Chăm lo, tri ân người có công: Việc thường xuyên, không chỉ của riêng ai!
(NB&CL) Việc chăm lo thực hiện chính sách ưu đãi người có công là nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Đó là thông điệp được nhắc đi nhắc lại mỗi khi cận kề Ngày Thương binh - Liệt sĩ. Tuy nhiên, thông điệp này có thực sự được thấm nhuần và lan toả sâu rộng tới từng khu phố, xã phường hay không, mỗi người có công có được tri ân, chăm sóc thường xuyên hay không, dường như vẫn là câu hỏi ngỏ.
Với dân tộc ta từ ngàn đời nay, một dân tộc bao lần phải vùng lên đánh đuổi giặc ngoại bang xâm lược, bao nhiêu máu xương đã đổ xuống cho nền độc lập tự do, “uống nước nhớ nguồn, đền ơn đáp nghĩa, ăn quả nhớ kẻ trồng cây” không chỉ là truyền thống mà còn trở thành đạo lý mà mỗi người Việt đều luôn được răn dạy cần phải khắc sâu, ghi nhớ.
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhiều lần chỉ rõ: “Thương binh, bệnh binh, gia đình quân nhân và gia đình liệt sĩ là những người đã có công với Tổ quốc, với nhân dân. Cho nên bổn phận của chúng ta là phải biết ơn, phải thương yêu và giúp đỡ họ”. Chủ tịch Hồ Chí Minh chính là người đã ký văn bản pháp quy đầu tiên về công tác thương binh, liệt sĩ (Sắc lệnh số 20/SL, ngày 16/2/1947, quy định chế độ hưu bổng, thương tật và tiền tuất tử sĩ), cũng chính Người chỉ thị chọn một ngày trong năm làm “Ngày Thương binh, liệt sĩ” để nhân dân ta có dịp tỏ lòng hiếu nghĩa, biết ơn đối với thương binh, gia đình liệt sĩ và những người có công với đất nước.
Thấm nhuần đạo lý dân tộc, thấm nhuần lời dạy của Bác Hồ, như Chủ tịch nước Lương Cường đã khẳng định: Các thế hệ người Việt Nam hôm nay và mai sau luôn ghi nhớ, hiểu rõ giá trị cuộc sống hòa bình ngày nay, đó là “Xương - núi”, “Máu - sông”, là mồ hôi, nước mắt, là trí tuệ và công lao của lớp lớp các thế hệ người Việt Nam. Trong 78 năm qua, đặc biệt là sau gần 40 năm đổi mới đất nước, Đảng, Nhà nước đã ban hành nhiều chế độ, chính sách ưu đãi người có công với cách mạng và những chính sách đó không ngừng được hoàn thiện; các hoạt động “đền ơn đáp nghĩa”; phong trào “Toàn dân chăm sóc các gia đình thương binh, liệt sĩ và người có công với cách mạng” ngày càng phát triển sâu rộng; góp phần chăm lo tốt hơn cho người có công trên toàn quốc.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải trong chuyến đã thăm, tặng quà các gia đình chính sách, người có công tại xã Đông Khê, Cao Bằng nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ ngày 20/7 mới đây cũng đã bổ sung thêm: Tại Nghị quyết số 42-NQ/TW ngày 24/11/2023 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng chính sách xã hội, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới đặt ra mục tiêu đến năm 2030, bảo đảm 100% người có công và gia đình người có công với cách mạng được chăm lo toàn diện cả vật chất và tinh thần, có mức sống từ trung bình khá trở lên so với mức sống của cộng đồng dân cư nơi cư trú. Mức trợ cấp ưu đãi cũng sẽ tiếp tục được điều chỉnh ở mức cao nhất trong hệ thống chính sách xã hội.
Trong giai đoạn 2021-2025, ngân sách nhà nước đã dành hàng trăm nghìn tỷ đồng để thực hiện các chính sách trợ cấp, hỗ trợ nhà ở, chăm sóc sức khỏe và giáo dục nghề nghiệp cho người có công. Bên cạnh đó, trong công tác chăm sóc sức khỏe, chế độ bảo hiểm y tế miễn phí đã bao phủ toàn bộ người có công, giúp họ tiếp cận các dịch vụ y tế chất lượng mà không phải lo lắng về chi phí.

Những sự chăm sóc, tri ân ấy là chí nghĩa chí tình, nhưng vẫn còn chưa đủ. Đất nước ta đã có hơn 1,2 triệu liệt sĩ, trong đó hơn 300.000 liệt sĩ vẫn chưa tìm được đầy đủ thông tin, 175.000 liệt sĩ chưa xác định được nơi hy sinh. Cả nước có khoảng 652.000 thương binh, 198.000 bệnh binh, hơn 132.000 mẹ Việt Nam anh hùng. Cùng với đó, cả nước có hơn 300.000 người bị ảnh hưởng bởi chất độc da cam/dioxin.
