Lốp xe bị mòn kiểu “gợn sóng”: Nhận biết và cách xử lý
(CLO) Lốp xe mòn kiểu “gợn sóng” gây rung lắc, ồn lớn và mất kiểm soát, thường do lệch bánh, hỏng treo hoặc lốp kém chất lượng.
Hiện tượng lốp xe bị mòn kiểu “gợn sóng” thường dễ phát hiện qua hình dạng bề mặt lốp, nhưng việc tìm ra nguyên nhân gốc rễ lại không hề đơn giản. Lý do là nhiều yếu tố và hư hỏng khác nhau có thể dẫn đến tình trạng mòn không đều này.
Nói chung, hiện tượng xảy ra khi lốp xe di chuyển không đều trên mặt đường, khiến lốp tiếp xúc không đồng đều khi quay, từ đó tạo ra các mảng mòn bất thường hay còn gọi là “gợn sóng”.
Một số nguyên nhân phổ biến bao gồm căn chỉnh bánh xe không chính xác, các bộ phận hệ thống treo bị hỏng, lốp xe không được cân bằng đúng cách và chất lượng lốp kém.
Mỗi yếu tố này đều có thể gây ra hiện tượng mòn không đều. Tuy nhiên, các vấn đề này thường liên kết với nhau, và khi một vấn đề xuất hiện, rất có thể các vấn đề khác cũng đồng thời xảy ra.
Việc căn chỉnh bánh xe chính xác và đảo lốp định kỳ đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa mòn không đều. Nếu lốp xe không được cân bằng đúng, chúng có thể tiếp xúc không đều với mặt đường, dẫn đến mòn kiểu “gợn sóng”.
Bánh xe bị lệch sẽ làm thay đổi góc tiếp xúc hoặc góc quay của lốp, gây ra mòn không đều và nhiều vấn đề khác. Các bộ phận hệ thống treo như giảm xóc hoặc thanh giằng bị hỏng hoặc mòn cũng là nguyên nhân thường gặp.
Khi các bộ phận này không hoạt động hiệu quả, xe có thể rung lắc và di chuyển không ổn định, dẫn đến mòn không đều trên lốp.
Ngoài ra, lốp xe giá rẻ, chất lượng thấp cũng dễ gặp vấn đề này hơn, do chúng thường không đảm bảo độ hỗ trợ tốt và được làm từ vật liệu kém bền, khiến tuổi thọ giảm và nguy cơ mòn không đều tăng cao.
Các dấu hiệu không nhìn thấy của hiện tượng lốp xe bị mòn kiểu “gợn sóng”
Dấu hiệu rõ ràng nhất của hiện tượng này là các mảng gai lốp bị mòn thành hình “gợn sóng” dọc theo chu vi lốp.
Tuy nhiên, đây không phải là dấu hiệu duy nhất. Trong trường hợp mòn không đều ở mức nhẹ, người lái xe có thể cần dựa vào các triệu chứng khác để nhận biết vấn đề.
Ngoài những dấu hiệu trực quan, hiện tượng này còn gây ra mất lực bám, giảm độ ổn định và khả năng điều khiển, đồng thời tạo ra tiếng ồn lớn.
Sự suy giảm lực bám, độ ổn định và khả năng điều khiển xuất phát từ độ sâu gai lốp không đều và thiếu độ bám, điều thường thấy khi lốp bị mòn không đều. Người lái có thể cảm nhận xe rung lắc hoặc rung động mạnh khi vận hành.
Lốp bị mòn kiểu “gợn sóng” cũng thường phát ra tiếng ồn khó chịu như tiếng ầm ầm hoặc ù ù, tương tự âm thanh từ vòng bi bánh xe bị mòn. Vì vậy, việc chẩn đoán chính xác là rất quan trọng để tránh thay thế nhầm bộ phận.
Một cách để phân biệt là nâng xe lên bằng kích ô tô và quay bánh xe. Nếu vòng bi hỏng, bạn có thể nghe thấy tiếng nghiến hoặc ầm ầm, còn nếu lốp bị mòn không đều, sự không đồng đều của gai lốp sẽ dễ dàng được nhận thấy khi bánh xe quay.
Cách xác định nguyên nhân gây ra hiện tượng lốp xe bị mòn kiểu “gợn sóng”
Để thu hẹp danh sách nguyên nhân tiềm ẩn, người dùng có thể áp dụng một số phương pháp. Tuy nhiên, phần lớn các phương pháp này đòi hỏi phải đến gara chuyên nghiệp. Với những người am hiểu về ô tô, việc kiểm tra căn chỉnh bánh xe có thể thực hiện theo cách thủ công.
Dù vậy, ngay cả những người tự sửa chữa xe có kinh nghiệm cũng thường cần đến thiết bị chuyên dụng tại gara để kiểm tra chính xác.
Tương tự, việc cân bằng lốp xe cũng yêu cầu máy móc hiện đại. Các dịch vụ này không chỉ giúp loại bỏ nguyên nhân tiềm ẩn mà còn rất cần thiết cho xe, bất kể có đang gặp vấn đề hay không.
