Cake by VPBank và hành trình xây dựng ngân hàng số theo định hướng tài chính toàn diện

Ngân hàng số - mở rộng vòng kết nối tài chính

Hiện nay, các nền tảng tài chính dùng trên điện thoại thông minh gần như trở thành một kênh giao dịch ngân hàng độc lập, thay thế cho các quầy giao dịch truyền thống. Việc mở tài khoản chỉ trong vài phút thông qua định danh điện tử (eKYC), các giao dịch như thanh toán, chuyển tiền, gửi tiết kiệm hay vay tiêu dùng đều được thực hiện nhanh chóng, an toàn ngay trên điện thoại di động. Người dân chỉ không tiết kiệm thời gian, chi phí mà còn tham gia sâu hơn vào nền kinh tế số.

Trong bối cảnh rào cản địa lý dần được xóa bỏ và chi phí giao dịch giảm thiểu với mọi phía, các ngân hàng số đã nổi lên như tác nhân giúp mở rộng vòng kết nối tài chính. Trong số đó, Cake by VPBank, nằm trong danh sách Top 100 ngân hàng số tăng trưởng nhanh trên thế giới của TAB Insights, là một trong số ít ngân hàng thuần số ghi nhận lợi nhuận chỉ sau 3,5 năm hoạt động.

Số lượng người dùng Cake tăng nhanh chóng kể từ khi ra mắt vào năm 2021, đạt mốc 5 triệu vào năm 2024. Mỗi tháng Cake ghi nhận 700.000 hồ sơ vay vốn và mở thẻ tín dụng, một con số đáng kể khi so sánh tương đối với mô hình ngân hàng truyền thống.

Một trong những yếu tố dẫn đến sự tăng trưởng ấn tượng là lựa chọn chiến lược của Cake. Đó là len lỏi vào từng mắt xích nhỏ của nền kinh tế - nơi có các tài xế công nghệ, tiểu thương, sinh viên, người mới đi làm, đến những người lao động tự do, cư dân ở vùng sâu vùng xa. Phần lớn trong số này là những người chưa từng có điều kiện tiếp cận đầy đủ dịch vụ ngân hàng truyền thống, hoặc bị hạn chế vì thiếu lịch sử tín dụng.

Cake cung cấp dải sản phẩm toàn diện với chi phí thấp, trong đó có nhiều dịch vụ hoàn toàn miễn phí. Bất kỳ ai sở hữu chiếc điện thoại thông minh kết nối internet và căn cước công dân đều có thể dễ dàng tiếp cận hệ sinh thái sản phẩm và kênh phân phối đa dạng của Cake. Theo thống kê, tỷ lệ giữ chân khách hàng với các dịch vụ tài chính cơ bản của Cake đạt mức 95%.

Sở hữu hệ sinh thái riêng cùng mạng lưới đối tác rộng khắp cung cấp các dịch vụ thiết thực, Cake có điều kiện gia tăng lòng trung thành khách hàng. Trên thế giới, bài học từ những mô hình thành công cho thấy hệ sinh thái là một điều kiện quan trọng.

Điển hình như Seabank, ngân hàng số hàng đầu tại Indonesia, thông qua sự hợp tác với nền tảng thương mại điện tử Shopee, giúp tăng đáng kể cơ sở người dùng lên 10 triệu khách hàng vào cuối năm tài chính 2023.

Một ví dụ khác là nền tảng Gigacover (Singapore) hợp tác với các nền tảng giao hàng để cung cấp bảo hiểm phù hợp với tài xế công nghệ. Kết quả khảo sát cho thấy 80% tài xế sẵn sàng chi trả cho các sản phẩm bảo hiểm đó.

Cake cũng đi theo định hướng cung cấp các dịch vụ tài chính linh hoạt cho nhóm chưa được tiếp cận đầy đủ, như người lao động tự do không có hồ sơ tín dụng. Ví dụ, Cake đã triển khai tính năng vay tiền nhanh, cho phép người dùng nhận giải ngân ngay lập tức, giúp họ tránh các khoản tín dụng đen và cải thiện sức khỏe tài chính.

Bên cạnh đó, Cake cũng tăng cường sự hiện diện ngoại tuyến bằng cách hợp tác với các đối tác có hệ thống cửa hàng vật lý lớn như Thế giới Di động và Điện Máy Xanh, nơi khách hàng có thể dễ dàng vay tiền mặt chi tiêu cho hàng tiêu dùng thiết yếu; hoặc trực tuyến trên các nền tảng người dùng quy mô lớn như Viettel Money, ZaloPay, VNPay, FPT…

Những bước đi mở rộng theo nhiều hướng đã giúp hàng triệu người dân tiếp cận dễ dàng hơn với các dịch vụ tài chính truyền thống, có nguồn vốn kịp thời để phát triển kinh doanh nhỏ lẻ hoặc đáp ứng các nhu cầu dân sinh khác như đầu tư hay bảo hiểm. Những ngân hàng số như Cake đóng vai trò quan trọng trong việc kiện toàn quá trình thanh toán không dùng tiền mặt – được cơ quan quản lý thúc đẩy mạnh trong 6 năm qua, tăng cường khả năng tiếp cận tài chính toàn diện và góp phần xây dựng một nền kinh tế số bền vững.

Hướng đến các đối tượng đặc biệt cũng là một điểm nhấn trong Chiến lược tài chính toàn diện quốc gia. Kế hoạch này nói rằng người dân được quyền tiếp cận những dịch vụ tài chính cơ bản và “không ai bị bỏ lại phía sau”. Tài chính toàn diện có bốn trụ cột quan trọng gồm hành lang pháp lý, đổi mới mô hình cung cấp dịch vụ tài chính, giáo dục nhận thức về tài chính và ứng dụng công nghệ số.

