Sau đòn tấn công của Mỹ, 'tầm bắn tên lửa' Iran sẽ hướng về đâu?
(CLO) Rạng sáng ngày 22/6, Quân đội Mỹ đã tiến hành cuộc tấn công quy mô lớn nhằm vào các cơ sở hạt nhân chiến lược của Iran tại Fordow, Natanz và Isfahan. Chiến dịch sử dụng máy bay ném bom chiến lược và tên lửa phóng từ tàu ngầm, gây thiệt hại nghiêm trọng cho hạ tầng làm giàu uranium của Tehran.
Fordow, Natanz, Isfahan đồng loạt bị tấn công
Rạng sáng 22/6, Mỹ tiến hành chiến dịch tấn công đồng thời nhằm vào các cơ sở hạt nhân trọng yếu của Iran. 6 máy bay ném bom B-2 đã thả 12 quả bom siêu nặng GBU-57 xuống trung tâm Fordow, một cơ sở hạt nhân nằm sâu trong lòng núi. 2 quả bom khác đánh vào Natanz, trong khi tàu ngầm hạt nhân Mỹ phóng 30 tên lửa hành trình Tomahawk vào các mục tiêu tại Natanz và Isfahan.
Tổng thống Donald Trump tuyên bố chiến dịch đã “phá hủy hoàn toàn năng lực làm giàu uranium của Iran” và cảnh báo nếu Tehran không chấp nhận đàm phán, các đợt tấn công tiếp theo “sẽ mạnh hơn nhiều”.
Về phía Iran,nước này xác nhận cuộc tấn công, cho biết nhân sự tại Fordow đã được sơ tán trước đó, giúp giảm thiểu thiệt hại. Cố vấn Quốc hội Iran Mehdi Mohammadi khẳng định thiệt hại “không phải là không thể khắc phục”, trong khi Ngoại trưởng Abbas Araghchi tuyên bố Iran có quyền tự vệ và bảo vệ lợi ích quốc gia. Đáng chú ý, truyền thông cho biết Washington đã thông báo trước cho Iran qua kênh thứ ba và chiến dịch được giới hạn vào ba mục tiêu.
Nguồn tin Iran cũng tiết lộ phần lớn uranium làm giàu cao tại Fordow đã được chuyển đến vị trí khác trước cuộc tấn công. Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) không ghi nhận rò rỉ phóng xạ sau vụ việc.
Về phía cộng đồng quốc tế,Moscow kịch liệt lên án vụ tấn công, gọi đây là hành vi xâm lược vi phạm luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên hợp quốc. Nga cảnh báo sự kiện này làm suy yếu hệ thống không phổ biến vũ khí hạt nhân và phá hoại cơ chế giám sát của IAEA. Bộ Ngoại giao Nga kêu gọi triệu tập phiên họp khẩn của IAEA và Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, đồng thời cảnh báo về hậu quả nghiêm trọng đối với ổn định khu vực và toàn cầu.
Ngày 23/6, Ngoại trưởng Iran sẽ đến Moscow gặp Tổng thống Vladimir Putin, nơi khả năng Iran rút khỏi Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT) có thể được thảo luận.
Chuyên gia quân sự Dmitry Kornev, nhà sáng lập cổng thông tin Military Russia nhấn mạnh Mỹ đã triển khai lực lượng lớn tại Trung Đông: nhóm tàu sân bay tấn công thứ ba đang tới Vịnh Ba Tư, hàng chục máy bay tấn công Mỹ cùng với hơn 200 máy bay Israel sẵn sàng thực hiện chiến dịch không kích quy mô lớn. Rõ ràng, mục tiêu hàng đầu của Mỹ là muốn Iran chấm dứt hoàn toàn chương trình hạt nhân và tên lửa. Nếu không, chiến tranh nhiều khả năng sẽ tiếp tục leo
Iran phản ứng cứng rắn
Sau cuộc tấn công của Mỹ vào các cơ sở hạt nhân Fordow, Natanz và Isfahan, Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) tuyên bố sẽ có “phản ứng đáng tiếc”, đồng thời cảnh báo về khả năng tấn công tiếp theo vào Israel và các căn cứ quân sự Mỹ tại Trung Đông.
Theo các chuyên gia, Iran hiện đối mặt với hai con đường: chấp nhận đàm phán hoặc đáp trả mạnh mẽ bằng cách phong tỏa eo biển Hormuz. Mặc dù tấn công trực tiếp các mục tiêu Mỹ có thể kéo Washington vào chiến tranh toàn diện, nhưng việc không phản ứng cũng có thể bị xem là yếu kém, làm suy giảm uy tín nội bộ.
Chiều 22/6, Quốc hội Iran đã ủng hộ phương án đóng eo biển, nhưng quyết định cuối cùng thuộc về Hội đồng An ninh Quốc gia. Việc này sẽ làm gián đoạn 20% lưu lượng dầu mỏ toàn cầu, ảnh hưởng trực tiếp đến các đồng minh kinh tế của Iran như Trung Quốc và Ấn Độ, cũng như gây cú sốc cho thị trường năng lượng toàn cầu.
Ngoài ra, Tehran đang xem xét khả năng rút khỏi Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT) nhằm phản đối hành động quân sự của Mỹ và phá vỡ thế cân bằng hiện tại. Mặc dù là động thái mang tính biểu tượng, việc này có thể làm tổn hại quan hệ với Nga và Trung Quốc - hai đối tác then chốt của Iran.
Mặc dù các đe dọa từ phía Iran được đưa ra, năng lực phòng thủ và tấn công của nước này đang bị đặt dấu hỏi. Theo chuyên gia quân sự Dmitry Kornev, hệ thống phòng không Iran chỉ bắn hạ được một số UAV trinh sát, trong khi không thể ngăn chặn các máy bay B-2 hoặc tên lửa hành trình Mỹ.
Iran có tên lửa đạn đạo đủ sức vươn tới Israel và các mục tiêu trong khu vực, nhưng các cuộc tấn công gần đây chỉ bao gồm 6 quả tên lửa - điều mà một số nhà quan sát cho là dấu hiệu của sự kiềm chế chiến lược hoặc thiếu hụt kho vũ khí.
Theo giới quan sát, hành động tiếp theo của Iran sẽ phụ thuộc vào đánh giá tình hình chính trị nội bộ và áp lực từ các cường quốc khu vực. Nếu Iran chọn phản công, các tên lửa đạn đạo có thể sẽ xuất hiện trong những ngày tới. Ngược lại, nếu Tehran thiên về ngoại giao, khả năng nối lại đàm phán sẽ mở ra - điều mà chính Tổng thống Donald Trump cũng đang kỳ vọng.