Khẳng định vai trò tiên phong của công tác tư tưởng trong sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc

Đi trước mở đường, đồng hành cùng dân tộc

Trong bối cảnh đất nước chìm trong nô lệ, đói nghèo, lầm than, vận mệnh dân tộc như “ngàn cân treo sợi tóc”, sự ra đời của công tác tuyên giáo thể hiện rõ tầm nhìn chiến lược của Đảng Cộng sản Việt Nam. Ngay từ khi ra đời, Đảng đã xác định công tác tuyên truyền, cổ động và giáo dục là một trong ba nhiệm vụ trọng yếu. Đây là công cụ sắc bén, giúp truyền bá chủ nghĩa Mác – Lênin, xây dựng khối đoàn kết thống nhất, tạo tiền đề cho sự thành công của sự nghiệp cách mạng Việt Nam.

Trải qua 95 năm hình thành và phát triển, ngành Tuyên giáo của Đảng luôn đồng hành cùng dân tộc, gắn bó máu thịt với nhân dân, góp phần làm nên những thắng lợi vẻ vang của cách mạng Việt Nam. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, công tác tuyên giáo đã phát huy tốt vai trò “đi trước mở đường”, tạo sự thống nhất trong Đảng, sự đồng thuận trong xã hội, hun đúc tinh thần yêu nước, ý chí tự lực, tự cường, khát vọng vươn lên của toàn dân tộc.

Trong các cuộc kháng chiến chống thực dân, đế quốc, công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng đã góp phần cổ vũ toàn dân đứng lên giành độc lập, tự do, thống nhất đất nước, khẳng định vai trò, vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế. Trong thời kỳ đổi mới và hội nhập quốc tế, công tác tuyên giáo tiếp tục giữ vai trò then chốt, góp phần quan trọng vào việc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Ngành Tuyên giáo luôn là lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng – văn hóa, trực tiếp bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, định hướng dư luận, xây dựng niềm tin trong Đảng và nhân dân.

Trong những năm gần đây, ngành Tuyên giáo đã chủ động, tích cực đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức công tác, góp phần nâng cao hiệu quả, hiệu lực công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức. Trong triển khai thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, ngành Tuyên giáo đã nhanh chóng vào cuộc, góp phần tạo sự thống nhất về nhận thức và hành động trong toàn Đảng, sự đồng thuận trong xã hội, giúp chính sách sớm đi vào cuộc sống.

95 năm là chặng đường vẻ vang, khẳng định bản lĩnh, trí tuệ, vai trò quan trọng của ngành Tuyên giáo. Trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, nhiệm vụ của công tác tuyên giáo ngày càng nặng nề nhưng cũng rất vẻ vang. Ngành Tuyên giáo cần tiếp tục khẳng định vị trí, vai trò, trách nhiệm trong việc tham mưu cho Đảng những vấn đề lớn, hệ trọng về đường lối, chính sách phát triển đất nước, giữ vững vai trò dẫn dắt, định hướng tư tưởng, dư luận xã hội. Tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động; nâng cao tính chiến đấu, tính thuyết phục và tính hiệu quả; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số trong công tác tuyên giáo; tăng cường thông tin tích cực, góp phần lan tỏa các giá trị tốt đẹp, nhân văn trong xã hội.

Tự hào với truyền thống vẻ vang 95 năm, ngành Tuyên giáo tiếp tục giữ vững vai trò “đi trước mở đường”, “mở đường đi trước cho mọi công tác”, góp phần quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Những chặng đường thành tựu của công tác tuyên giáo

Cơ quan tham mưu của Trung ương Đảng về công tác tuyên giáo từng thời kỳ, từng giai đoạn có khác nhau về tên gọi: Ban Cổ động và Tuyên truyền, Bộ Cổ động và Tuyên truyền (giai đoạn 1930 - 1945); Ban Tuyên truyền và Giáo dục Trung ương (năm 1950); Ban Tuyên huấn Trung ương (năm 1951); Ban Tuyên giáo Trung ương (năm 1959)... và hiện nay là Ban Tuyên giáo Trung ương (năm 2019). Cho dù tên gọi ở mỗi thời kỳ có khác nhau, song về cơ bản, Ban Tuyên giáo Trung ương là cơ quan tham mưu của Ban Chấp hành Trung ương Đảng; trực tiếp và thường xuyên là cơ quan tham mưu của Bộ Chính trị, Ban Bí thư trong công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, về chủ trương, quan điểm và chính sách của Đảng trong lĩnh vực tuyên truyền, báo chí, xuất bản, văn hóa, văn nghệ, khoa học - công nghệ, giáo dục - đào tạo và một số lĩnh vực xã hội; và cũng là cơ quan chuyên môn - nghiệp vụ về các lĩnh vực công tác đó.

