Nga và Trung Quốc kêu gọi ngừng bắn, Hội đồng Bảo an họp khẩn về Iran
(CLO) Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã tổ chức cuộc họp khẩn vào Chủ nhật (22/6) để thảo luận về các cuộc không kích của Mỹ nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran.
Nga, Trung Quốc và Pakistan đề xuất một nghị quyết yêu cầu ngừng bắn ngay lập tức và vô điều kiện tại Trung Đông.
Tổng thư ký Liên hợp quốc António Guterres cảnh báo rằng vụ tấn công của Mỹ vào các cơ sở hạt nhân Iran là một “bước ngoặt nguy hiểm” trong khu vực vốn đã bất ổn. Ông kêu gọi: “Chúng ta phải hành động ngay lập tức và dứt khoát để chấm dứt giao tranh, quay lại đàm phán nghiêm túc về chương trình hạt nhân của Iran”.
Thế giới đang hồi hộp chờ đợi phản ứng từ Iran sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố Mỹ đã “phá hủy hoàn toàn” các cơ sở hạt nhân quan trọng của Tehran, bao gồm Fordo, Natanz và Isfahan. Đây là hành động quân sự lớn nhất của phương Tây nhằm vào Iran kể từ cuộc cách mạng năm 1979, với sự phối hợp của Israel.
Nga và Trung Quốc lên án mạnh mẽ các cuộc tấn công của Mỹ. Đại sứ Trung Quốc tại Liên hợp quốc, ông Fu Cong, nhấn mạnh: “Hòa bình ở Trung Đông không thể đạt được bằng vũ lực. Các biện pháp ngoại giao để giải quyết vấn đề hạt nhân Iran vẫn chưa cạn kiệt, và vẫn còn hy vọng cho một giải pháp hòa bình”.
Tuy nhiên, Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc Dorothy Shea khẳng định Washington buộc phải hành động quyết liệt. Bà kêu gọi Hội đồng Bảo an yêu cầu Iran chấm dứt nỗ lực “xóa sổ Israel” và từ bỏ chương trình vũ khí hạt nhân. Bà nói: “Iran từ lâu đã che giấu chương trình vũ khí hạt nhân và cản trở các nỗ lực đàm phán thiện chí của chúng tôi”.
Đại sứ Nga Vassily Nebenzia so sánh tình hình với năm 2003, khi Mỹ cáo buộc Iraq sở hữu vũ khí hóa học và sinh học. Ông chỉ trích: “Một lần nữa, chúng ta được yêu cầu tin vào những câu chuyện của Mỹ, để rồi gây đau khổ cho hàng triệu người ở Trung Đông. Điều này cho thấy Mỹ không học được gì từ lịch sử”.
Trong khi đó, Đại sứ Iran Amir Saeid Iravani cáo buộc Mỹ và Israel phá hoại ngoại giao, cho rằng các cáo buộc của Mỹ là vô căn cứ và Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT) đang bị lạm dụng như “vũ khí chính trị”. Ông nói: “Hiệp ước này bị lợi dụng làm cái cớ cho hành động gây hấn, đe dọa lợi ích tối cao của đất nước chúng tôi”.
Đại sứ Israel Danny Danon ca ngợi hành động của Mỹ, gọi đó là “tuyến phòng thủ cuối cùng” khi mọi giải pháp khác đã thất bại. Ông cáo buộc Iran lợi dụng đàm phán để kéo dài thời gian phát triển tên lửa và làm giàu uranium. “Nếu không hành động, một Iran sở hữu vũ khí hạt nhân sẽ là bản án tử cho cả chúng tôi và các bạn”, ông nói trước Hội đồng.
Hiện chưa rõ khi nào Hội đồng Bảo an sẽ bỏ phiếu về nghị quyết do Nga, Trung Quốc và Pakistan đề xuất. Nghị quyết cần ít nhất 9 phiếu thuận và không bị bất kỳ thành viên thường trực nào (Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc) phủ quyết. Tuy nhiên, Mỹ có khả năng sẽ phủ quyết nghị quyết này.
Đại sứ Anh Barbara Woodward nhấn mạnh: “Hành động quân sự không thể mang lại giải pháp lâu dài cho mối lo ngại về chương trình hạt nhân Iran. Chúng tôi kêu gọi Iran kiềm chế và tất cả các bên trở lại bàn đàm phán để tìm giải pháp ngoại giao, ngăn chặn leo thang và chấm dứt khủng hoảng”.
Cuộc tấn công của Mỹ diễn ra trong bối cảnh căng thẳng Iran-Israel leo thang kể từ ngày 13/6, khi Israel không kích hơn 100 mục tiêu tại Iran, bao gồm cơ sở hạt nhân và nhà máy tên lửa. Iran phủ nhận cáo buộc phát triển vũ khí hạt nhân, khẳng định chương trình của mình phục vụ mục đích hòa bình.