Tại sao Trung Quốc không vội tìm kiếm thỏa thuận thương mại với Mỹ?
(CLO) Với xuất khẩu sang Việt Nam và Thái Lan tăng hơn 50%, Trung Quốc tự tin trì hoãn đàm phán với Mỹ, tận dụng sức mạnh chuỗi cung ứng và căng thẳng toàn cầu để củng cố vị thế thương mại.
Đã 34 ngày trôi qua kể từ khi cuộc chiến thương mại toàn cầu chính thức khởi phát, thế nhưng Mỹ vẫn chưa thể hiện tiến triển trong việc ký kết bất kỳ thỏa thuận nào trong số 90 thỏa thuận mà nước này cam kết hoàn tất trong 90 ngày.
Một lý do khả dĩ giải thích cho tốc độ đàm phán chậm chạp với Trung Quốc, nếu thực sự có đàm phán, chính là niềm tin của Bắc Kinh rằng họ hoàn toàn có thể mở rộng sang các thị trường xuất khẩu khác, đồng thời sở hữu khả năng vượt qua những rào cản thương mại một cách rõ ràng.
Dữ liệu từ hải quan Trung Quốc, được Robin Brooks từ Viện Brookings công bố vào thứ Hai, đã chỉ ra một thực tế đáng chú ý. Xuất khẩu của Trung Quốc sang Việt Nam và Thái Lan ghi nhận mức tăng trưởng mạnh mẽ, điều mà phần lớn các nhà phân tích nhận định là dấu hiệu của hoạt động chuyển tải hàng hóa sang thị trường Mỹ.
Kể từ đầu năm, lượng hàng nhập khẩu từ Trung Quốc của hai quốc gia này đã tăng hơn 50%, cho thấy một chiến lược linh hoạt trong bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang.
Việc Trung Quốc vẫn duy trì được dòng chảy hàng hóa đến Mỹ, dù phải qua các tuyến đường gián tiếp và chịu chi phí cao hơn, phần nào lý giải sự chậm trễ của họ trong việc cử phái đoàn đàm phán đến Washington. Điều này cho thấy Bắc Kinh không quá vội vã trong việc tìm kiếm một thỏa thuận trực tiếp với Mỹ.
Trên thị trường tài chính, chỉ số S&P 500 đã phục hồi từ mức thấp hồi đầu tháng Tư nhờ kỳ vọng rằng các thỏa thuận thương mại sẽ được ký kết, qua đó giảm bớt gánh nặng thuế quan từ nhiều quốc gia, đặc biệt là Trung Quốc.
Ngay cả Tổng thống Donald Trump cũng từng thừa nhận rằng mức thuế áp lên hàng hóa Trung Quốc hiện tại quá cao, gây cản trở không nhỏ cho hoạt động thương mại song phương.
Trong một cuộc phỏng vấn với CNBC vào thứ Hai, Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent tỏ ra lúng túng khi được hỏi thẳng về tình trạng của các cuộc đàm phán. Ông lập luận rằng trong bất kỳ tranh chấp thương mại nào, quốc gia sở hữu thặng dư thương mại, như Trung Quốc, sẽ chịu thiệt hại lớn nhất từ những biện pháp mà ông ví như “một lệnh cấm vận”.
Tuy nhiên, các số liệu thực tế lại cho thấy quan hệ thương mại Trung-Mỹ hiện tại chưa rơi vào tình trạng nghiêm trọng đến mức đó.
Một điểm đáng lưu ý khác là sau ba năm áp đặt các biện pháp hạn chế thương mại lên Nga, chủ yếu do Mỹ dẫn dắt, khả năng xuất khẩu của Nga vẫn không bị ảnh hưởng nghiêm trọng như dự tính.
So sánh với Nga, Trung Quốc thể hiện sự linh hoạt vượt trội hơn. Bắc Kinh dường như đang tận dụng mối quan hệ căng thẳng giữa Mỹ và nhiều quốc gia khác trên thế giới để củng cố lợi thế của mình.
Bằng chứng là trong mùa xuân này, Trung Quốc đã ghi nhận sự gia tăng đáng kể trong xuất khẩu sang Anh và Brazil, như các số liệu thống kê đã chỉ ra. Điều này khẳng định khả năng thích ứng của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới trước áp lực từ bên ngoài.
Giữa bối cảnh tỷ giá hối đoái tại châu Á biến động mạnh trong những phiên giao dịch gần đây, các nhà xuất khẩu khu vực này, đặc biệt là Trung Quốc, được xem là những đối tượng hưởng lợi lớn nhất từ sự mạnh lên của đồng đô la.
Để duy trì vị thế “công xưởng của thế giới”, Trung Quốc cần một đồng đô la ổn định và mạnh mẽ hơn bất kỳ ai. Khu vực châu Á cũng đang nhanh chóng điều chỉnh lại các chính sách trọng thương của mình để thích nghi với tình hình mới.
Lợi thế của Trung Quốc nằm ở sự căng thẳng hiện tại trong quan hệ giữa Nhà Trắng và phần còn lại của thế giới, cùng với khả năng miễn nhiễm tương đối trước những biến động chính trị ngắn hạn.