Việt Nam - Nhật Bản xác định những trụ cột mới của quan hệ song phương
(CLO) Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru nhất trí xác định hợp tác khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao thành trụ cột mới của quan hệ song phương.
Sáng 28/4, sau lễ đón chính thức, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru đã có cuộc hội đàm.
Tại hội đàm, hai Thủ tướng nhất trí tiếp tục tăng cường tin cậy chính trị thông qua duy trì các chuyến thăm, tiếp xúc cấp cao hàng năm; thúc đẩy trao đổi để sớm thực hiện chuyến thăm Việt Nam của Nhà vua và Hoàng hậu Nhật Bản, thúc đẩy gặp gỡ thường xuyên giữa 2 Thủ tướng, nâng cao hiệu quả các cơ chế hợp tác, đối thoại; tăng cường hợp tác quốc phòng – an ninh thực chất trong đó có hợp tác về công nghệ quốc phòng, giải quyết các hậu quả của chiến tranh, cứu hộ, cứu nạn, gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc, an ninh mạng...
Hai bên nhất trí nâng cấp cơ chế Đối thoại Đối tác chiến lược cấp Thứ trưởng Ngoại giao lên Đối thoại 2+2 cấp Thứ trưởng Ngoại giao - Quốc phòng và tổ chức phiên họp đầu tiên trong năm 2025.
Hai Thủ tướng nhất trí làm sâu sắc hơn hợp tác kinh tế là trụ cột chính của quan hệ, đẩy mạnh liên kết kinh tế thực chất và bền vững hơn, qua đó hỗ trợ nhau cùng phát triển trong bối cảnh tình hình kinh tế quốc tế khó khăn hiện nay.
Đánh giá cao các tiến triển đã đạt được trong một số dự án quan trọng như Đường sắt đô thị tuyến số 1 Thành phố Hồ Chí Minh, hai bên nhất trí đẩy nhanh và đặt tiến độ cụ thể đối với nhiều dự án mang tính biểu tượng của quan hệ hai nước như Đại học Việt – Nhật, Bệnh viện Chợ Rẫy cơ sở II, cũng như các dự án của Trung tâm vũ trụ Việt Nam…
Hai bên nhất trí thúc đẩy hợp tác nông nghiệp công nghệ cao gắn với bảo đảm chuỗi cung ứng lương thực, ký kết Tầm nhìn trung và dài hạn về hợp tác nông nghiệp giai đoạn 2025 - 2030 trong năm 2025.
Trên cơ sở sự tương đồng về chiến lược phát triển dựa trên khoa học công nghệ, chuyển đổi số, hai Thủ tướng nhất trí xác định hợp tác khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao thành trụ cột mới của quan hệ song phương; nhất trí đẩy mạnh hợp tác trong các lĩnh vực phát triển kinh tế số, bán dẫn, lượng tử, năng lượng nguyên tử, IT, trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi xanh, chuyển đổi năng lượng…
Nhất trí nâng cao hiệu quả các cơ chế, khuôn khổ hợp tác về khoa học-công nghệ thông qua tổ chức khóa họp lần thứ 5 Ủy ban hỗn hợp về Khoa học Công nghệ trong năm 2026 và nghiên cứu khả năng thành lập cơ chế hợp tác mới về khoa học công nghệ theo hướng hợp tác công – tư.
Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị Nhật Bản tiếp tục hỗ trợ Việt Nam đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, tăng cường hợp tác giữa các cơ sở nghiên cứu, đào tạo, giới khoa học và doanh nghiệp hai nước; tăng cường cung cấp học bổng cho du học sinh, nghiên cứu sinh Việt Nam; hỗ trợ cộng đồng 70 doanh nghiệp và 5.000 kỹ sư công nghệ thông tin của Việt Nam tham gia tích cực vào chuỗi cung ứng công nghệ thông tin và quá trình chuyển đổi số của Nhật Bản.
Thủ tướng Ishiba khẳng định Nhật Bản sẽ hỗ trợ các dự án nghiên cứu chung, đào tạo tiến sĩ ngành bán dẫn của Việt Nam thông qua Dự án hợp tác khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo Nhật Bản – ASEAN (NEXUS); thông báo Nhật Bản mong muốn triển khai 15 dự án trong lĩnh vực chuyển đổi năng lượng trị giá hơn 20 tỷ USD trong khuôn khổ Sáng kiến Chuyển đổi Năng lượng châu Á (AETI), Cộng đồng phát thải ròng bằng 0 châu Á (AZEC).
Hai Thủ tướng nhất trí đẩy mạnh hợp tác ứng phó thiên tai, biến đổi khí hậu, kết nối nguồn nhân lực thông qua hợp tác lao động, hợp tác địa phương, giao lưu văn hóa, giao lưu nhân dân; phối hợp tích cực tổ chức Diễn đàn địa phương Việt Nam - Nhật Bản tại Việt Nam vào cuối năm 2025; thúc đẩy hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm quảng bá du lịch, văn hóa truyền thống.
Để tạo điều kiện thuận lợi cho cộng đồng người Việt Nam tại Nhật Bản, hai bên nhất trí trong năm 2025 sẽ khởi động đàm phán Hiệp định Bảo hiểm xã hội Việt Nam - Nhật Bản và thúc đẩy xây dựng Biên bản ghi nhớ hợp tác về chương trình lao động mới "việc làm để phát triển kỹ năng".
Thủ tướng Ishiba đánh giá cao đóng góp và khẳng định sẽ tiếp tục quan tâm, hỗ trợ, tạo điều kiện cho cộng đồng hơn 600.000 người Việt Nam tại Nhật Bản. Hai bên nhất trí tiếp tục trao đổi về việc đơn giản hóa thủ tục, mở rộng diện cấp thị thực nhập cảnh Nhật Bản cho công dân Việt Nam nhằm hướng tới mục tiêu 2 triệu lượt khách du lịch thăm lẫn nhau mỗi năm.
Trao đổi về vấn đề khu vực và quốc tế, hai Thủ tướng nhất trí tiếp tục phối hợp chặt chẽ trên các diễn đàn quốc tế và khu vực như ASEAN, Mekong, Liên Hợp Quốc...
Hai bên khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì trật tự quốc tế và hệ thống thương mại tự do, rộng mở, bao hàm, dựa trên luật lệ, trên cơ sở tôn trọng nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên Hợp Quốc; khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định và giải quyết tranh chấp trên Biển Đông bằng các biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, nhất là Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật biển năm 1982, Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), sớm hoàn thành Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu lực, hiệu quả.
Thủ tướng Ishiba khẳng định Nhật Bản sẽ phối hợp chặt chẽ, hỗ trợ Việt Nam tổ chức thành công năm APEC 2027 và nghiên cứu tích cực việc cử đại diện Chính phủ Nhật Bản dự Lễ ký Công ước Liên Hợp Quốc về chống tội phạm mạng được tổ chức tại Hà Nội trong năm 2025.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cảm ơn Nhật Bản đã tham dự tích cực vào Hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn Đối tác vì tăng trưởng xanh và mục tiêu phát triển toàn cầu 2030 (P4G); thông báo Việt Nam sẽ cử đoàn tham dự hoạt động Ngày Việt Nam tại Triển lãm quốc tế Osaka Kansai 2025.