Cách để đạt điểm cao môn Ngữ văn kỳ thi tuyển sinh lớp 10 công lập Hà Nội

Sau khi Hà Nội công bố đề thi minh họa môn Ngữ văn, kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 công lập, cô Vương Thúy Hằng đến từ hệ thống giáo dục Hocmai cho rằng đề thi giữ nguyên cấu trúc, hình thức và số lượng câu hỏi như mọi năm.

Theo đó, phần I (6,5 điểm), đề ra văn bản trích từ truyện ngắn “Làng” của tác giả Kim Lân thuộc chương trình Ngữ văn 9, đã xuất hiện trong đề thi nhiều năm và luôn thuộc nhóm văn bản trọng tâm nên sẽ không làm khó các thí sinh.

Với 4 câu hỏi kiểm tra khả năng đọc - hiểu văn bản, ghi nhớ kiến thức Ngữ văn, tạo lập văn bản…, các thí sinh sẽ mất từ 15 - 20 phút cho quá trình làm bài.

Có thể thấy, so với đề thi của năm 2023, câu hỏi về tình huống truyện có phần khó hơn khi yêu cầu xác định chính xác vị trí của ngữ liệu trong tổng thể văn bản và tác dụng của việc xây dựng tình huống truyện đó.

Tuy nhiên, như đã nói ở trên, đây là văn bản quen thuộc nên trong quá trình ôn tập, học sinh chỉ cần ghi nhớ kiến thức tốt, trình bày rõ ràng là có thể đạt điểm tối đa cho câu hỏi này.

Trong khi đó ở phần II (3, 5 điểm), với 3 câu hỏi đi kèm ngữ liệu bên ngoài sách giáo khoa, đề thi kiểm tra kiến thức về tiếng Việt và có hai yêu cầu tạo lập văn bản (một câu hỏi ngắn và một đoạn văn có dung lượng khoảng 400 chữ bàn về sự kiên định trong cuộc sống).

 So với đề thi của năm 2023, ở câu hỏi số 2: “Em có đồng tình với nhận định: “Sống không mục tiêu cũng giống như lái xe trong một màn màn sương dày đặc” không? Vì sao?” có độ mở hơn, thí sinh được phép nêu quan điểm của mình và sử dụng lí lẽ để làm rõ.

Bởi vấn đề bàn luận không mới nên sẽ rất khó để thí sinh có thể trả lời “không đồng tình” nhưng có thể thấy, đây là bước khởi đầu cho sự thay đổi ở đề thi vào 10 của Hà Nội, bám sát tới mục tiêu đánh giá về “năng lực” thay cho khả năng ghi nhớ kiến thức ở môn Ngữ văn.

Qua đề thi minh họa, cô Vương Thúy Hằng chia sẻ, từ việc phân tích đề minh họa có thể thấy, cấu trúc, ngữ liệu và nội dung hỏi trong đề thi tương đối quen thuộc, không hề khó, nếu có quá trình ôn luyện tốt, kĩ năng và phương pháp làm bài tốt, thí sinh dễ dàng đạt được 7,5 – 8,25.

Đối với các em học sinh đang học lớp 9, chúng ta chỉ còn một khoảng thời gian rất ngắn trước khi bước vào “cuộc chiến này”, vậy nên, cần tập trung hệ thống kiến thức trọng tâm các văn bản/tác phẩm trong chương trình Ngữ văn.

Các em nên lập bảng thống kê để có thể so sánh nhanh, nhìn ra sự giống/khác nhau của các văn bản/tác phẩm và thuận lợi tra cứu khi cần; đặc biệt chú ý các thông tin liên quan tới tình huống truyện, tác giả, hoàn cảnh sáng tác…

Rà soát toàn bộ kiến thức thuộc phần Tiếng Việt (phép liên kết, cấu tạo câu, thành phần câu…) nên lấy những ví dụ đi kèm để làm rõ lí thuyết, thuận lợi trong việc ghi nhớ kiến thức.

Trong đề thi luôn có yêu cầu: viết đoạn văn trong đó có sử dụng… nên khi ôn tập, hãy dành thời gian viết những câu văn mẫu để tránh lúng túng khi làm bài thi.

Học sinh cần rèn luyện tốc độ viết bởi đây là bài thi tự luận, dù thời gian làm bài tương đối dài (120 phút) nhưng để tránh trường hợp thiếu thời gian làm bài, các em nên chuẩn bị trước về tâm lí, căn chỉnh thời gian khi luyện đề cho phù hợp. Ngoài ra, nên chú ý chữ viết, cách trình bày sạch – đẹp – rõ ràng để hoàn thành được bài thi tốt nhất.

Trinh Phúc