Giai đoạn 1930-1945: Điểm nổi bật của công tác tuyên giáo thời kỳ này là thắng lợi của công tác giác ngộ, giáo dục, động viên, tập hợp lực lượng rèn luyện và tổ chức các phong trào quần chúng, biến lý tưởng và tư tưởng cách mạng thành sức mạnh. Trong hoàn cảnh bị kẻ địch đàn áp tàn khốc, dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Bác Hồ, Trung ương Đảng, đội ngũ những chiến sĩ làm công tác tuyên giáo đã nêu cao phẩm chất và khí tiết người cộng sản, sẵn sàng hy sinh tính mạng, không sợ tù đày tra tấn, bám sát phong trào cách mạng để tuyên truyền, vận động, tổ chức quần chúng đấu tranh chống thực dân, đế quốc; góp phần quan trọng thúc đẩy cao trào Xô Viết Nghệ Tĩnh; cao trào đấu tranh công khai đòi quyền dân sinh, dân chủ; cao trào chống phát xít, chống chiến tranh đế quốc, ủng hộ Liên Xô và phe Đồng minh... Thông qua báo chí, tài liệu bí mật, các lớp huấn luyện và hàng ngàn cuộc mít tinh, biểu tình... đội ngũ cán bộ tuyên giáo tuyên truyền, cổ vũ các cao trào cách mạng, tiến tới tổng khởi nghĩa Tháng Tám 1945, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - Nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Á.

Giai đoạn 1945-1954: Cách mạng mới thành công, chính quyền còn non trẻ giữa vòng vây thù trong, giặc ngoài, nạn đói diễn ra gay gắt, ngân sách cạn kiệt, Đảng phải tạm thời rút vào hoạt động bí mật... Trong hoàn cảnh vận nước ngàn cân treo sợi tóc, đội quân làm công tác tuyên giáo tập hợp dưới là cờ của Đảng, đứng đầu là nhà tư tưởng kiệt xuất Hồ Chí Minh, đã hăng hái tuyên truyền vận động Nhân dân, bảo vệ chính quyền mới và tích cực chuẩn bị kháng chiến cứu nước. Hoạt động công tác tuyên giáo đóng vai trò trọng yếu, góp phần trực tiếp nuôi dưỡng, xây dựng, phát triển sức mạnh của nhân tố con người Việt Nam; tập hợp lực lượng, khơi dậy ý chí, tri thức và sức mạnh trong quần chúng, đáp ứng những đòi hỏi gay gắt của cuộc kháng chiến. Sức mạnh tổng hợp to lớn đã được minh chứng bằng thắng lợi lịch sử Điện Biên Phủ, giải phóng miền Bắc, buộc Pháp phải ký Hiệp định Geneve về Việt Nam (năm 1954).

Giai đoạn 1955-1975: Công tác tuyên giáo tập trung phục vụ hai nhiệm vụ chiến lược là tiến hành cách mạng XHCN ở miền Bắc, đấu tranh giải phóng miền Nam, thực hiện thống nhất Tổ quốc, hoàn thành cách mạng dân tộc, dân chủ trong cả nước. Ở giai đoạn này, công tác tuyên giáo đóng vai trò trọng yếu trong việc khơi dậy ý chí, tri thức và sức mạnh trong quần chúng, tập hợp lực lượng, phát động và nhân rộng phong trào thi đua yêu nước ở cả hai miền, với quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược. Đó là những phong trào, với những khẩu hiệu rung động lòng người. Ở miền Bắc, có các phong trào thi đua, với những khẩu hiệu: “Sóng Duyên Hải, gió Đại Phong, cờ Ba nhất”, “Ba sẵn sàng”, “Ba đảm đang”; “Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người”, “Mỗi người làm việc bằng hai vì miền Nam ruột thịt”, “Tất cả vì tiền tuyến, tất cả vì miền Nam ruột thịt”, “Hai tốt”, “Chiếc gậy Trường Sơn”, “Nhằm thẳng quân thù mà bắn”, “Xe chưa qua, nhà không tiếc”, “Sống bám cầu đường, chết kiên cường dũng cảm”… Ở miền Nam có các phong trào: “Thi đua ấp Bắc giết giặc lập công”, “Nắm thắt lưng địch mà bắn”, “Một tấc không đi, một li không rời”, “Năm xung phong”, “Dũng sĩ diệt Mỹ - Ngụy”, “Xuống đường đòi tự do, dân chủ”, “Hát cho đồng bào tôi nghe”... Sức mạnh của chủ nghĩa yêu nước, chủ nghĩa anh hùng Việt Nam đã được chuyển hóa bằng thắng lợi của cuộc Tổng tiến công nổi dậy mùa Xuân năm 1975, mà đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, đưa cả nước đi lên Chủ nghĩa xã hội.

