Bài 2: Nhập cuộc với AI nhìn từ sự phối hợp của cơ sở

Sự thúc giục từ thực tiễn
Phần lớn các cấp Hội địa phương đều nhận định một cách tích cực về xu hướng chuyển đổi số, về trí tuệ nhân tạo và cho rằng vấn đề bồi dưỡng trình độ, nghiệp vụ cho hội viên, nhà báo nói chung và đào tạo về AI nói riêng là sự thúc giục và đòi hỏi từ thực tiễn. Nhà báo Hoàng Ngọc Sỹ - Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Quảng Trị chia sẻ rằng, Hội Nhà báo Quảng Trị, thời gian qua đã tổ chức các khóa bồi dưỡng, đào tạo chuyên sâu cho hội viên về kỹ năng sử dụng công nghệ mới trong báo chí.

Điều này không chỉ giúp tạo ra những sản phẩm báo chí chất lượng để tham gia Giải thưởng báo chí của tỉnh, Giải báo chí các ban, bộ, ngành Trung ương, Giải Báo chí Quốc gia… mà còn nâng cao trình độ cho các nhà báo, phóng viên, hội viên khi tác nghiệp (việc bổ sung hai loại giải mới là Báo chí sáng tạo và Báo chí đa phương tiện trong Giải Báo chí Quốc gia năm nay là một bước tiến quan trọng, phản ánh xu hướng phát triển tất yếu của báo chí hiện đại). Tuy nhiên, đi kèm với cơ hội là không ít thách thức. Việc sản xuất các tác phẩm báo chí đa phương tiện hay báo chí sáng tạo đòi hỏi phóng viên không chỉ giỏi nghiệp vụ mà còn phải thành thạo các kỹ năng mới như xử lý dữ liệu, thiết kế đồ họa, dựng video, sử dụng AI trong khai thác và sản xuất tin bài. Điều này đặt ra yêu cầu cao hơn về đào tạo, nâng cao kỹ năng cho đội ngũ người làm báo.

“Trong bối cảnh chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ, việc trang bị kiến thức và kỹ năng ứng dụng AI vào báo chí không chỉ giúp đội ngũ làm báo nâng cao năng lực tác nghiệp mà còn góp phần tạo ra những sản phẩm báo chí chất lượng, hấp dẫn hơn. Trên tinh thần “bắt nhịp” xu hướng mới, các lớp bồi dưỡng kỹ năng về ứng dụng trí tuệ nhân tạo rất được khuyến khích… Đây cũng là một trong những xu hướng mới được Hội Nhà báo Quảng Trị quan tâm đào tạo phù hợp với công nghệ báo chí hiện đại. Do vậy mà Hội Nhà báo Quảng Trị đã có sự phối hợp nhịp nhàng với Trung tâm Bồi dưỡng nghiệp vụ Báo chí tập huấn về trí tuệ nhân tạo, kỹ năng sử dụng các phần mềm ứng dụng AI trong tác nghiệp báo chí để giúp các phóng viên có thể ứng dụng trong từng khâu sản xuất từ việc tạo dữ liệu, sản xuất tin bài, ảnh, video…” – Nhà báo Hoàng Ngọc Sỹ cho biết.

Các khoá học sẽ đem đến điều gì?
Việc tổ chức khoá bồi dưỡng “Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong tác nghiệp báo chí đa phương tiện” cho thấy sự chủ động trong việc nâng cao năng lực cho đội ngũ báo chí của tỉnh, góp phần đào tạo đội ngũ làm báo tại địa phương ngày càng chuyên nghiệp, hiện đại và đáp ứng tốt hơn nhu cầu thông tin ngày càng cao của công chúng. Cùng với đó là những nỗ lực nâng cấp bản thân đến từ các hội viên, nhà báo tại các chi hội, Hội Nhà báo địa phương rất đang ghi nhận.

Nhà báo Đỗ Ngọc Hà – Phó Chủ tịch thường trực Hội Nhà báo Quảng Ninh cho biết, các khoá bồi dưỡng về trí tuệ nhân tạo, về đa phương tiện, đa nền tảng đều thu hút đông đảo các hội viên tham gia. Đặc biệt các khoá học vừa qua còn được tổ chức “liên tỉnh” - nhiều tỉnh cùng tham gia để có sự giao lưu và học hỏi kinh nghiệm giữa các Hội Nhà báo tỉnh trong khu vực. Mặc dù diễn ra chỉ trong khoảng 2 ngày nhưng các hội viên đều rất tích cực và trách nhiệm, thu nạp những kiến thức cơ bản từ các giảng viên để ứng dụng trong công việc.

Qua các khoá bồi dưỡng nghiệp vụ, các phóng viên, hội viên nhà báo ứng dụng tiềm năng của trí tuệ nhân tạo trong lĩnh vực báo chí, hỗ trợ các nhà báo trong việc thu thập thông tin, phân tích dữ liệu, tạo ra nội dung tự động, thiết kế đồ họa, biên tập video và nhiều khía cạnh khác của công việc. Đặc biệt, các học viên đã được thực hành ứng dụng Gemini, một mô hình AI tiên tiến, vào việc sáng tạo nội dung báo chí. Từ việc tạo tiêu đề hấp dẫn, viết tóm tắt nội dung đến việc hỗ trợ viết bài báo hoàn chỉnh… Đây đều là những nội dung có tính ứng dụng cao, hữu ích và rất cần cho các nhà báo trong sản xuất các tác phẩm báo chí hiện đại.

Ở Quảng Trị, các khoá bồi dưỡng, tập huấn “Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong tác nghiệp báo chí đa phương tiện” thậm chí còn được mở rộng cho các cơ quan báo chí, các sở, ban ngành trong tỉnh. Các khóa bồi dưỡng của Hội Nhà báo Quảng Trị trong thời gian qua có một số điểm mới, như: Đã bắt kịp với sự thay đổi của báo chí thế giới như chuyển đổi số, sản xuất long-form (bài chuyên đề) cho báo mạng, sản xuất Podcast, công cụ trực tuyến để làm báo, cách thức lan toả thông tin trên nền tảng facebook, ngăn chặn tin tức giả. Chú trọng vào việc bồi dưỡng kỹ năng cho các nhà báo về mảng khoa học, truyền thông về giới, xây dựng Đảng, tiếp cận và khai thác thông tin trong thời đại kỹ thuật số. Nội dung về chính trị, đạo đức người làm báo cũng được lồng ghép trong các bài giảng nhằm giúp cho các nhà báo luôn giữ vững đạo đức nghề nghiệp trong quá trình tác nghiệp.

Có thể nói, sự bắt nhịp xu hướng đã giúp các hội viên có thể linh hoạt ứng dụng với cách làm báo hiện đại. Tuy nhiên việc học tập cần phải cập nhật và đào tạo thường xuyên cho nên thời gian tới các chương trình đào tạo, bồi dưỡng cũng phải đổi mới nội dung để đáp ứng với môi trường công nghệ liên tục thay đổi và phát triển. Cùng với đó, những khóa học cũng cần phải đa dạng hơn với nhiều chủ đề khác nhau, từ kỹ năng cho đến thực hành, dành cho nhiều đối tượng khác nhau, không chỉ phóng viên mà cả lãnh đạo, quản lý các cơ quan báo chí; thậm chí, cần phải đào tạo nhiều lần, chứ không phải một, hai lần…

Hà Vân