Siết chặt đa cấp trá hình, Bộ Công Thương đề xuất cải cách lớn
(CLO) Bộ Công Thương đang lấy ý kiến góp ý đối với Dự thảo Nghị định mới về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp, thay thế Nghị định số 40/2018/NĐ-CP ngày 12/3/2018 (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 18/2023/NĐ-CP).
Đây là bước đi quan trọng nhằm hoàn thiện khung pháp lý cho lĩnh vực bán hàng đa cấp, đồng thời thúc đẩy cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước.

Theo đại diện Bộ Công Thương, việc xây dựng Nghị định mới xuất phát từ yêu cầu cập nhật thực tiễn hoạt động kinh doanh đa cấp trong giai đoạn hiện nay. Trong quá trình triển khai các quy định hiện hành, nhiều bất cập đã bộc lộ, nhất là tình trạng một số tổ chức, cá nhân lợi dụng mô hình đa cấp để vi phạm pháp luật, lôi kéo người dân tham gia vào các hoạt động trá hình, gây hệ lụy cho xã hội. Do đó, việc sửa đổi thể chế không chỉ hướng đến giảm thủ tục, chi phí tuân thủ mà còn nhằm ngăn chặn, xử lý hành vi vi phạm.
Một trong những điểm nhấn quan trọng của Dự thảo là đề xuất đơn giản hóa 11 thủ tục hành chính trong lĩnh vực bán hàng đa cấp, phù hợp với chủ trương cải cách thủ tục hành chính mà Chính phủ đang đẩy mạnh, đặc biệt sau khi ban hành Nghị quyết số 66/NQ-CP về chương trình cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính năm 2025.
Cụ thể, các thủ tục liên quan đến việc cấp, gia hạn, sửa đổi, cấp lại và chấm dứt giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp được đề xuất tinh gọn, rút ngắn thời gian xử lý, không phát sinh thêm chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp. Bên cạnh đó, các thủ tục về thông báo hoạt động, công nhận chương trình đào tạo, rút tiền ký quỹ, đăng ký hoặc thay đổi phạm vi hoạt động tại địa phương… cũng được đề xuất sửa đổi theo hướng linh hoạt, rõ ràng và dễ thực hiện hơn.
Không chỉ dừng lại ở đơn giản hóa, Bộ Công Thương còn đề xuất bãi bỏ hoàn toàn hai thủ tục gồm: thủ tục thông báo thay đổi thông tin danh mục hàng hóa kinh doanh theo phương thức đa cấp và thủ tục kiểm tra, cấp xác nhận kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp. Việc bãi bỏ nhằm loại bỏ những thủ tục không còn phù hợp, qua đó giảm tải gánh nặng hành chính và tạo điều kiện cho doanh nghiệp hoạt động minh bạch, đúng pháp luật.
Việc sửa đổi nghị định lần này thể hiện nỗ lực của Bộ Công Thương trong việc thiết lập một hành lang pháp lý rõ ràng, ổn định và phù hợp với thực tiễn. Mục tiêu là vừa siết chặt quản lý để bảo vệ người tiêu dùng, ngăn chặn hành vi kinh doanh biến tướng, vừa tạo dựng môi trường cạnh tranh lành mạnh, thúc đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp làm ăn chân chính.
Dự thảo cũng phản ánh rõ tinh thần cải cách hành chính gắn với nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước – một trong những định hướng xuyên suốt của Chính phủ trong việc xây dựng nền hành chính phục vụ người dân, doanh nghiệp và phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.