Giai đoạn 1975 đến nay: Đặc biệt, trong gần 40 năm đổi mới, đất nước phải đối mặt với muôn vàn khó khăn, thử thách, tưởng chừng không thể vượt qua nổi. Nhưng với bản lĩnh chính trị vững vàng, bản chất cách mạng và khoa học, Đảng đã lãnh đạo đất nước vượt lên giành thắng lợi. Công tác tuyên giáo của Đảng tập trung phục vụ hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng CNXH và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Điểm nổi bật của công tác tuyên giáo trong thời kỳ này là tích cực tuyên truyền chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, luật pháp, chính sách của Nhà nước; đổi mới tư duy, tổng kết thực tiễn; làm sáng tỏ nhiều vấn đề lý luận về Chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên Chủ nghĩa xã hội ở nước ta; cổ vũ, động viên phong trào thi đua trên mọi lĩnh vực; khơi dậy và nhân lên sức mạnh đại đoàn kết toàn dân, sức sáng tạo xã hội, góp phần tạo nên những thành tựu to lớn của đất nước.

Ngày truyền thống Ngành Tuyên giáo mang ý nghĩa chính trị, tư tưởng, văn hóa sâu sắc, đó là một mốc son lịch sử đánh dấu sự ra đời, trưởng thành ngày càng vững mạnh của lĩnh vực công tác tuyên giáo của Đảng- lĩnh vực có lịch sử ra đời sớm nhất trong hoạt động lãnh đạo của Đảng, khẳng định tầm quan trọng hàng đầu của công tác tư tưởng trong các hoạt động thành lập Đảng Cộng sản cũng như trong công tác lãnh đạo của Đảng.

Trải qua lịch sử 95 năm xây dựng và phát triển, cơ quan chuyên trách làm công tác tuyên giáo của Đảng đã có những tên gọi khác nhau và có những lần chia tách, hợp nhất cho phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ của mỗi giai đoạn cách mạng và đây là dịp để cấp ủy đảng, chính quyền các cấp, các ngành và cán bộ làm công tác tuyên giáo nhận thức sâu sắc hơn về vai trò, vị trí của công tác tuyên giáo, coi đó là lĩnh vực đặc biệt quan trọng trong hoạt động lãnh đạo của Đảng.

Công tác tuyên giáo bao gồm các lĩnh vực: lý luận chính trị, tư tưởng, văn hóa, khoa học, giáo dục... nó tác động đến tư tưởng, trí tuệ, tình cảm của con người một cách tinh tế, nhạy bén, đòi hỏi phải không ngừng tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy đảng với những yêu cầu ngày càng cao mới đáp ứng được đòi hỏi của thực tiễn.

Toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta ôn lại và phát huy truyền thống đấu tranh cách mạng của Đảng trên lĩnh vực công tác tuyên giáo. Qua đó, góp phần củng cố, giữ vững trận địa tuyên giáo của Đảng, bảo đảm sự thống nhất về chính trị, tư tưởng, kiên định các nguyên tắc, nâng cao niềm tin trong Đảng và nhân dân.

Các cấp ủy đảng tăng cường quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác tuyên giáo; cơ quan quản lý nhà nước các cấp tăng cường mối quan hệ, phối hợp công tác với ban tuyên giáo các cấp trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị được giao.

Cán bộ ngành tuyên giáo và đông đảo cán bộ, chiến sĩ hoạt động trên các lĩnh vực tuyên giáo ra sức phấn đấu, rèn luyện, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, trau dồi phẩm chất đạo đức, biểu thị quyết tâm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, góp phần thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

95 năm qua kể từ ngày thành lập, Đảng ta đã lãnh đạo nhân dân liên tục đấu tranh vì mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng rất coi trọng công tác tư tưởng. Công tác Tuyên giáo đã góp phần quan trọng vào thắng lợi vẻ vang của Đảng và nhân nhân.

Nguyễn Hoàng