Bốc thăm môn thứ 3: Để tránh học lệch, học tủ

Hiện nay, đề xuất bốc thăm môn thi thứ 3 tại kỳ thi vào lớp 10 đang nhận được sự quan tâm lớn của dư luận. Theo, tiến sĩ Nguyễn Tùng Lâm, Chủ tịch Hội đồng trường THPT Đinh Tiên Hoàng (Hà Nội) cho rằng, Bộ GD&ĐT lo ngại thi cố định cả 3 môn sẽ gây học lệch cũng có lý, nhưng cần xét ở khía cạnh, việc bốc thăm khiến môn nào cũng có thể trở thành môn thi và có thể xảy ra tình huống học sinh phải học thêm nhiều hơn để luyện thi tất cả các môn học.

Tiến sĩ Tùng Lâm nói không nên đồng tình với phương án chọn môn thi theo kiểu bốc thăm ngẫu nhiên, "chưa có nghiên cứu khoa học nào đánh giá xác đáng về việc thi cử sẽ thúc đẩy việc học theo hướng tích cực".

Liên quan đến vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Ngọc Thưởng cho rằng, thời gian qua, kỳ thi vào lớp 10 do các địa phương chủ động về số môn, thời lượng, đề thi.

Bộ Giáo dục và Đào tạo nhận thấy đa số tỉnh, thành chọn thi ba môn, khoảng 3-4 nơi thi hai môn. Thời gian thi từng môn cũng không giống nhau, có nơi 120 phút, nơi 60-90 phút.

Tuy nhiên theo ông Thưởng, việc tổ chức trong thời gian qua không đồng nhất, "trăm hoa đua nở" tạo ra bất cập trong việc kiểm tra, đánh giá việc dạy và học. Vì vậy, bộ này dự kiến ban hành Quy chế tuyển sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông mới, nhằm đưa ra một số tiêu chí khung cho cả nước.

Theo dự kiến, kỳ thi vào lớp 10 công lập diễn ra với ba môn, gồm Toán và Ngữ văn, cùng môn thứ ba - nằm trong những môn được đánh giá bằng điểm số (Ngoại ngữ, Giáo dục công dân, Khoa học Tự nhiên, Lịch sử và Địa lý, Công nghệ, Tin học).

Trong các môn trên, ông Thưởng cho biết phương thức chọn môn thứ ba được quan tâm nhất.

Nếu để địa phương tự chọn, việc này có thể ảnh hưởng bởi ý chí chủ quan của người đứng đầu, gây ra nhiều hệ lụy. Nhưng nếu chọn một môn cố định, Bộ lo gây ra tình trạng học tủ, học lệch. Như thế, học sinh không được chuẩn bị đầy đủ phẩm chất và năng lực theo yêu cầu của chương trình mới.

"Bộ đang nghiên cứu các hình thức để chọn môn thứ ba, có thể năm nay thi môn xã hội, năm sau thi tự nhiên, sau nữa môn khác, hoặc có thể rút thăm. Hiện bộ đang lấy ý kiến về những phương án này," ông Thưởng nói.

Ông Thưởng cũng cho biết phương án thi lớp 10 được xây dựng trên ba nguyên tắc cốt lõi. Một là không gây áp lực, tốn kém, giảm áp lực cho học sinh, phụ huynh và xã hội. Hai là hướng tới mục tiêu giáo dục toàn diện, đáp ứng yêu cầu của chương trình mới về phẩm chất, năng lực học sinh.

Ngoài ra, phương thức tuyển sinh phải gắn kết được với quá trình kiểm tra, đánh giá trên lớp. Điều này nghĩa là môn nào nằm trong chương trình, được đánh giá, cho điểm, thì hoàn toàn có thể được sử dụng để kiểm tra, đánh giá trong các kỳ thi.

"Nếu làm tốt, kỳ thi diễn ra thuận lợi hơn cho các sở, tránh rủi ro trong quá trình thi," ông Thưởng nhấn mạnh.

Trinh Phúc