Khi đến gara kiểm tra căn chỉnh, kỹ thuật viên thường sẽ kiểm tra luôn hệ thống treo. Tuy nhiên, người dùng cũng có thể tự kiểm tra bằng cách quan sát các dấu hiệu hư hỏng trên giảm xóc hoặc thanh giằng, hoặc thử nhấn xe lên xuống.
Nếu xe rung lắc quá mức khi lái hoặc khi kiểm tra, có thể cần thay thế các bộ phận này. Các vấn đề khác của hệ thống treo như vòng bi bánh xe hỏng cũng có thể là nguyên nhân, do đó nên kiểm tra toàn bộ hệ thống nếu có điều kiện.
Đừng quên rằng lốp xe chất lượng thấp cũng góp phần gây ra vấn đề. Khi mua lốp mới, cần tìm hiểu kỹ và chọn sản phẩm chất lượng, đi kèm bảo hành từ nhà sản xuất.
Cuối cùng, cần lưu ý rằng các vấn đề này có thể liên quan lẫn nhau hoặc bắt nguồn từ một nguyên nhân khác.
Chẳng hạn, căn chỉnh bánh xe bị lệch có thể do thanh giằng hỏng hoặc xe va phải ổ gà. Việc kiểm tra chuyên nghiệp tại gara là cách tốt nhất để xác định chính xác nguyên nhân, đặc biệt khi bạn gặp phải tình trạng này.
Có thể sửa chữa lốp xe bị mòn kiểu “gợn sóng” không?
Khi gặp phải hiện tượng này, nhiều người sẽ tự hỏi liệu có thể sửa chữa lốp thay vì thay mới hoàn toàn. Đây là câu hỏi hợp lý, bởi lốp xe mới khá đắt và việc thay thế sớm có thể gây khó khăn về tài chính. Tuy nhiên, khả năng sửa chữa phụ thuộc gần như hoàn toàn vào mức độ hư hỏng.
Trong trường hợp mòn không đều ở mức rất nhẹ, việc xử lý nguyên nhân gốc rễ có thể khắc phục vấn đề. Chẳng hạn, cân bằng bánh xe đúng cách và đảo lốp bị hỏng sang vị trí ít quan trọng như phía sau bên phải thường mang lại hiệu quả.
Thay thế giảm xóc hoặc thanh giằng bị mòn, căn chỉnh lại bánh xe, hoặc tháo lắp lại lốp cũng có thể giúp cải thiện tình trạng mòn không đều.
Tuy nhiên, nếu lốp bị mòn nghiêm trọng với các mảng gai lớn rõ ràng bị mất đi, rất khó để khắc phục. Việc cạo bớt phần gai còn lại để làm phẳng lốp là không nên, vì điều này sẽ làm giảm đáng kể khả năng bám đường và lực kéo. Nếu tiếp tục sử dụng lốp bị mòn không đều, khả năng điều khiển xe có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Đáng tiếc, khi lốp xe bị mòn nặng, giải pháp duy nhất là thay mới. Thông thường, cần thay ít nhất hai lốp để đảm bảo cân bằng, bởi thay lốp chỉ ở một bên xe có thể gây ra vấn đề về điều khiển và hệ thống treo.
Nếu lốp còn mới và chỉ một chiếc bị mòn không đều, bạn có thể thay riêng lốp đó. Dù vậy, vẫn cần khắc phục nguyên nhân gốc rễ để tránh hỏng lốp mới.
Phải làm gì nếu lốp xe bị mòn kiểu “gợn sóng”?
Khi đối mặt với hiện tượng này, nhiều người có thể cảm thấy lo lắng. Thực tế, nên hạn chế lái xe khi lốp bị mòn không đều, vì điều này có thể dẫn đến mất kiểm soát do lực bám, độ ổn định và khả năng điều khiển giảm.
Nếu mức độ mòn nhẹ, bạn có thể tiếp tục sử dụng xe cho đến khi khắc phục được vấn đề. Tuy nhiên, trừ khi thường xuyên kiểm tra lốp, rất khó để phát hiện tình trạng này ngay từ giai đoạn đầu.
Nếu lốp bị mòn nghiêm trọng, hãy đến gara chuyên nghiệp sớm nhất có thể. Bạn có thể tự kiểm tra để xác định nguyên nhân tiềm ẩn, nhưng nếu không có kiến thức chuyên sâu về ô tô, việc sửa chữa đúng cách vẫn cần đến sự hỗ trợ từ gara.
Trong trường hợp chưa thể đến gara ngay, nên hạn chế lái xe để tránh rủi ro tai nạn hoặc hỏng hóc thêm các bộ phận khác.
Vì hiện tượng lốp xe bị mòn kiểu “gợn sóng” có thể gây hậu quả nghiêm trọng và tốn kém, việc phòng ngừa là vô cùng quan trọng. Người dùng cần duy trì bảo dưỡng định kỳ, thực hiện các dịch vụ như đảo lốp và căn chỉnh bánh xe thường xuyên.
Dù các dịch vụ này có chi phí, chúng vẫn rẻ hơn nhiều so với việc mua lốp mới, đồng thời giúp tiết kiệm chi phí và giảm lo lắng về lâu dài.