Siêu máy tính của Elon Musk gây ô nhiễm đến 'ngạt thở'
(CLO) Mùa hè năm ngoái, một nhà máy cũ kỹ bỏ hoang ở phía tây nam thành phố Memphis bất ngờ hồi sinh, không nhờ nghệ thuật hay cộng đồng, mà nhờ Elon Musk.
Công ty AI xAI của tỷ phú giàu nhất thế giới đã biến nơi này thành "Colossus", thứ mà Musk tự hào gọi là hệ thống đào tạo AI mạnh nhất hành tinh.
Dự án được quảng bá như cứu tinh kinh tế địa phương: tạo việc làm, mang lại 30 triệu USD tiền thuế trong năm đầu và là bước đệm biến Memphis thành thung lũng công nghệ mới mang tên"Digital Delta".
Nhưng chỉ cách đó vài dặm, cư dân khu Boxtown, một cộng đồng đa số người da đen, thu nhập thấp và từng nhiều lần bị tổn thương vì ô nhiễm công nghiệp, lại đang lên tiếng báo động.
Lý do là Colossus tiêu thụ lượng điện khổng lồ và xAI đã âm thầm lắp đặt 35 tua-bin chạy bằng khí đốt, thiết bị có thể thải ra nitơ oxit, formaldehyde và bụi mịn, những chất có thể gây hen suyễn, ung thư và tử vong sớm.
.png)
Các bức ảnh chụp từ trên không vào tháng 4 cho thấy 33 trong số này đang phát nhiệt, nghĩa là đang hoạt động. Thậm chí, xAI vẫn chưa có giấy phép khí thải.
Công ty dường như đang tận dụng kẽ hở pháp lý cho phép tua-bin "tạm thời" hoạt động không cần giấy phép dưới một năm. Nhưng các luật sư môi trường phản đối gay gắt. "Họ không có giấy phép, họ không nên được hoạt động", Patrick Anderson từ Trung tâm Luật Môi trường miền Nam (SELC) nói.
Khu vực Memphis này vốn đã bị bao vây bởi 17 cơ sở gây ô nhiễm, từ nhà máy lọc dầu đến nhà máy điện. Một phân tích của ProPublica chỉ ra nguy cơ ung thư do ô nhiễm công nghiệp ở tây nam Memphis cao gấp 4 lần ngưỡng "chấp nhận được" theo EPA. Quận Shelby xếp hạng F về chất lượng không khí và có tỷ lệ trẻ nhập viện vì hen suyễn cao nhất bang Tennessee.
.png)
Dân biểu bang Justin Pearson, sống cách cơ sở này 3 dặm, nói ông hoàn toàn không được thông báo gì về dự án. "Đó là một nhà máy khí đốt thực sự giữa khu dân cư, và họ không cần giấy phép nào sao?", Pearson phẫn nộ.
Trong khi đó, thị trưởng Memphis Paul Young ủng hộ nhiệt tình, ca ngợi Colossus là "cơ hội thay đổi cuộc chơi" cho nền kinh tế địa phương. Young nói chính quyền đang giải quyết vấn đề và hứa rằng nhiều tua-bin sẽ bị tháo dỡ. 12 cái đã được tháo vào tháng 5, phần còn lại chưa có mốc thời gian cụ thể.
Phòng Thương mại Memphis cũng cam kết các tua-bin còn lại sẽ được gắn công nghệ lọc khí hiện đại. Nhưng Pearson và nhiều cư dân không tin vào những lời hứa quen thuộc.
Họ nhớ lại quá khứ không xa: năm 2021, chính cộng đồng này đã ngăn chặn thành công một dự án đường ống dầu xuyên qua Boxtown. Và chỉ mới năm ngoái, một cơ sở khử trùng y tế đã buộc phải đóng cửa sau khi người dân phát hiện nó âm thầm thải ra ethylene oxide từ những năm 1970.
Dự án Colossus, với tất cả ánh hào quang công nghệ, đang trở thành biểu tượng của một cuộc đối đầu đầy nghịch lý: AI, công nghệ tiên tiến nhất thế kỷ 21, lại đặt gánh nặng lên vai những cộng đồng thiệt thòi nhất tại địa phương.