Phục chế tượng thần Văn Xương đế quân theo mẫu tại đền Ngọc Sơn

Thứ trưởng Bộ VHTT&DL Hoàng Đạo Cương vừa ký văn bản số 1626/BVHTTDL-DSVH gửi UBND thành phố Hà Nội về việc phục chế tượng thờ thần Văn Xương đế quân tại di tích đền Quán Thánh, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội.

Trước đó, Bộ VHTT&DL nhận được công văn số 682/UBND KGVX ngày 28/2/2025 của UBND thành phố Hà Nội cùng hồ sơ bản vẽ thiết kế dự kiến vị trí đặt tượng, ý kiến của các nhà khoa học về việc khôi phục tượng thờ và vị trí thờ phụng, tài liệu có liên quan về việc đề nghị có ý kiến về việc khôi phục tượng thờ, vị trí thờ phụng thần Văn Xương đế quân tại di tích quốc gia đặc biệt đền Quán Thánh.

Sau khi nghiên cứu, Bộ VHTT&DL thống nhất việc phục chế tượng thờ thần Văn Xương đế quân tại di tích quốc gia đặc biệt đền Quán Thánh theo mẫu tượng thần Văn Xương đế quân đang thờ tại đền Ngọc Sơn, quận Hoàn Kiếm.

Về vị trí đặt tượng, Bộ VHTT&DL đề nghị nghiên cứu địa hình thực tế để khôi phục một kiến trúc biệt lập phía đằng sau nơi thờ thần Huyền Thiên Trấn Vũ đảm bảo tôn trọng lịch sử.

Đền Quán Thánh, tên chữ là Trấn Vũ Quán, là một trong “tứ trấn” của kinh thành Thăng Long xưa. Ngôi đền được xây từ đời Lý Thái Tổ (1010 - 1028), thờ Huyền Thiên Trấn Vũ, là một trong bốn vị thần được lập đền thờ để trấn giữ bốn cửa ngõ thành Thăng Long khi xưa (Thăng Long tứ trấn).

Đền Quán Thánh đã từng trải qua 7 lần trùng tu trong khoảng từ năm 1618 đến năm 1941 và đều được ghi trên văn bia. Sau nhiều lần trùng tu đền mới có được diện mạo như ngày nay. Kiến trúc của đền gồm các công trình lần lượt từ ngoài vào gồm: Cổng tam quan, sân, nhà tiền tế, trung tế, hậu cung và các tòa nhà có chức năng phụ trợ.

Điểm nhấn của tòa trung tế là bức tượng Huyền Thiên Trấn Vũ màu đen. Đây là pho tượng có nhiều giá trị lịch sử, nghệ thuật của nghề đúc đồng làng Ngũ Xã. Tượng được đúc vào năm 1677, cao 3,72m, nặng 4 tấn.

Đây là bức tượng đồng lớn nhất miền Bắc Việt Nam vào thời điểm đúc và là minh chứng cho kỹ thuật đúc đồng và tài nghệ của người nghệ nhân Việt thời xưa. Hơn 300 năm trôi qua nhưng pho tượng vẫn được xem là một kiệt tác rực rỡ của nghệ thuật đúc đồng Việt Nam ở thế kỷ XVII. Năm 2016, Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định công nhận pho tượng Huyền Thiên Trấn Vũ là Bảo vật quốc gia.

Hiện nay, đền Quán Thánh là một điểm đến văn hóa tâm linh nổi tiếng, thu hút rất đông du khách đến tham quan, chiêm bái. Tháng 8/2024, đền Quán Thánh được công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt.

Thế Vũ