Bệnh án điện tử: 'Trụ cột số' của ngành Y đang bị 'gãy nhịp' vì thiếu đồng bộ và kinh phí
(CLO) Hồ sơ bệnh án điện tử được xác định là một trong những trụ cột quan trọng trong chuyển đổi số y tế, giúp nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, minh bạch quy trình điều trị, tiết kiệm chi phí và tạo nền tảng dữ liệu lớn phục vụ nghiên cứu, quản lý.
Tại nhiều bệnh viện đã triển khai, bệnh án điện tử không chỉ rút ngắn thủ tục hành chính, mà còn giúp tiết kiệm hàng tỷ đồng chi phí film, văn phòng phẩm, mực in... Đặc biệt, toàn bộ hoạt động chuyên môn như kê đơn, chỉ định xét nghiệm, chẩn đoán đều được theo dõi minh bạch và kiểm soát chặt chẽ qua hệ thống điện tử.
Tuy nhiên, theo ông Đỗ Trường Duy, Giám đốc Trung tâm Thông tin y tế Quốc gia, Bộ Y tế, tiến độ triển khai vẫn chậm. Tính đến nay, mới có 301 cơ sở y tế công bố triển khai thành công, một con số còn rất khiêm tốn so với mục tiêu toàn ngành. Nguyên nhân chủ yếu là do khó khăn về kinh phí, hạ tầng công nghệ, nhân lực kỹ thuật và thiếu sự phối hợp đồng bộ giữa các ngành, địa phương.
Bộ Y tế đặt thời hạn chót: Trước ngày 30/9/2025, tất cả bệnh viện phải hoàn tất triển khai bệnh án điện tử, theo chỉ đạo tại Chỉ thị 07/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Tuy nhiên, nếu không có giải pháp tháo gỡ về chính sách tài chính và phần mềm dùng chung, mục tiêu này rất khó đạt được.
Tại Lào Cai, bà Phạm Bích Vân, Phó Giám đốc Sở Y tế cho biết đã có 18/24 cơ sở y tế triển khai bệnh án điện tử. Việc ứng dụng đã giúp cải thiện công tác điều hành, nâng cao hiệu quả khám chữa bệnh và tiết kiệm nguồn lực.
Tuy nhiên, dịch vụ công nghệ như bệnh án điện tử chưa được tính vào giá khám chữa bệnh, khiến các đơn vị công lập lúng túng trong bố trí kinh phí đầu tư.
Để khắc phục, Bộ Y tế đã ban hành Thông tư 13/2025 thay thế Thông tư 46/2018, cùng các hướng dẫn kỹ thuật mới từ Trung tâm Thông tin y tế Quốc gia. Đặc biệt, một phần mềm hồ sơ bệnh án điện tử dùng chung đang được đề xuất xây dựng, với khả năng tích hợp, liên thông với các hệ thống hiện có như HIS, LIS, PACS, cũng như kết nối với các cơ quan như Bộ Công an, BHXH Việt Nam.
Nhiều chuyên gia đề xuất mô hình hợp tác công – tư giữa Trung tâm và doanh nghiệp để phát triển phần mềm dùng chung với chi phí thấp, đáp ứng tiêu chuẩn bảo mật, liên thông dữ liệu, chữ ký số và cấu hình động phù hợp cho mọi loại hình bệnh viện.
Việc triển khai bệnh án điện tử không còn là câu chuyện công nghệ, mà là bài toán chính sách, tài chính và điều phối. Nếu không có cơ chế mạnh và đồng bộ, ngành Y sẽ tiếp tục loay hoay trước thời hạn chót 30/9.