Đề xuất hỗ trợ tiền mặt, hiện vật cho gia đình sinh hai con gái
(CLO) Bộ Y tế đang đề xuất nhiều chính sách đột phá nhằm đối phó với thực trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, trong đó đáng chú ý là ưu tiên hỗ trợ tài chính, hiện vật cho các gia đình sinh hai con gái.
Thông tin trên được Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan chia sẻ tại lễ mít tinh hưởng ứng Ngày Dân số thế giới 11/7/2025 và công bố Báo cáo tình trạng dân số thế giới năm 2025, do Bộ Y tế phối hợp với Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) tổ chức sáng 11/7 tại Hà Nội.
Theo bà Lan, tổng tỉ suất sinh của Việt Nam đang ở mức thấp kỷ lục và tiếp tục giảm. Năm 2024, mỗi phụ nữ Việt Nam trung bình chỉ sinh 1,91 con, mức thấp nhất trong lịch sử nhân khẩu học của nước ta. Đồng thời, mất cân bằng giới tính khi sinh vẫn diễn biến phức tạp. Tỉ số giới tính khi sinh năm 2024 là 111,4 bé trai/100 bé gái, vượt xa mức tự nhiên 105/100.
Một thực trạng đáng lo ngại khác là tình trạng mang thai ở tuổi vị thành niên, tảo hôn và hôn nhân cận huyết vẫn phổ biến ở các vùng Tây Nguyên, trung du và miền núi phía Bắc, chiếm tới 21,9%.
Trong khi đó, tuổi thọ trung bình của người Việt Nam tuy đã tăng, nhưng số năm sống khỏe mạnh chỉ đạt khoảng 65 năm, cho thấy thách thức lớn về chất lượng sống và sức khỏe người dân.
Trước thực trạng nêu trên, Bộ Y tế đang xây dựng Luật Dân số và chương trình mục tiêu chăm sóc sức khỏe, dân số giai đoạn 2026–2035, với triết lý đặt con người làm trung tâm của mọi chính sách phát triển.
Trong đó, Bộ Y tế đề xuất ưu tiên hỗ trợ tiền mặt hoặc hiện vật cho gia đình sinh con một bề là gái, nhằm từng bước thay đổi tư duy trọng nam khinh nữ và góp phần cân bằng giới tính khi sinh.
Ngoài ra, một loạt chính sách an sinh và chăm sóc sức khỏe được đề xuất, bao gồm: hỗ trợ tài chính và hiện vật cho phụ nữ mang thai, sinh con, sàng lọc trước sinh và sơ sinh; ưu tiên tiếp cận nhà ở xã hội và các chính sách hỗ trợ phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội từng thời kỳ; khám sức khỏe tiền hôn nhân, sàng lọc và điều trị dị tật bẩm sinh; xây dựng hệ thống chăm sóc người cao tuổi, cấp học bổng và miễn học phí cho sinh viên ngành lão khoa nhằm chuẩn bị nhân lực phục vụ xã hội già hóa.
Bộ trưởng Đào Hồng Lan nhấn mạnh: "Chúng tôi mong muốn tạo ra những thay đổi mang tính hệ thống, giúp người dân đặc biệt là phụ nữ và trẻ em được chăm sóc tốt hơn, sống khỏe mạnh hơn, đồng thời thúc đẩy bình đẳng giới và phát triển dân số bền vững".
Đề xuất hỗ trợ gia đình sinh hai con gái là bước đi táo bạo nhưng cần thiết, thể hiện cam kết mạnh mẽ của ngành y tế trong giải quyết tận gốc tình trạng mất cân bằng giới tính và nâng cao chất lượng dân số yếu tố cốt lõi để phát triển quốc gia bền vững trong tương lai.