Prorata: Công ty AI tạo sinh muốn chia sẻ doanh thu với các nhà xuất bản

Hiện tại, Prorata đã ký gần 100 thỏa thuận với các nhà xuất bản và nhận được đầu tư từ DMG Media – tập đoàn sở hữu tờ Daily Mail. Mỗi khi nội dung của nhà xuất bản được AI của Prorata sử dụng để tạo câu trả lời, họ sẽ được chia phần doanh thu từ quảng cáo liên quan đến câu trả lời đó. Prorata giữ lại 50% doanh thu, 50% còn lại sẽ chia cho các nhà xuất bản tùy theo mức độ đóng góp nội dung.

Prorata xây dựng công cụ AI mang tên Gist, giúp người dùng đặt câu hỏi và nhận được câu trả lời tổng hợp từ nhiều nguồn báo chí uy tín. Gist có thể hiển thị trên trang web báo chí như một tiện ích cho người đọc, ví dụ: hỏi tôi bất cứ điều gì, tóm tắt bài viết, hoặc gợi ý thêm câu hỏi liên quan. Gist đã được sử dụng thử tại lễ hội Cannes Lions vừa qua.

Theo Giám đốc kinh doanh Annelies Jansen, có 4 điều Prorata cần chứng minh để thuyết phục các nhà xuất bản. Thứ nhất, AI có thể thúc đẩy hành vi người dùng mới thay vì thay thế công cụ tìm kiếm truyền thống. Thứ hai, mô hình chia sẻ doanh thu phải phản ánh đúng tỷ lệ đóng góp nội dung từ từng nhà xuất bản. Thứ ba, quảng cáo AI phải hiệu quả hơn các mô hình hiện tại. Và cuối cùng, việc tích hợp Prorata phải cực kỳ dễ dàng, minh bạch.

Thay vì trả tiền trước để mua nội dung như một số công ty AI khác, Prorata chọn cách hợp tác lâu dài với nhà xuất bản bằng mô hình chia doanh thu, không cần đàm phán riêng hay luật sư. Họ gọi đây là “hệ thống”, không phải “giao dịch”.

Bà Jansen nhấn mạnh: “Chúng tôi muốn các nhà xuất bản cùng nhau hợp tác để cạnh tranh với các công ty công nghệ lớn như Google hay OpenAI. Chúng tôi không ngại ghi nhận đóng góp của các bên khác, vì điều quan trọng là mang lại lợi ích chung cho ngành xuất bản”.

Prorata cũng đang phát triển quảng cáo AI thông minh, có thể tạo nội dung quảng cáo tự động dựa trên tài liệu của nhà quảng cáo và hiển thị tại các vị trí phù hợp trong câu trả lời. Hệ thống này đang được thử nghiệm tại Mỹ và Anh.

Ban đầu, Prorata định thu phí sử dụng công cụ, nhưng sau đó đã chuyển hướng sang kiếm tiền từ quảng cáo vì đây là mô hình quen thuộc với các nhà xuất bản. Họ kỳ vọng sẽ giúp các tòa soạn tăng 20% lượt tương tác và 50% giá trị mỗi lần nhấp vào quảng cáo.

Một điểm khác biệt của Prorata là họ không sử dụng nội dung để huấn luyện AI khi chưa được phép. Họ chỉ tập trung vào việc chia sẻ doanh thu từ kết quả đầu ra, tức là câu trả lời mà AI tạo ra. Theo Jansen, “chúng tôi tin rằng việc ghi nhận nguồn gốc là cách công bằng nhất để tính toán và chia sẻ lợi ích”.

Trong bối cảnh người trẻ ngày càng ít vào trang báo, Prorata tin rằng trải nghiệm tương tác như Gist có thể giữ người đọc ở lại lâu hơn và giúp các báo thu hút thêm lưu lượng truy cập hoặc tăng doanh thu từ quảng cáo.

Hiện tại, Prorata đang tiếp tục mở rộng hợp tác với các nhà xuất bản và nhà quảng cáo. Công ty hy vọng sẽ trở thành cầu nối giữa báo chí và công nghệ, giúp ngành xuất bản có thêm nguồn thu từ AI thay vì chỉ bị lấy nội dung miễn phí.

“Chúng tôi không chờ đợi chính phủ hay luật pháp can thiệp”, Jansen nói. “Chúng tôi xây dựng luôn giải pháp để mang lại công bằng cho người tạo ra nội dung”.

Ngọc Ánh (theo PG)