Chỉ 9% người Việt tiếp cận thuốc mới so với 51% người Nhật: Chủ tịch FPT đặt câu hỏi về cơ chế ngành dược
(CLO) Phát biểu tại Diễn đàn Innovation Healthcare Forum, ông Trương Gia Bình – Chủ tịch HĐQT FPT – cho biết tỷ lệ tiếp cận thuốc mới của người dân Việt Nam chỉ đạt 9%, thấp hơn đáng kể so với Nhật Bản (51%). Ông đề xuất ba trụ cột để cải cách ngành y tế, trong đó nhấn mạnh vai trò của đổi mới công nghệ, cơ chế cạnh tranh quốc gia và hợp tác công – tư.
Cần thay đổi tư duy quản lý, lấy y tế làm động lực tăng trưởng kinh tế
Tại diễn đàn Innovation Healthcare Forum, PGS.TS Trương Gia Bình – Trưởng Ban Nghiên cứu Phát triển Kinh tế tư nhân, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn FPT nhận định, Việt Nam đang bước vào một kỷ nguyên phát triển mới, nơi các ngành như y tế và dược phẩm không thể đứng ngoài làn sóng chuyển đổi.
Theo ông, tư duy “không quản được thì cấm” cần được thay đổi triệt để trong xây dựng cơ chế y tế, thay vào đó là cách tiếp cận coi y tế là công cụ cạnh tranh quốc gia. “Chăm sóc sức khỏe không chỉ là mục tiêu, mà còn là động lực tăng trưởng,” ông nói.
Dẫn số liệu trong ngành dược, ông cho biết 10 năm qua thế giới có 460 loại thuốc mới được lưu hành, nhưng người dân Việt Nam chỉ tiếp cận được 9% trong số đó, trong khi con số này tại Nhật là 51%. “Câu hỏi đặt ra là: Làm sao để Việt Nam từ 9% lên 51%? Làm sao để người Việt tiếp cận thuốc mới nhanh như người Mỹ, người Nhật?”, ông Bình nêu vấn đề.
Đổi mới sáng tạo bằng công nghệ và AI trong ngành dược
Trụ cột thứ hai mà Chủ tịch FPT nhấn mạnh là đổi mới sáng tạo, đặc biệt trong ngành dược phẩm, một trong những ngành công nghiệp phức tạp và tiên tiến nhất. Theo ông, Việt Nam có lợi thế khi đang sở hữu hạ tầng công nghệ, nguồn nhân lực chất lượng và định hướng chiến lược rõ ràng từ Chính phủ.
“Việt Nam có khoảng 1 triệu kỹ sư công nghệ thông tin, đang đặt mục tiêu đào tạo thêm 500.000 nhân sự chuyên sâu về AI. Chúng ta có thể trở thành trung tâm kiểm thử xét nghiệm lâm sàng lớn nhất thế giới. Tại sao không nghĩ đến liên doanh sản xuất thuốc mới giữa doanh nghiệp công nghệ và dược phẩm?”, ông đặt câu hỏi.
Thông điệp mà Thủ tướng Chính phủ truyền tải tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới Davos gần đây – theo ông Bình – là minh chứng cho cam kết quốc gia trong việc đưa công nghệ cao vào y tế.
Hợp tác công – tư và dữ liệu y tế là chìa khóa thúc đẩy cải cách
Trụ cột cuối cùng được ông Bình đề cập là hợp tác công – tư trong ngành y, đặc biệt là sự kết nối giữa các chủ thể thông qua nền tảng dữ liệu thống nhất. Ông cho rằng cần có đội ngũ nhân lực đa ngành – vừa thông thạo CNTT, AI, vừa nắm vững các kiến thức hóa, lý, sinh – để đảm bảo quá trình liên kết hiệu quả.
“Các công ty dược, bệnh viện, bác sĩ, dược sĩ cần liên kết trên nền tảng dữ liệu chung. Đây là cách để tối ưu nguồn lực và rút ngắn quá trình tiếp cận thuốc mới,” ông nói thêm. Ông cũng đề cập Nghị quyết 68-NQ/TW như một nền tảng chính sách quan trọng để thúc đẩy khu vực tư nhân tham gia sâu hơn vào lĩnh vực y tế.
Kết luận tại sự kiện, ông Trương Gia Bình khẳng định: Việt Nam sẽ không thể gia nhập nhóm các quốc gia phát triển nếu không dám tham gia vào những ngành công nghiệp phức tạp nhất. Y tế và dược phẩm sáng tạo chính là một trong số đó.
“Chúng ta phải dám ước mơ, dám hành động. Và điều quan trọng là Việt Nam đã chọn bước vào kỷ nguyên vươn mình mạnh mẽ,” ông nhấn mạnh.
Diễn đàn Innovation Healthcare Forum 2025 còn quy tụ nhiều chuyên gia và lãnh đạo doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghệ và y tế, thảo luận giải pháp xây dựng hệ sinh thái y tế – dược phẩm bền vững, có khả năng cạnh tranh toàn cầu.