Cơ hội vẫn rộng mở cho các ngân hàng thuần số nhờ lợi thế chi phí vận hành thấp và khả năng tiếp cận linh hoạt. Đây cũng là công cụ phù hợp để rút ngắn khoảng cách tiếp cận tài chính tại Việt Nam. Thực tế thế giới cho thấy nhiều ngân hàng số đang phục vụ trên dưới hàng chục triệu người có thu nhập thấp hoặc lần đầu sử dụng dịch vụ ngân hàng, với kết quả đầy khả quan.

Làm chủ công nghệ, hướng đổi mới sáng tạo

Muốn phát triển mô hình ngân hàng thuần số bền vững, điều kiện tiên quyết là phải am hiểu và làm chủ công nghệ. Công nghệ sẽ giúp phân tích hành vi người dùng để đưa ra sản phẩm phù hợp, mang tính cá nhân hóa cao hơn và phản ứng kịp thời với những thay đổi rất nhỏ trong hành vi tiêu dùng. Cake chọn con đường đầy thách thức: tự phát triển công nghệ chứ không phụ thuộc vào nền tảng quốc tế.

Hiện tại, Cake đã làm chủ nhiều công nghệ khác nhau, như eKYC (định danh điện tử), open banking (dịch vụ ngân hàng mở - giúp tích hợp thêm các dịch vụ tài chính từ các bên khác), core-card trên đám mây (giúp tối ưu chi phí, tùy biến linh hoạt, đáp ứng nhanh nhu cầu khách hàng); cho đến ứng dụng AI trong toàn bộ quy trình hoạt động (từ đăng ký, xét duyệt cho đến thực hiện dịch vụ…).

Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo đang trở thành động lực tăng trưởng ở nhiều ngành, Cake đặt mục tiêu trở thành “Next Gen AI Bank”, tập trung vào ba tiêu chí an toàn – đơn giản – thông minh. Tính đến giữa năm 2025, Cake sở hữu hệ sinh thái AI với hàng trăm mô hình riêng biệt, đặc biệt đã phát triển thành công mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) tiếng Việt đầu tiên của ngân hàng.

Không chỉ ứng dụng công nghệ vào sáng tạo sản phẩm, an ninh bảo mật cũng là vấn đề được Cake ưu tiên hàng đầu. Ngoài việc đạt được nhiều tiêu chuẩn bảo mật quốc tế cao nhất và mới nhất, Cake chủ động sử dụng các thuật toán học máy để quét giao dịch và phát hiện hành vi bất thường, bảo vệ khách hàng khỏi các rủi ro gian lận mà không làm gián đoạn trải nghiệm.

Theo ông Nguyễn Hữu Quang, CEO Cake by VPBank, ngân hàng số cần tập trung vào việc ứng dụng công nghệ tiên tiến để tạo ra những sản phẩm tài chính linh hoạt và dễ tiếp cận, đặc biệt là cho những nhóm khách hàng chưa được phục vụ bởi dịch vụ ngân hàng truyền thống. Các chiến lược này không chỉ giúp ngân hàng số xây dựng lòng tin với người dùng mà còn thúc đẩy sự phát triển của ngành ngân hàng toàn khu vực.

Cuối năm 2024, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 57 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, mở ra không gian chuyển đổi số và sáng tạo, thúc đẩy các đơn vị fintech, ngân hàng thuần số mạnh dạn mở rộng. Nhưng chìa khóa để thực thi Nghị quyết nằm ở năng lực làm chủ công nghệ, nếu không các ngân hàng số chỉ là lớp vỏ kỹ thuật số cho mô hình cũ.

Điểm tích cực hiện nay là với sự thay đổi nhanh chóng của công nghệ và nỗ lực tiếp cận và ứng dụng tiến bộ công nghệ mới, nhìn chung các ngân hàng số tại Việt Nam đang tiệm cận với khu vực về mặt công nghệ, không hề thua kém về năng lực phát triển hệ thống.

Theo giới chuyên gia, cuộc cạnh tranh hiện nay không chỉ giữa ngân hàng với ngân hàng, mà còn góp mặt cả fintech và bigtech. Tuy nhiên, cơ hội còn rất lớn vì Việt Nam vẫn còn hàng triệu người chưa tiếp cận đầy đủ dịch vụ tài chính. Công nghệ sẽ là yếu tố cần tiếp tục khai thác để đáp ứng nhu cầu còn bỏ trống này.

Kỳ vọng đặt vào những ngân hàng thuần số như Cake, với khả năng liên tục sáng tạo, ra mắt sản phẩm, dịch vụ dựa trên công nghệ mới. Từ đó đáp ứng linh hoạt các thay đổi nhanh chóng của thị trường, cũng như giúp người dùng tiếp cận được các dịch vụ dễ dàng hơn.

Nhìn chung, mô hình ngân hàng thuần số đang trở thành động lực quan trọng trong việc mở rộng kết nối và hiện thực hóa mục tiêu tài chính toàn diện quốc gia, cũng như thúc đẩy tiến bộ khoa học và đổi mới sáng tạo. Nhờ làm chủ công nghệ và theo đuổi định hướng phát triển bền vững, Cake đã khẳng định vai trò tiên phong, góp phần hiện thực hóa mục tiêu tài chính toàn diện trong bức tranh phát triển kinh tế số của Việt Nam.

PV