Giày da khổng lồ hé lộ bí ẩn về vóc dáng binh sĩ La Mã cổ đại
(CLO) Một bí ẩn thời La Mã đang dần được hé lộ tại những ngọn đồi phía bắc nước Anh, khi các nhà khảo cổ khai quật được hơn 30 đôi giày cổ, trong đó có nhiều đôi kích cỡ bất thường tại tàn tích Pháo đài Magna dọc theo Bức tường Hadrian.
Phát hiện bao gồm cả giày trẻ em, giày lao động và tám đôi dài trên 30 cm, dấy lên giả thuyết về những binh sĩ La Mã cao lớn đặc biệt từng đóng quân tại đây. Đây là kích cỡ vượt xa mức trung bình của các đôi giày cổ được tìm thấy tại những pháo đài lân cận.
“Ban đầu chúng tôi nghĩ có thể là giày mùa đông hoặc người ta nhét thêm tất,” nhà khảo cổ học Rachel Frame, người dẫn đầu cuộc khai quật, chia sẻ. “Nhưng càng tìm được nhiều đôi với đủ kiểu dáng, chúng tôi càng tin rằng đó đơn giản là những người có bàn chân rất lớn”.
Pháo đài Magna, xây dựng khoảng năm 85 sau Công nguyên, từng là nơi sinh sống của khoảng 4.000 người, bao gồm binh lính và gia đình họ. Dấu vết còn lại cho thấy nơi đây từng là nơi đồn trú của các đơn vị từ Syria, Croatia, Serbia và Hà Lan.
Theo Frame, các đội quân La Mã thường di chuyển liên tục, để lại giày dép, quần áo và vật dụng bị vứt bỏ trong các chiến hào. Giới nghiên cứu hy vọng những hiện vật này sẽ góp phần khắc họa rõ hơn cuộc sống ở rìa phía tây bắc Đế chế La Mã.
Tiến sĩ Elizabeth Greene nhận định rằng giày từ Magna có thiết kế và chất liệu tương đồng với các mẫu từng được phát hiện – bao gồm đế bằng da bò dày cố định bằng đinh sắt, sử dụng vật liệu thực vật giúp da chống thấm và bền bỉ theo thời gian.
Theo nhà nghiên cứu, kích thước hơn 30 cm cho thấy chủ nhân có thể rất cao – một điều hiếm gặp trong khảo cổ La Mã, khi tại Pháo đài Vindolanda gần đó, chỉ 16 trong số hơn 3.700 đôi giày từng tìm thấy đạt đến chiều dài này.
Giáo sư Rob Collins từ Đại học Newcastle cho biết, theo tài liệu cổ, tân binh lý tưởng trong quân đội La Mã cao khoảng 1m73–1m75. Tuy nhiên, những người lính được điều đến các pháo đài dọc theo Bức tường Hadrian đến từ nhiều vùng khác nhau trong Đế chế, tạo nên sự đa dạng về thể chất. Vì vậy, không loại trừ khả năng có những cá nhân vượt trội về chiều cao đóng quân tại Magna. Dù vậy, lý do cụ thể vì sao pháo đài này cần đội quân cao lớn vẫn chưa rõ.
Nhóm nghiên cứu sẽ kiểm tra giày để tìm dấu hiệu hao mòn hoặc dấu chân còn sót lại nhằm mô phỏng bàn chân của người từng đi. Tuy nhiên, việc xác định danh tính chính xác là rất khó khăn vì người La Mã trong khu vực thường hỏa táng. Những bộ xương ít ỏi còn lại quá mềm và dễ vỡ để khai thác thông tin. Dù vậy, nhóm vẫn tiếp tục tìm kiếm những địa điểm chôn cất mới và nghiên cứu các đồ gốm, hiện vật xung quanh để xác định niên đại.