phiếu, cơ cấu lại lãi suất, thời hạn thanh toán, các điều kiện chi trả, thanh toán, phù hợp với tình hình thực tế và theo đúng quy định pháp luật hiện hành.

Cùng với đó, tập trung hoàn thiện khung pháp lý, tăng cường quản lý, kiểm tra, giám sát các thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, phấn đấu nâng hạng thị trường chứng khoán theo đúng kế hoạch đề ra...

Quốc Trần