'Tổng thống nghèo nhất thế giới' Jose Mujica qua đời ở tuổi 89
(CLO) Ông Jose “Pepe” Mujica, người từng giữ chức Tổng thống Uruguay từ năm 2010 đến năm 2015 và nổi tiếng với lối sống vô cùng giản dị, đã qua đời ở tuổi 89.
Đương kim Tổng thống Uruguay Yamandu Orsi đã thông báo về sự qua đời của ông Mujica trong một bài đăng trên mạng xã hội vào thứ Ba. Ông Mujica đã được chẩn đoán mắc bệnh ung thư vòm họng vào năm 2024.
"Chúng tôi vô cùng đau buồn khi thông báo về cái chết của đồng chí Pepe Mujica", ông Orsi viết. "Cảm ơn vì tất cả những gì ông đã dành cho chúng tôi và vì tình yêu sâu sắc của ông dành cho nhân dân".
Ông Mujica đã trở thành biểu tượng vượt ra ngoài biên giới Uruguay khi ông lãnh đạo đất nước theo đuổi cải cách môi trường và có lối sống vô cùng giản dị, thậm chí còn được ví như “Tổng thống nghèo nhất thế giới”.
Ông duy trì lối sống giản dị ngay cả trong thời gian làm Tổng thống, khi ông từ bỏ dinh thự tổng thống để đến trang trại nơi ông trồng hoa. “Tôi cho rằng các chính trị gia nên sống như đại đa số người dân của họ, chứ không phải như cách sống của nhóm thiểu số được hưởng đặc quyền”, ông Mujica giải thích
Tin tức về sự ra đi của ông Mujica đã nhận được sự chia buồn từ khắp nơi trên thế giới, đặc biệt là từ những chính trị gia cánh tả ở Mỹ Latinh.
“Chúng tôi vô cùng thương tiếc trước sự ra đi của người đàn ông đáng kính Pepe Mujica, một tấm gương cho toàn châu Mỹ Latinh và toàn thế giới về sự thông thái, tầm nhìn xa và sự giản dị của ông”, Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum viết trên mạng xã hội.
Trong khi đó, Tổng thống Chile Gabriel Boric đã nhớ lại sự lạc quan của ông Mujica trong bài đăng của riêng mình. “Nếu ông để lại cho chúng tôi bất cứ điều gì, đó chính là niềm hy vọng mãnh liệt rằng mọi thứ có thể được thực hiện tốt hơn”, ông viết .
Tổng thống Colombia Gustavo Petro đã có bài phát biểu tri ân ông Mujica, đồng thời kêu gọi sự hợp tác và hội nhập lớn hơn trên khắp châu Mỹ Latinh. “Tạm biệt, bạn”, ông Petro viết sau khi ông Mujica qua đời, “Tôi hy vọng rằng một ngày nào đó Mỹ Latinh sẽ có một bài quốc ca”.
Ông Mujica đã trở thành biểu tượng cho một thế hệ các nhà lãnh đạo chính trị giúp đưa đất nước thoát khỏi chế độ độc tài quân sự trong nửa sau thế kỷ 20. Giống như Tổng thống Petro, ông Mujica cũng từng là một chiến binh nổi dậy.
Khi còn là một thanh niên vào những năm 1960, ông đã lãnh đạo các chiến binh vũ trang tham gia phong trào cực tả Tupamaros. Ông Mujica đã bị bắt nhiều lần và bị giam giữ biệt lập gần một thập kỷ trong nhà tù, nơi ông phải chịu đựng sự tra tấn.
Ông bắt đầu trở thành một thế lực trong nền chính trị Uruguay khi gia nhập Frente Amplio hay Mặt trận mở rộng, một liên minh trung tả với các cựu chiến binh khác.
Sau khi được bầu làm Tổng thống ở tuổi 74, ông Mujica đã đưa ra lập trường tiến bộ về quyền tự do dân sự và các vấn đề xã hội bao gồm phá thai và hôn nhân đồng giới. Ông cũng nhấn mạnh đến việc phát triển các hoạt động năng lượng xanh, đưa Uruguay lên hàng đầu trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng khí hậu.
Người bạn đời lâu năm của ông, bà Lucia Topolansky, người mà ông gặp trong thời gian làm việc với Tupamaros, cũng hoạt động chính trị và bà đã giữ chức Phó Tổng thống Uruguay sau khi họ kết hôn vào năm 2005.
Trong thời gian làm Tổng thống, ông Mujica nổi tiếng là tránh xa dinh thự tổng thống và ở lại trang trại hoa của mình ở ngoại ô thủ đô Montevideo. Ông cũng lái chiếc Volkswagen Beetle màu xanh đã cũ. Lối sống khiêm tốn của ông khiến một số người gọi ông là "tổng thống nghèo nhất thế giới".
“Chúng ta bầu ra một tổng thống, và họ giống như ứng cử viên cho chức vua, một người có triều đình, thảm đỏ, phải sống trong cung điện sang trọng”, ông nói với hãng tin Al Jazeera vào năm 2022, trước khi nói thêm một cách thẳng thắn rằng: “Đừng đổ lỗi cho con lợn, mà hãy đổ lỗi cho những người gãi lưng cho nó”.
Ông Mujica vẫn là một nhân vật công chúng nổi bật ngay cả sau khi rời nhiệm sở, tham dự lễ nhậm chức của các nhà lãnh đạo chính trị trên khắp châu Mỹ Latinh và ủng hộ các ứng cử viên ở Uruguay, trong số đó có Tổng thống Orsi, người được bầu vào năm 2024.