Siết chặt điều kiện mang thai hộ vì mục đích nhân đạo: Phải từng sinh con, quan hệ thân thích rõ ràng
(CLO) Chính phủ ban hành Nghị định số 207/2025/NĐ-CP quy định về sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản và điều kiện mang thai hộ vì mục đích nhân đạo.
Nghị định sẽ có hiệu lực từ ngày 1/10/2025, quy định cụ thể về việc hiến, nhận, lưu giữ, sử dụng tinh trùng, noãn, phôi và tổ chức thực hiện kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm, bao gồm cả kỹ thuật mang thai hộ vì mục đích nhân đạo.
Theo đó, tinh trùng, noãn, phôi hiến tặng chỉ được sử dụng cho một phụ nữ hoặc một cặp vợ chồng để sinh con. Việc hiến – nhận được thực hiện trên nguyên tắc vô danh và phải tại cơ sở được phép lưu giữ vật liệu sinh sản. Chỉ các cặp vợ chồng vô sinh, có chỉ định y tế hoặc phụ nữ độc thân có nguyện vọng mới được áp dụng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản.
Riêng đối với mang thai hộ vì mục đích nhân đạo, Nghị định quy định rõ các điều kiện khắt khe nhằm bảo vệ quyền lợi, tính mạng và bí mật đời tư của các bên liên quan, bao gồm cả đứa trẻ sinh ra.
Cơ sở y tế được phép thực hiện kỹ thuật mang thai hộ phải có ít nhất 2 năm kinh nghiệm thực hiện kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm, với tối thiểu 500 chu kỳ mỗi năm trong hai năm gần nhất. Đồng thời, cơ sở phải có đội ngũ tư vấn chuyên trách, gồm bác sĩ sản khoa, chuyên gia tâm lý, và tư vấn pháp lý đạt chuẩn theo quy định.
Thẩm quyền cấp phép cho cơ sở thực hiện kỹ thuật này thuộc về Bộ trưởng Bộ Y tế, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, hoặc Bộ trưởng Bộ Công an, tùy theo cơ sở y tế thuộc bộ nào quản lý.
Hồ sơ đề nghị thực hiện mang thai hộ vì mục đích nhân đạo phải bao gồm: đơn đề nghị; các giấy tờ chứng minh quan hệ thân thích giữa người mang thai hộ và vợ chồng nhờ mang thai hộ (chẳng hạn như anh chị em ruột, con cô, con dì...); xác nhận của chính quyền địa phương; chứng cứ cho thấy người mang thai hộ đã từng sinh con; thỏa thuận giữa hai bên theo quy định của Luật Hôn nhân và Gia đình.
Sau khi tiếp nhận hồ sơ, cơ sở y tế sẽ khám sức khỏe cho cả hai bên, xác nhận tình trạng không thể mang thai của người vợ và khả năng mang thai hộ của người phụ nữ được đề nghị.
Trường hợp đáp ứng đầy đủ điều kiện, cơ sở phải thực hiện tư vấn đầy đủ về y tế, tâm lý và pháp lý, sau đó tiến hành kỹ thuật mang thai hộ. Trường hợp không đủ điều kiện, trong vòng 10 ngày làm việc, cơ sở phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Nghị định 207/2025/NĐ-CP đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc điều chỉnh các hoạt động hỗ trợ sinh sản, bảo vệ quyền lợi của người dân, đồng thời kiểm soát chặt chẽ các vấn đề đạo đức và pháp lý liên quan đến mang thai hộ.