Lạng Sơn: Bồi thường, hỗ trợ sai quy định tại dự án Mở rộng Khu tái định cư Hoàng Văn Thụ
(NB&CL) Dự án Mở rộng Khu tái định cư Hoàng Văn Thụ có 10 hộ gia đình, cá nhân xây dựng công trình nhà cửa, vật kiến trúc trái phép trên đất nông nghiệp nhưng vẫn được UBND huyện Cao Lộc phê duyệt phương án bồi thường nhà ở, công trình vật kiến trúc trên đất với tổng số tiền hơn 2.8 tỷ đồng không đúng quy định.
Dự án chậm tiến độ nhiều năm
Tìm hiểu của phóng viên được biết, dự án Mở rộng Khu tái định cư Hoàng Văn Thụ, thị trấn Đồng Đăng, huyện Cao Lộc (cũ) - nay là xã Đồng Đăng, tỉnh Lạng Sơn được Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn phê duyệt tại Quyết định số 1732/QĐ-UBND ngày 30/10/2014; phê duyệt điều chỉnh, bổ sung năm 2015, 2019, 2021 và mới đây là ngày 31/3/2025.
Theo đó, UBND huyện Cao Lộc là chủ đầu tư thực hiện dự án có quy mô xây dựng là 5,825ha tại thị trấn Đồng Đăng và xã Hồng Phong, gồm các hạng mục: san nền, giao thông, cấp thoát nước, điện, thông tin liên lạc đảm bảo hạ tầng kỹ thuật đồng bộ đáp ứng các điều kiện của khu tái định cư với quy mô dân số khoảng 1.084 người (271 hộ); loại, cấp công trình: Công trình hạ tầng kỹ thuật nhóm B; tổng mức đầu tư sau điều chỉnh là 70.483.994.000 đồng bằng nguồn ngân sách nhà nước.
Tại Quyết định số 1732/QĐ-UBND về phê duyệt, dự án có thời gian thực hiện từ năm 2014 đến 2016, tuy nhiên tiến độ thực hiện rất chậm so với tiến độ được phê duyệt, phải điều chỉnh gia hạn thời gian hoàn thành nhiều lần nên chưa thể bàn giao đưa vào sử dụng.
Thông tin từ cơ quan chức năng tỉnh Lạng Sơn cho thấy, nguyên nhân dẫn đến dự án chậm tiến độ là do công tác thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tái định cư chậm, không đảm bảo tiến độ. Cụ thể, đến ngày 16/11/2023, UBND huyện mới hoàn thành việc phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ tái định cư của dự án; đến hết năm 2023 mới hoàn thành công tác thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng dự án.
Thêm vào đó, quá trình thực hiện công tác thu hồi đất, thực hiện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư dự án có nhiều thiếu sót dẫn đến phải xử lý, điều chỉnh, bổ sung nhiều lần…Việc thực hiện công tác đầu tư xây dựng các hạng mục, gói thầu dự án ở một số bước thực hiện còn có thiếu sót.
Bồi thường, hỗ trợ sai quy định hàng tỷ đồng
Cũng theo tìm hiểu của phóng viên, để thực hiện thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng dự án, UBND huyện Cao Lộc đã ban hành 64 Quyết định thu hồi đất đối với 54 hộ gia đình, cá nhân, với tổng diện tích đất thu hồi là 43.270,7m2; ban hành 28 Quyết định phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ, tái định cư và chi trả với tổng số tiền được phê duyệt là 21.330.508.118 đồng.
Cơ quan chức năng tỉnh Lạng Sơn xác định, có 10 hộ gia đình, cá nhân xây dựng công trình nhà cửa, vật kiến trúc trái phép trên đất nông nghiệp, không đủ điều kiện được bồi thường công trình, vật kiến trúc. Tuy nhiên, UBND huyện Cao Lộc đã phê duyệt phương án bồi thường nhà ở, công trình vật kiến trúc trên đất cho 10 hộ gia đình, cá nhân này với tổng số tiền là 2.887.218.982 đồng, là không đúng quy định Luật Đất đai năm 2013.
Sau đó có ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh Lạng Sơn (tại Thông báo số 134/TB-UBND), UBND huyện Cao Lộc đã rà soát và ban hành 4 Quyết định điều chỉnh phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư đối với 10 hộ gia đình với tổng số tiền là 1.415.262.316 đồng (giảm 1.471.956.666 đồng so với phương án được phê duyệt trước khi điều chỉnh), trong đó có 1.274.212.068 đồng đã thực hiện chỉ trả cho 7 hộ gia đình, cá nhân… Số tiền chi trả không đúng quy định đã được UBND huyện Cao Lộc tuyên truyền, vận động các hộ gia đình cá nhân hoàn trả nhằm tránh thất thoát ngân sách.
Ngoài ra, trong quá trình thực hiện dự án, được biết công tác quản lý chất lượng công trình cũng còn có thiếu sót. Cụ thể: Sổ nhật ký thi công chưa được đánh số trang, đóng dấu giáp lai của nhà thầu thi công; chưa có xác nhận của chủ đầu tư; chưa ghi đầy đủ các thông tin chung của công trình, diễn biến thi công, các vẫn đề phát sinh trong quá trình thi công là chưa thực hiện đúng theo quy định của Bộ Xây dựng.
Mặc dù hồ sơ quản lý chất lượng công trình xây dựng thể hiện có các biên bản kiểm tra vật liệu, kết quả thí nghiệm kiểm tra chất lượng vật liệu trước khi sử dụng vào công trình. Tuy nhiên không có tài liệu về chứng nhận hợp quy hoặc chứng chỉ xuất xưởng chứng minh nguồn gốc, xuất xứ, chủng loại, chất lượng của vật liệu xây dựng, là không đảm bảo đầy đủ về hồ sơ quản lý chất lượng công trình xây dựng theo quy định.
Thanh tra tỉnh Lạng Sơn khẳng định, Khu tái định cư A: Nhà thầu thi công đã thi công toàn bộ cột điện chiếu sáng có kích thước không đúng theo thiết kế được phê duyệt (kích thước theo thiết kế là 300x300mm dày 12mm; thực tế thi công có kích thước là 400x400mm dày 10mm). Tuy nhiên hồ sơ quản lý chất lượng hạng mục chiếu sáng không có biên bản xử lý kỹ thuật thể hiện sự cần thiết phải thay đổi kích thước, không có tài liệu thể hiện chủ đầu tư chấp thuận thay đổi kích thước cột điện chiếu sáng; cần được chủ đầu tư phối hợp với tư vấn thiết kế rà soát để đánh giá mức độ đáp ứng yêu cầu thiết kế, lập hồ sơ hoàn công và thanh toán khối lượng hoàn thành theo đúng quy định.