Rwanda tuyên bố rút khỏi khối Trung Phi giữa căng thẳng với Congo
(CLO) Rwanda vừa tuyên bố rút khỏi Cộng đồng Kinh tế các Quốc gia Trung Phi (ECCAS), làm dấy lên thêm căng thẳng ngoại giao trong khu vực liên quan đến cuộc xung đột ở miền đông Congo.
Quyết định này được đưa ra ngay trước thềm cuộc họp hôm thứ Bảy tại Guinea Xích Đạo, nơi Rwanda dự kiến sẽ đảm nhiệm chức chủ tịch luân phiên của khối 11 thành viên.
Thế nhưng, chức chủ tịch này cuối cùng lại được giữ lại cho Guinea Xích Đạo, động thái mà Bộ Ngoại giao Rwanda lên án là vi phạm quyền lợi của nước này trong tổ chức khu vực.
Trong một tuyên bố gay gắt, Rwanda chỉ trích việc Congo “công cụ hóa” ECCAS và khẳng định không còn lý do nào để tiếp tục là thành viên của một tổ chức đi ngược lại các nguyên tắc sáng lập của mình. Hiện chưa rõ việc rút khỏi khối có hiệu lực ngay lập tức hay sẽ theo một quy trình cụ thể.
Cùng ngày, Tổng thống Cộng hòa Dân chủ Congo Félix Tshisekedi tuyên bố rằng các quốc gia thành viên ECCAS đã đồng thuận "thừa nhận hành vi xâm lược của Rwanda đối với Congo" và yêu cầu Rwanda rút quân khỏi lãnh thổ Congo.
.png)
Cuộc khủng hoảng leo thang từ đầu năm nay khi lực lượng phiến quân M23 – bị cáo buộc do Rwanda hậu thuẫn – chiếm giữ hai thành phố lớn ở miền đông Congo, khiến hàng nghìn người thiệt mạng và làm dấy lên lo ngại về một cuộc chiến toàn diện trong khu vực.
Dù Congo, Liên hợp quốc và các cường quốc phương Tây đều cáo buộc Rwanda trực tiếp hỗ trợ M23 bằng cách đưa quân và cung cấp vũ khí, Rwanda nhiều lần phủ nhận, nói rằng họ chỉ hành động để tự vệ trước quân đội Congo và lực lượng dân quân Hutu – nhóm có liên quan đến cuộc diệt chủng năm 1994 ở Rwanda, khiến khoảng 1 triệu người, chủ yếu là người Tutsi, bị sát hại.
Giữa bối cảnh bất ổn, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đang cố gắng làm trung gian thúc đẩy một thỏa thuận hòa bình giữa Congo và Rwanda, với hy vọng ổn định khu vực giàu tài nguyên này để mở đường cho hàng tỷ USD đầu tư từ phương Tây vào các lĩnh vực khai thác tantali, vàng, coban, đồng và lithium.
ECCAS được thành lập từ những năm 1980 nhằm tăng cường hợp tác kinh tế và an ninh giữa các quốc gia Trung Phi. Việc Rwanda rút lui không chỉ phơi bày rạn nứt trong nội bộ khối mà còn làm phức tạp thêm nỗ lực quốc tế trong việc giải quyết khủng hoảng tại khu vực vốn đã bất ổn này.