Dầu diesel và dầu thường: Sự khác biệt thực sự là gì?

Thay dầu là một công việc cơ bản đối với bất kỳ ai bắt đầu tìm hiểu về bảo dưỡng xe hơi. Tuy nhiên, việc chọn đúng loại dầu cho động cơ lại quan trọng không kém kỹ thuật thực hiện, đặc biệt khi người dùng phải đứng trước lựa chọn giữa dầu diesel và dầu động cơ thông thường.

Giống như nhiên liệu được đổ vào bình xăng của xe chạy xăng hoặc diesel, dầu động cơ dùng để bôi trơn cũng có những khác biệt tinh tế. Mỗi loại dầu được thiết kế để tối ưu hóa hiệu suất cho động cơ diesel hoặc động cơ xăng dựa trên thành phần đặc trưng của chúng.

Dù cấu trúc cơ bản của hai loại dầu này có nhiều điểm tương đồng, nhưng các đặc tính như độ nhớt và chất phụ gia lại khác nhau đáng kể. Để giúp người dùng chọn đúng loại dầu cho chiếc xe yêu quý của mình, bài viết này sẽ làm rõ những điểm khác biệt chính giữa dầu diesel và dầu động cơ thông thường.

Dầu động cơ thông thường là gì?

Phần lớn người dùng tại Việt Nam sử dụng xe chạy xăng, vì vậy dầu động cơ thông thường là loại quen thuộc nhất. Loại dầu này được tạo ra từ dầu gốc, thường chiết xuất từ dầu thô hoặc sản xuất tổng hợp, sau đó kết hợp với các chất phụ gia để giảm mài mòn, ngăn ngừa ăn mòn và chống oxy hóa.

Theo nhà sản xuất Pennzoil, dầu động cơ thông thường còn chứa các chất tẩy rửa đặc biệt để giữ động cơ sạch sẽ, cùng với chất phụ gia chống tạo bọt.

Những chất phụ gia này được pha trộn nhằm kéo dài tuổi thọ động cơ. Chúng được thiết kế để làm sạch các chất gây ô nhiễm sinh ra từ quá trình đốt cháy xăng, ngăn ngừa sự tích tụ cặn bẩn bên trong động cơ.

Nếu không có các chất phụ gia này, chất gây ô nhiễm sẽ nhanh chóng tích tụ trong dầu, buộc người dùng phải thay dầu thường xuyên hơn. Hiện nay, với công thức cải tiến, dầu động cơ thông thường chỉ cần thay sau khoảng 8.000 km (tương đương 5.000 dặm).

Dầu diesel là gì?

Ngược lại, dầu diesel được thiết kế để hoạt động tối ưu trong các động cơ đốt trong sử dụng nhiên liệu diesel. Điểm khác biệt lớn nhất nằm ở độ nhớt cao hơn nhiều so với dầu động cơ thông thường, cùng với sự khác biệt trong thành phần chất phụ gia.

Tạp chí Machinery Lubrication giải thích rằng một trong những chất phụ gia phổ biến nhất trong dầu diesel là chất tẩy rửa kiềm cao. Chất này đảm nhận nhiều vai trò, chủ yếu là trung hòa axit và làm sạch động cơ.

Động cơ diesel tạo ra lượng muội than và sản phẩm phụ từ quá trình đốt cháy nhiều hơn, và qua hiện tượng thổi ngược (blow-by), những chất này xâm nhập vào cacte, yêu cầu dầu phải xử lý chúng hiệu quả.

Ngoài ra, dầu diesel còn chứa hợp chất chống mài mòn có tên zinc dialkyldithiophosphate, hay ZDDP. Hợp chất này có thể gây hại cho bộ chuyển đổi xúc tác (catalytic converter) của xe chạy xăng, trong khi các bộ chuyển đổi xúc tác của xe diesel được thiết kế để tương thích với ZDDP.

Không nên trộn lẫn hai loại dầu

Tác động tiêu cực mà ZDDP có thể gây ra cho bộ chuyển đổi xúc tác của xe chạy xăng là một trong những lý do quan trọng khiến người dùng cần chọn đúng loại dầu cho xe của mình.

Bên cạnh đó, độ nhớt cao của dầu diesel cũng tiềm ẩn nguy cơ khác. Khi độ nhớt lớn, ma sát giữa dầu và các bộ phận động cơ tăng lên, khiến dầu nóng hơn. Điều này không chỉ làm giảm tuổi thọ của dầu mà còn có thể gia tăng mài mòn các chi tiết máy, bởi dầu đặc hơn khó luân chuyển đến những vị trí cần bôi trơn nhất.

Vì vậy, dầu dành riêng cho động cơ diesel chỉ nên sử dụng cho xe chạy diesel, trong khi dầu động cơ thông thường phù hợp hơn với xe chạy xăng.

Với những thông tin này, người dùng có thể tự tin hơn khi thực hiện thay dầu cho xe. Việc hiểu rõ sự khác biệt giữa dầu diesel và dầu động cơ thông thường không chỉ giúp bảo vệ động cơ mà còn đảm bảo xe vận hành bền bỉ và hiệu quả.

Hải Hà (Theo Jalopnik)

CTV