Thủ tướng Phạm Minh Chính, trong chương trình công tác tại tỉnh An Giang, tại Nghĩa trang liệt sĩ Dốc Bà Đắc, đã xúc động bày tỏ: Chiến tranh đã lùi xa nhưng vẫn còn nhiều hài cốt của các liệt sĩ đã anh dũng hy sinh vẫn nằm lại trên các chiến trường trước đây, cả ở trong nước và trên đất bạn. Biết bao gia đình vẫn ngày đêm mong ngóng thông tin về phần mộ, hài cốt của các anh, các chị để được đón về quê hương an táng trong lòng đất Mẹ.
Cũng chính Thủ tướng Chính phủ, trong cuộc họp Ban Chỉ đạo Trung ương triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước ngày 9/7 mới đây, đã nhắc nhở: Trước mắt, cần kiểm tra, rà soát lại để chậm nhất tới 24/7, tất cả gia đình người có công với cách mạng phải được hỗ trợ xóa xong nhà tạm, nhà dột nát. Điều đó cũng có nghĩa là một trong những việc cần làm ngay sắp tới đây, có cả việc xóa nhà tạm, nhà dột nát cho người có công, thân nhân, gia đình liệt sĩ; nghĩa là vẫn còn rất nhiều người có công vẫn chưa thực sự có được mái nhà đúng nghĩa.
Rõ ràng, để tiếp tục chăm lo tốt hơn nữa đời sống người có công với cách mạng, còn rất nhiều việc phải làm. Khối lượng công việc đồ sộ ấy, như lời Thượng tướng Bế Xuân Trường, Chủ tịch Hội Cựu chiến binh Việt Nam, đó là việc phải tiếp tục chỉ đạo thực hiện đầy đủ chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước đối với thân nhân liệt sĩ, người có công với cách mạng; đặc biệt quan tâm các gia đình chính sách có nhiều khó khăn, người có công hiện đang sống cô đơn, không nơi nương tựa, các gia đình chính sách vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, vùng căn cứ địa cách mạng trước đây, phấn đấu không để hộ người có công thuộc diện hộ nghèo.
Đẩy nhanh việc tìm kiếm, quy tập và xác định hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin. Ưu tiên nguồn lực giải quyết những nhu cầu cấp thiết đối với người có công, như phụng dưỡng Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, dạy nghề, tạo việc làm, giúp đỡ các gia đình chính sách phát triển sản xuất – kinh doanh…
Trên cơ sở huy động mọi nguồn lực xã hội kết hợp với nguồn lực của Nhà nước, phấn đấu đến năm 2030 đạt chỉ tiêu hộ người có công được hỗ trợ sửa chữa, xây dựng nhà ở theo quy định và có mức sống bằng hoặc cao hơn mức trung bình của cộng đồng dân cư nơi cư trú.
Trong các cuộc đấu tranh vì độc lập tự do, hàng triệu người đã hiến dâng tuổi thanh xuân, sẵn sàng xả thân cho Tổ quốc, dũng cảm chiến đấu, anh dũng hy sinh hoặc mang thương tật suốt đời… cho hết thảy chúng ta hôm nay được sống trong hoà bình, trong ấm êm phát triển. Vì lẽ đó, khối lượng công việc tri ân đồ sộ ấy, không phải chỉ là phần việc của Đảng, Nhà nước, các cơ quan chức năng, mà của hết thảy chúng ta, không chỉ là việc phải làm, và còn phải làm hết tâm, hết sức, với tất cả tấm lòng, sự tri ân, biết ơn sâu sắc nhất, như một trách nhiệm thường ngày chứ không chỉ mỗi khi đến Tháng 7 tri ân.
Như nhắc nhở của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm: Người có công với cách mạng là tài sản quý báu của dân tộc, là biểu tượng thiêng liêng của lòng yêu nước và đạo lý Việt Nam. Do đó, công tác đền ơn đáp nghĩa, uống nước nhớ nguồn không chỉ là chính sách lớn, mà còn là mệnh lệnh xuất phát từ trái tim, là trách nhiệm chính trị, tình cảm và đạo lý của cả hệ thống chính trị cũng như toàn xã hội.
Làm được như vậy, mới là sự tri ân thực sự có ý nghĩa và thực chất, mới thực sự xứng đáng với những hy sinh đã qua, mới phần nào xoa dịu những đau thương, mất mát của những người ở lại.